دانشگاه تهران یک دانشگاه دولتی و یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین مراکز آموزش عالی در ایران است. در این پست آسمونی به معرفی دانشگاه تهران پرداختهایم.
دانشگاه تهران یکی از دانشگاه های دولتی ایران است. دانشگاه تهران مانند دیگر دانشگاههای دولتی دارای تاریخچهای است. تاریخچه دانشگاه تهران شامل زمان تشکیل و وظایف و فعالیتها و اهداف دانشگاه تهران میباشد. اگر میخواهید در مورد دانشگاه تهران بیشتر بدانید این بخش از آسمونی را تا به معرفی دانشگاه تهران و تاریخچه دانشگاه تهران و آدرس سایت دانشگاه تهران بپردازیم.
سرفصل های این مطلب:
دانشگاه تهران دانشگاه دولتی و بزرگترین مرکز آموزش عالی در ایران است پیشنهاد اولیه آن توسط دکتر اسماعیل سنگ در سال 1305 داده شد و پس از انجام مطالعات اولیه توسط عیسی صدیق در سال 1313 ه.خ به دستور رضا شاه پهلوی تأسیس شد. دانشگاه تهران هماکنون دارای 25 دانشکده، 9 پردیس و 11 مرکز پژوهشی است. در حال حاضر محمود نیلی احمدآبادی ریاست این دانشگاه را به عهده دارد.
ظاهرا تاریخچه مدونی از روند بنیانگذاری و تأسیس دانشگاه تهران از طرف این نهاد انتشار نیافته و در این مورد نظرهای گوناگونی از سوی اشخاص مختلفی اظهار گردیدهاست و گفته شده که فکر تأسیس دانشگاه تهران در سال 1305 ه.خ توسط دکتر سنگ نماینده مجلس نخستین بار پدیدار شد. در نامهای به وزیر معارف درباره اقدام به تأسیس دانشگاه، محمد تدین پاسخ داد:
راجع به اونیورسیته که آن را میتوانیم دارالعلوم بگوییم کمال علاقه را دارم و مشغول تهیه لوازم مقدمات آن هستم. نظر من این است که در یک فضای وسیعی که شاید 80 تا 100 هزار ذرع مربع وسعت داشته باشد، بنایی ساخته شود که شعب علوم و فنون در آنجا تأسیس گردد.
وزیر دَربار وقت، عبدالحسین تیمورتاش، از طرف رضا شاه، عیسی صدیق (صدیق اعلم) را مأمور کرد تا در سال 1310 ه.خ به ایالات متحده آمریکا سفر کرده و پس از مطالعه در «تاسیسات علمی دنیای جدید»، طرحی برای تاسیس دانشگاه در کشور به دولت تقدیم نماید. طرح صدیق مورد قبول کفالت وزارت معارف وقت، علی اصغر حکمت، قرار گرفت و با پیگیری ایشان، علیاصغر حکمت سرانجام دانشگاه تهران در هشتم خرداد ماه 1313 ه.خ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
در بهمنماه سال 1312، جلسه هیئت دولت وقت تشکیل و در آن در زمینه آبادی تهران و زیبایی و شکوه ابنیه، عمارات و کاخهای زیبای آن سخن به میان آمد. محمدعلی فروغی که در آن روز، ریاست وزراء را برعهده داشت، از یک سو و دیگر وزیران از سوی دیگر زبان به تحسین و تمجید شهر گشودند و برخی از آنان برای جلب رضایت شاه در این مقال، عنان از کف بدادند اما در این میان علی اصغر حکمت، کفیل وزارت معارف، بیآنکه پیشرفتهای پایتخت را نادیده انگارد، با لحنی محتاطانه چنین گفت: «البته که در آبادی و عظمت پایتخت شکی نیست» ولی تنها نقص آشکار آن اینست که «انیورسته» ندارد و حیف است که در این شهر نوین از این حیث از دیگر بلاد بزرگ عالم، واپس ماند». این سخنان ارزشمند تأثیر خود را برجای نهاد و بیدرنگ مقبول همگان افتاد. از این رو علیاکبر داور با تخصیص بودجه اولیهای به میزان 250٬000 تومان به وزارت معارف باعث گردید تا زمین مناسبی برای تأسیس دانشگاه یافته شده و ساختمان آن را در اسرع وقت پدید آید.
علی اصغر حکمت بیدرنگ دست به کار شد و جستجو برای مکانیابی مناسب دانشگاه را با کمک و مشاوره آندره گدار، معمار چیرهدست فرانسوی که در آن روزگار به عنوان مهندس در خدمت وزارت معارف بود آغاز کرد. آنان پس از جستجوی بسیار در میان ابنیه، باغها و زمینهای فراوان آن روز اطراف تهران باغ جلالیه را برای احداث دانشگاه برگزیدند. در همین حال برخلاف امروز که یافتن زمین مناسب در شهر تهران برای ایجاد دانشگاهی عظیم تقریباً ناممکن است، در آن روزها زمینهای فراوانی وجود داشت که صاحبان آنها نه تنها در فروش آنها امساکی نداشتند بلکه برای واگذاری به چنین مؤسساتی که مسلماً سود کلانی هم به دنبال داشت، سر و دست میشکستند. از همین رو بود که گروهی از مالکین اراضی بهجت آباد با سوءاستفادههایی نظر وزیر مالیه وقت را جلب کرده بودند که زمینهای آنها را برای تأسیس دانشگاه خریداری نماید. در حالی که به نظر موسیو گدار عرصه آن زمینها تنگ و موقعیت آنها سیل گیر بود و برای تأسیس دانشگاه به هیچ روی مناسب نبود. با این همه مرحوم داور رجحان در جلسه هیئت دولت بهسختی بر خرید اراضی بهجت آباد پای فشرد و نظر بیشتر اعضاء را جلب کرده و سرانجام دولتیان، بهجت آباد را برگزیدند. در همین حال که علی اصغر حکمت دلشکسته و ناامید ناظر ماجرا بود، رضاشاه وارد شد و گفت: «باغ جلالیه را برگزینید. بهجت آباد ابداً شایسته نیست عرصه آن کم و اراضی آن سیل گیر است.» دولتیان در برابر این سخنان قاطع، زبان در کام کشیدند و احدی دم برنیاورد.
این مؤسسه با ادغام کردن دارالفنون، مدرسه علوم سیاسی، مدرسه طب، مدرسه عالی فلاحت و صنایع روستایی، مدرسه فلاحت مظفر (اولین مدرسه کشاورزی در ایران)، مدرسه صنایع و هنر (تأسیس توسط کمال الملک)، مدرسه عالی معماری، مدرسه عالی حقوق، و چند مرکز آموزش عالی دیگر تهران دایر گشت. و در 15 بهمن ماه همان سال بود که کلنگ تأسیس دانشگاه تهران توسط رضاشاه در زمینهای پردیس جلالیه تهران (در جنوب پارک لاله کنونی) به زمین زده شد و در جمعه 24 اسفند رسماً دانشگاه تهران تأسیس گشت.
دانشگاه تهران در حال حاضر، دارای 139 نشریه تخصصی است که 97 نشریه دارای رتبه علمی - پژوهشی از دبیرخانه کمیسیون نشریات علمی کشور میباشند. این نشریات به صورت فصلنامه یا دوفصلنامه منتشر میشوند. ویراستاری ادبی و صفحه آرایی مقالات و همچنین انتشار نشریات به صورت نسخههای الکترونیکی و چاپی در انتشارات دانشگاه تهران صورت میگیرد.
تا سال 1321 ه.خ دانشگاه تهران توسط وزیر فرهنگ مدیریت میشد. از آن تاریخ به بعد ریاست دانشگاه، به صورت مستقل و زیر نظر وزارت فرهنگ درآمد. نام مدیران دانشگاه از ابتدا تاکنون به شرح زیر است:
گشایش دانشگاه تهران که با آغاز آشنایی جدی ایرانیان با مغربزمین مقارن افتاده بود، این دانشگاه را به بستر اصلی ارتباط با تمدن مغربزمین و علوم جدید تبدیل کرد. از آغاز فعالیتهای آموزشی دانشگاه تهران تاکنون همواره افراد شایسته و شخصیتهای برجسته و چهرههای پرآوازهای در آن به تحصیل پرداختهاند.
فهرست برخی از این دانشآموختگان برجسته در زیر آمدهاست:
سایت دانشگاه تهران