المپیک هایی که در زمان مشخص شده، برگزار نشدند

المپیک توکیو 2020

اختصاصی آسمونی / مهدی زارعی

از برلین 1916 تا توکیو 2020 شهر توکیو که باید تا چند ماه دیگر میزبانی بزرگ ترین رویداد بین المللی ورزشی(المپیک توکیو) را عهده دار می شد، حالا باید یک سال دیگر منتظر بماند تا مشکلات مربوط به کرونا به پایان برسد و این شهر در سال 2021 میزبانی المپیک را برعهده بگیرد. اما این اتفاق در تاریخ بازیهای المپیک، امری بی سابقه نیست و پیش از این، اتفاقاتی این چنین در المپیک برای کشورهای دیگری نیز رخ داده است. با هم مروری داریم بر اولین نمونه از المپیک هایی که در زمان مقرر، برگزار نشدند. از استکهلم تا برلین سال 1912؛ المپیک استکهلم: این دوره المپیک حقیقتاً مجموعه تمام چیزهایی بود که کوبرتن بنیانگذار المپیک  دوست داشت در المپیک باشد و هیچ ورزشکار یا تیمی از ناعادلانه بودن قضاوت‌ها شکایت نکرد. در این المپیک، آن چه بود دوستی بین ورزشکاران بود. نزدیکی ملت‌ها و احترام به یکدیگر بود و محبت و مهمان‌نوازی فراموش نشدنی ملت سوئد. در هر ورزشگاه، استخر، میدان و هر رشته‌ای روح و آرمانهای المپیک، درک درست آن‌ها و علاقه به حفظ و اجرای آن‌ها به چشم می‌خورد. ورزشکاران دوستی را پایه‌گذاری کردند. مقامات رسمی به یکدیگر نزدیک شده و بحث شکل‌گیری فدراسیون‌های بین‌المللی رشته‌های مختلف آغاز شد. در مدتی اندک، فدراسیون‌های بین‌المللی رشته‌های مختلف تشکیل شد و این فدراسیون‌ها نیز در گسترش ورزش و حفظ مبانی آماتوری با کمیته بین‌المللی المپیک سهیم شدند. این بازی‌ها نه تنها بر ارزش‌های عالی المپیک افزود و ورزش را در مسیر جهانی شدن قرارداد. بلکه وجهه جدیدی برای سوئد در میان ملت‌های دیگر ایجاد کرد.

فدراسیون‌های بین‌المللی انتخاب برلین از بین 3 نامزد میزبانی در همان ایام وقتی شهرهای برلین، اسکندریه و بوداپست نامزد میزبانی المپیک ششم شدند، کوبرتن پایتخت آلمان را برگزید زیرا معتقد بود «همان‌گونه که نهضت المپیک برای سوئد و مردم آنْ شخصیتی بین‌المللی و شناخت و احترام تازه‌ای ایجاد کرده است، شاید برای آلمان نیز چنین شرایطی رخ دهد و از اندیشه‌های جنگ‌طلبانه «قیصر» کاسته شود.   المپیک در برابر جنگ سرانجام پس از یک مراسم اختتامیه شکوهمند که برلین به عنوان میزبان آینده بازی‌ها معرفی شد، مسابقات خاتمه یافت. کوبرتن نیز برای آلمان‌ها در برگزاری المپیک ششم آرزوی موفقیت کرد. حقیقت این بود که آن مرد بزرگ با درک موقعیت سیاسی آن روز آلمان و اروپا و پیش‌بینی امکان شعله‌ور شدن یک جنگ بین‌المللی  برلین را برگزید تا محل تجلی دوستی‌ها باشد و شاید بدین وسیله بتواند از خصومت‌ها جلوگیری کند تا شاید جهان از جنگی خانمانسوز در امان باشد. زیر سایه جنگ اما جنگ جهانی در سال 1914 آغاز شد و شعله‌های جنگ به سرعت اروپا و سراسر جهان را فرا گرفت. سربازان بی‌گناهی که هرگز یکدیگر را ندیده و نمی‌شناختند، به خاطر منافع کسانی که «خوب یکدیگر را می‌شناختند» به سوی هم شلیک کردند. میلیونها نفر کشته شدند و ورزش نیز از لطمات جنگ بی‌نصیب نماند.

کمیته بین‌المللی المپیک رویاهای سربازان وقتی جنگ جهانی آغاز شد، کمتر سربازی فکر می کرد این جنگ بیش از چند روز به درازا بکشد و سربازان تمامی جبهه ها بر این باور بودند که تا قبل از کریمس 1915 در خانه های خود خواهند بود. اما این جنگ نه تنها تمام نشد بلکه کشورهای مختلف یکی پس از دیگری به جبهه های رودررو پیوستند و خونین ترین جنگ تاریخ را رقم زدند. چرا میزبان تغییر نکرد؟ کم کم سال 1916 نزدیک می شد و باید مسابقات المپیک در آن سال برگزار می شد. دو راهکار در برابر مسوولان المپیک باقی مانده بود. یکی آن که امیدوار باشند که در دوران مدرن هم سیاستمداران از یونانیان باستان تقلید کرده و به خاطر برگزاری المپیک، چند روز جنگ را متوقف کنند. اما مشخص بود که این اتفاق هرگز رخ نخواهد داد. راه دیگر این بود که میزبان بازیها تغییر کند و رقابت ها در جایی برگزار شود که از آتش جنگ به دور خواهد بود. اما بارون پیر دو کوبرتن رئیس IOC با این پیشنهاد مخالت کرد. زیرا می دانست این کار رسم نادرستی را برجای خواهد گذاشت و در آینده نیز این احتمال می رود که میزبان بازیها به هر دلیلی تغییر کند. چنین بود که برلین همچنان میزبان بازیها باقی ماند اما در المپیکی که هرگز برگزار نشد. هنوز نایب قهرمانی «هانس براونِ» آلمانی در دوی 400 متر المپیکِ استکهلم، مقام دومی «ژان بوینِ» فرانسوی در مسابقه پنج هزار متر آن رویداد و هنرنمایی دهها ورزشکار دیگر فراموش نشده بود که بسیاری از آنان در میدان نبرد جان باختند.