دعای شرف الشمس

شرف الشمس اصطلاحی است که در قرون اخیر در ایران رواج یافته و برخی آنرا سنگ انگشتری زرد رنگ و برخی دیگر دعایی منسوب به حضرت علی (ع) می‌دانند. شرف الشمس 1402 از صبح روز 19 فروردین شروع شده و تا انتهای روز 20 فروردین ماه قرار گرفته است. در ادامه مطلب آسمونی درباره شرف الشمس و دعای شرف الشمس بیشتر می خوانیم.

رمز شرف الشمس

روز 19 فروردین از ساعت 11:30 صبح تا اذان ظهر 2 رکعت نماز حاجت مثل نماز صبح می خوانیم بعد 100 صلوات می فرستیم و مقداری صدقه برای ایتام کنار میگذاریم. سپس دعا رو می نویسیم و در زیر آن سلامتی و فرج آقا امام زمان (عج) را از خداوند منان درخواست کرده، مرقوم میداریم و سپس حاجت خود را می نویسیم و آن را تا کرده در پاکتی می گذاریم و تا 19 فروردین سال بعد آن را باز نمی کنیم باشد که انشاالله حاجت خود را بگیریم. لازم است بدانیم که افضل وقت آن 11:30 صبح تا اذان ظهر است و اگر فرصت نشد می توان آن را تا اذان مغرب که هنگام استجابت دعاست انجام داد. بدین صورت فعال سازی شرف شمس صورت می گیرد.

متن دعای شرف الشمس

بسم الله الرّحمن الرّحیم اَللّهُم اِنّی اَسئَلُکَ بالهاءِ مِنْ اِسمِکَ الْاَعظَم و بالثَلآثِ العِصّیِ و بالالَفِ المُقَّوِم و بالمِیمِ الطَمیس الاَبتَر و بالسّلمِ و بالاَربَعَه الَتِی ه‍ِی کالکَفِ بلا مُعصَم و بالهاءِ المَشقُوقَه و بالواوِ المُعظَّم صوره اِسمکَ الشَّریفِ الاَعظَم اَن تُصَلِیَ علی سَیِّدنا مُحمَّد وَ آلِهِ بعدد حروف ماجری بالقلم و اَن تَقضِی حاجَتِی.

خواص دعای شرف الشمس

1. چشم زخم
2. گشایش امور
3. برآورده شدن آرزوها
4. افزایش رزق وروزی 

اعمال روز شرف الشمس

در روز شرف الشمس از ساعت 11 ظهر تا ساعت 23 روی طلا، عقیق زرد، پارچه زرد کشیده و یا حک نموده و یا با خط زرد روی کاعذ و یا پارچه می نویسید و دعای آورده شده را خوانده و نوشته و بعد هر حاجتی که از خدا دارید را زیر دعا می نویسید و درقرآن میگذارید انشاالله برآورده می شود. روز نوزدهم فروردین هر ساله عده ای زیاد از مردم برای دریافت این سنگو نوشتن حکاک در این روز به بازارها و مراکز فروش مراجعه میکنند و مبالغ زیادی را پرداخت میکنند.

راز حکاکی شرف الشمس در 19 فروردین

می‌گویند حکاکی «شرف‌الشمس» در روز نوزدهم فروردین ماه، وسعت روزی و توفیق در عبادت را به همراه دارد، جدای از خرافی‌بودن این موضوع، نباید فراموش کرد که «گرچه زآن گوهر سلیمان شاه شد/ آن گهر بودش که بند راه شد». نقل قول‌های مختلفی در میان علما و اساتید درباره انگشتر شرف ‌الشمس وجود دارد؛ برخی به آن اعتقاد داشته و گروهی دیگر آن را جزو خرافات می‌پندارند.

• گره‌گشایی از مشکلات مردم تنها با یک حکاکی!

این روزها وقتی به حرم مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) می‌روی و گذرت به بازارچه قدیمی ری می‌افتد و از کنار نقره‌فروشی‌ها که عبور می‌کنی ناخودآگاه توجه‌ات به پلاکاردهایی جلب می‌شود که از گوشه و کنار بازارچه و از سردر بیشتر مغازه‌ها آویزان است و از حکاکی شرف‌الشمس با رعایت آداب شرعی و با حضور اساتید مجرب نوید می‌دهد. ساعت 9 صبح کرکره مغازه‌ها کم‌کم یکی پس از دیگری توسط صاحبانشان گشوده می‌شود.
دو جوان به سفارش یکی از اساتید دانشگاهشان از محله جنت‌آباد برای سفارش انگشتر شرف‌الشمس به شهرری آمده‌اند و پس از ارائه سفارش خود باید به موقع در محل کار خویش حاضر شوند. آنها معتقدند همراه داشتن انگشتر شرف‌الشمس وسعت رزق می‌‌آورد و باعث برکت در کسب و کارشان خواهد شد. زوج میانسال دیگری که برای چندین سال متوالی انگشتر شرف‌الشمس را تهیه کرده‌اند، می‌گویند: «اگر کسی نمی‌تواند سنگ شرف‌الشمس را بخرد شخصی مقید و مؤمن، روی کاغذ زرد رنگ مخصوصی پس از نوشتن ذکر و دعای مخصوص، آن را میان افراد علاقه‌مند پخش می‌کند تا حوائج و مشکلات خویش را بر روی آن نوشته و صدقه‌ای را به نیت حضرت زهرا (س) کنار ‌گذاشته و آن برگه را همراه خود تا یک سال نگه می‌دارند تا حوائجشان برآورده شود.»
«جواد عابدین» یکی از حکاکانی است که سال‌ها در بازارچه قدیمی حرم حضرت عبدالعظیم (ع) به انجام این کار مشغول بوده و به کار خویش اعتقاد فراوان دارد. وی هدف خود از 15 سال فعالیت در این حرفه را گره‌گشایی از مشکلات مردم معرفی می‌کند و می‌گوید: «یکی از دوستانم در خصوص یک معامله بارها تلاش کرده بود اما به نتیجه مطلوب نمی‌رسید اما با توکل بر خدا و همراه داشتن انگشتر شرف‌الشمس به مقصود خود رسید. اما در این میان نیز هستند حکاکانی که بدون رعایت اصول لازم به حکاکی شرف‌الشمس می‌پردازند و تنها هدفشان نیز کسب درآمد است. آن‌ها برای حکاکی 13 حرف شرف‌الشمس ـ که 4 حرف اول از تورات، 4 حرف دوم از انجیل و 5 حرف آخر از قرآن است ـ از 3000 تا 5000 تومان طلب می‌کنند، در حالی که این کار کم‌تر از 15دقیقه زمان می‌برد.»

• هر فردی صلاحیت حکاکی بر روی شرف‌الشمس را ندارد

برای بررسی میزان وثاقت دعای شرف‌الشمس ـ که برخی آن را اسم اعظم می‌دانندـ به سراغ یکی از اساتید حوزه علمیه حضرت عبدالعظیم (ع) می‌رویم. «مؤمنه عربی» در خصوص مستند و مستدل بودن شرف‌الشمس می‌گوید: «اصل شرف‌الشمس حقیقت دارد اما سنگی که امروزه در بازار به عنوان شرف شمس در میان مردم رواج دارد سنگ شرف شمس نبوده و هر شخصی صلاحیت حکاکی بر روی آن را ندارد. نویسنده دعای شرف‌الشمس باید فردی متقی و به دور از گناه باشد لذا افرادی که با تعیین قیمت و نصب آن در سردر مغازه‌ها نه تنها شایسته انجام این کار نبوده بلکه برای رسیدن به منافع خویش به این کار روی آورده‌اند». عربی با بیان اینکه شرف‌الشمس زمانی مؤثر است که ذکر مخصوص روی نگین اصل حک شود، معتقد است: «به دلیل آنکه امروزه نگین شرف‌الشمس اصل، بسیار کمیاب بوده و این مسئله که امروزه در برخی از مکان‌ها شاهد تبلیغات سوء هستیم که منجر به ترویج خرافات شده است».

• حکاکی شرف‌الشمس در قرون اخیر 

اما حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی طائب اعتقاد چندانی به حکاکی شرف‌الشمس ندارد. وی معتقد است: «برخی از اشخاص مطلبی شبیه حق را بیان می‌کنند که شاید در ابتدا مخالفانی داشته باشد اما به مرور زمان به یک رفتار خرافی تبدیل می‌شود.»
وی در خصوص فهم صحیح حقایق دینی اظهار می‌کند: علمای دینی، بهترین شاخص برای ما هستند و با توجه در اعمال و رفتار آنها می‌توان حق را از امور باطل تشخیص داد چرا که در طول تاریخ برای ما ثابت شده که علما در انجام واجبات، مستحبات و ترک محرمات و مکروهات نسبت به سایر مردم پیشی داشتند. این استاد حوزه و دانشگاه تصریح می‌کند: «اگر انجام کاری مستحب بود بألاخره برای یک‌بار هم که شده از سوی ائمه‌ اطهار (ع) و علما باید انجام می‌شد لذا عملی که مطلقاً برای یک دفعه هم علما به انجام آن مبادرت نورزیده‌اند به احتمال قوی ریشه در خرافات دارد». وی در ادامه می‌گوید: «حکاکی شرف‌‌الشمس به قرن‌های اخیر باز می‌گردد و در کتب روایی متقدم مطلب یا روایتی با این مضمون یافت نمی‌شود.»
این کارشناس مذهبی، پرهیز از امور خرافی، توکل بر خداوند متعال و توجه به هدایت‌ و ارشادهای حضرات معصوم (ع) را از جمله مسائلی می‌داند که ما را از توسل به مسائل غیر واقعی بی‌نیاز می‌کند و در واقع توجه به برخی حاشیه‌ها انسان را از مسیر اصلی دور خواهد کرد. وی چنین مطرح می‌کند: «خرافات، مخرب واقعیت‌هاست به دلیل آنکه اصل و مبدأ خرافه از سوی کسانی است که برای دستیابی به منافع دنیایی خویش، چیزی شبیه حق را در میان مردم مطرح می‌کنند بنابراین وقتی انسان‌ها به امور شبیه حق مشغول شوند در نتیجه از حقایق باز خواهند ماند». طائب در پایان ابراز داشت: «شاید برخی خرافات در ظاهر ضرری برای انسان نداشته باشد اما سود و بهره‌ای که باید از حق نصیب او می‌شد را از دست داده و به طور کلی، خرافات مکتبی است که نه تنها هیچ سنخیتی با کمالات انسانی ندارد بلکه در مقطع زمانی خاص، انسان را از رشد معنوی باز خواهد گذاشت.»

• دل ز گوهر بر کن ای گوهرطلب!

با مراجعه به کتاب‌های حدیثی صحت سخنان حجت‌الاسلام طائب بیشتر آشکار می‌شود. چرا که با وجود «اسم اعظم» دانستن شرف‌الشمس و منصوب‌کردن آن به حضرت علی(ع) قدیمی‌ترین مطالب در این باره به حداکثر 4 قرن پیش باز می‌گردد و هیچ نشانی از آن در کتاب‌های متقدم به ویژه کتب اربعه شیعه یافت نمی‌شود.

نظر علما و مراجع تقلید در مورد شرف الشمس

خلاصه نظر بعضی از علماء درباره شرف الشمس: حرزیه که منسوب به امام علی (ع) است و بر سنگ نوشته میشه و اشکالی نیست به عنوان انگشتر به دست کرده شود (صراط النجاة، ج‌10، ص: 426).

• آیت الله روحانی

اهل این گونه فنون (اهل علوم غریبه) می گویند که اگر یک بار شرف الشمس به طریق مخصوص نوشته شود، دیگر احتیاجی به تکرار در سال بعد ندارد و اثرش باقی است، ولی چون در طرز نوشتن آن اختلاف است ، مثل شکل ستاره آن یا حرف میم آن، بعضی به همه وجوه آن می نویسن، مثلا یک بار با ستاره پنج گوشه و یک بار با ستاره شش گوشه.

• حضرت آیت الله مظاهری

"شرف الشمس مورد اعتماد است. اگر کسی داشته باشد، تجدید لازم نیست."

• مرحوم کفعمی

ایشان در کتاب مصباح کفعمی بدون آن که سند محکمی ذکر کند می گوید: این حروف (دعای شرف الشمس) شکل اسم اعظم است، سپس در حاشیه کتاب یاد شده می گوید: در بعضی از کتاب های شیعه دیدم که از امیر المؤمنین ـ علیه السّلام ـ نقل شده است (بحارالانوار، ج 54، ص 22.). البته در کتاب های یاد شده این حروف و شکل به شرف الشمس نامیده نشده است، بلکه ممکن است تشخیص اساتید علوم ختوم و اذکار این بوده که این شکل در شرف شمس ـ که نوزدهم فروردین ماه است ـ نوشته شود که ساعت خوبی است و باعث تأثیر بیشتر این ذکر می شود. برخی این شکل و ذکر را بر روی انگشتر حک می کنند (ابراهیم بن علی عاملی کفعمی، قم، انتشارات رضی، 1405 ق.)

• مرحوم شیخ بهائی

ایشان نیز در کتاب "سرالمستتر" در رابطه با این شکل که بعضا به شرف الشمس معروف شده، مطالبی بیان فرموده است. می گویند که "شرف الشمس را باید در روز 19 حمل که مطابق با روز 19 فروردین است، از طلوع آفتاب تا ظهر بر عقیق زرد و در صورت عدم امکان بر کاغذ زردی نوشته و با خود حمل نماید، ولی تجدید آن در روز مذکور در سال های بعد شرط نشده است و لازم نیست."
شرف الشمس از علوم غریبه است، لکن در کتب متقدمین (عالمان قدیم از صدر اسلام تا چند قرن پیش) اعم از روایی و ادعیه و اذکار اثری از آن نیافتم. فقط متاخرین در چند قرن اخیر آن را معتبر می دانند. بیاناتی درباره شرف الشمس و طریقه تکثیر آن به صورت مربع یا مسبع (هفت ضلعی) و غیره و نیز آثار و برکات آن مطالبی متذکر شده اند. بعضی آن را ماخوذ از اسم اعظم تلقی کرده اند.
در کتاب "جواهر مکنونه" که از کتب خطی اذکار است و همچنین در کتاب "السحاب اللئالی" تالیف سید عبدالله بوشهری و کتب دیگر، آثاری از جمله دفع فقر و بیماری ها و حفظ از گزند جانوران و ایمنی از بلایا و کسب عزت و بزرگی برای آن متذکر شده اند. مرحوم شیخ بهایی هم همین شکل را در کتاب «سرّ المستتر» با اندکی تغییر آورده است. البته در کتاب‏های یاد شده این شکل به «شرف‏ الشمس» نامیده نشده است و احتمالاً تشخیص اساتید علم ختوم و اذکار این بوده که این شکل در شرف شمس - که نوزدهم فروردین ماه است - نوشته شود که ساعت خوبی است و باعث تأثیر بیشتر این شکل خواهدبود.
در کتاب «هزار و یک نکته»، نکته 277، تألیف آیت‏ اللّه‏ حسن‏زاده آملی نیز مطالبی راجع به این شکل آمده است. در کتاب های اسلامی هم نقش شرف الشمس هم را شامل پنج اسم اعظم خداوند می دانند که آنها را کلمات مبارکه: الله، جمیل رحمن، مومن و نور گفته اند و بجای نقش از پنج حرف اول آنها بصورت ا.ج.ر.م.ن میتوان استفاده کرد.