با زلزله شوخی نکنیم ، همدیگر را آگاه کنیم

سالانه در جهان چندین زلزله شوخی ‌کنیم، اما کمی دیرتر» را منتشر می کند.

با زلزله شوخی نکنیم ، همدیگر را آگاه کنیم

دکتر محمد مطهری در نوشتاری با عنوان با زلزله شوخی ‌کنیم، اما کمی دیرتر ! در روزنامه اطلاعات نوشت، شاید برخی گمان کنند که وقوع زلزله در محل زندگی ما صرفاً حادثه‌ای است در میان حوادث روزمره جهان، با این تفاوت که این بار ما در مرکز حادثه واقع شده‌ایم .‌

مجالی برای ارائه استدلال تفصیلی نیست ولی از آیات قرآن می‌توان چنین استنباط کرد که پدیده‌هایی که – به ویژه درباره مرگ – به انسان تلنگر می‌زنند «پیام شخصی» برای هر فرد دارند، ولو آن فرد زلزله‌ای را در میان بیست میلیون نفر دیگر احساس کرده باشد. در واقع، چنین زلزله‌ای 20 میلیون پیام هشدارآمیز معنوی و کاملا حسابشده به آدرس شخصی تک‌تک این افراد ارسال کرده است. قرار بوده که یکی در 14 سال و سه ماهگی این پیام را دریافت کند، دومی در 36 سال و دو ماهگی و دیگری در 80 سالگی. البته این پیغام برای هر کس معنای ویژه خودش را دارد که خود شخص با توجه به سابقه اعمالش بهترین معناکننده محتوای آن است.

این هشدار در کنار هشدارهای دیگر – مثل مرگ و بیماری سخت دوستان و عزیزان – به عنوان‌ حجت الهی در پرونده فرد ثبت می‌شود تا پس از مرگ از خداوند گله نکند که چرا نشانه‌های هشداردهنده کافی را در زمان زندگی دنیایی برای او ارسال نکرده است.

قرآن در پاسخ به افرادی که زندگی را به غفلت گذرانده و پس از مرگ تقاضای بازگشت به این دنیا را دارند قاعده روشن و بسیار تأمل‌برانگیزی (البته با یک استثنا) بدین مضمون ارائه می دهد که خداوند عمر هر کس را به اندازه‌ای طولانی می‌کند که در او امید بیدار شدن باشد: وَهُمْ یَصْطَرِخُونَ فِیهَا رَبَّنَا أَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا غَیْرَ الَّذی کُنَّا نَعْمَلُ أَوَلَمْ نُعَمِّرْکُم مَّا یَتَذَکَّرُ فِیهِ مَن تَذَکَّرَ وَجَآءَکُمُ النَّذیرُ (و آنان در آنجا فریاد بر می‌‏آورند: پروردگارا! ما را از جهنم بیرون بیاور تا غیر از آنچه می ‌کردیم کار شایسته کنیم. آیا عمر شما را آن قدر طولانی نکردیم که هر کس که باید در آن عبرت گیرد عبرت می‌‌گرفت و آیا برای شما هشداردهنده نیامد؟ فاطرر37).

دقایق و ساعات اولیه زلزله، لحظات به خود آمدن و توجه به آفریننده و زندگی بی‌انتهای اخروی است و به همین دلیل است که هنگام زلزله نماز آیات، واجب «فوری» است. به شوخی گذراندن این ساعات اولیه، گذشته از ضرر بزرگ معنوی، چه بسا موجب عدم تمرکز مردم و در نتیجه تلفات بیشتر در صورت وقوع پس لرزه های شدید ‌شود.

در زمان قدیم که مردم با صدای زوزه گرگ می‌خوابیدند، شب‌ها با آسمان پرستاره مأنوس بودند، صدای آبها گوششان را نوازش می‌داد و اموالشان منحصر به گاو و گوسفند و زمین و امثال آن بود از غفلت‌زایی دنیا شکوِه‌ها داشتند. امروز که اسباب غفلت‌ در دنیای واقعی و مجازی از در و دیوار بر ما هجوم آورده است نگذاریم این تلنگرهای استثنایی و کم‌تکرار با شوخی های زودهنگام بی‌اثر شود.

شوخی با زلزله امر بدی نیست و در جای خود می تواند آرامش‌بخش باشد ،ولی نباید جای لحظاتی را پر کند که انسان بیش از هر وقت دیگر آمادگی ارتباط با «تنها آرامش‌دهنده حقیقی قلب ها» را دارد.

بی‌شک مدیران عاقل و متدین شبکه‌های مهم‌‌ خبری و کانال های پرطرفدار تلگرامی می‌توانند با تاخیر چند ساعته انتشار این مزاح ها – که اتفاقا برخی شنیدنی و نشاط آور است – در رشد معنوی جامعه نقش موثری داشته باشند. با زلزله شوخی کنیم اما کمی دیرتر!