انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا

انتخابات در ایران و البته در همه کشورها اهمیت بسزایی دارد و در زمان انجام آن، تدابیر امنیتی بسیار اندیشیده...

انتخابات در ایران و البته در همه کشورها اهمیت بسزایی دارد و در زمان انجام آن، تدابیر امنیتی بسیار اندیشیده می شود. انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا یکی از انواع انتخابات است. آسمونی در این بخش در مورد انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا صحبت می کند.

انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا

انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا انتخابات محلی ایران است که در آن همهٔ اعضای اصلی و جانشین شورای اسلامی یا شهر شورای اسلامی روستا در روستاهای با حداقل جمعیت مشخص با رای مردم تعیین می‌شوند.

نخستین دورهٔ آن در سال 1377 و دورهٔ اخیر آن در 29 اردیبهشت سال 1396 همزمان با دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد.

در این انتخابات‌ها، علی‌رغم محلی بودن معمولاً جناح‌های سیاسی شرکتی گسترده دارند، به ویژه در کلان‌شهرها. ورزشکاران نیز، با شهرتی که در میان مردم داشته‌اند در دوره‌های اخیر توانسته‌اند در این انتخابات‌ها موفقیت کسب کنند.

تاریخچه انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا

در متمم قانون اساسی مشروطه (1286) که در دوره نخست مجلس شورای اسلامی تهیه شد، به لزوم ایجاد انجمن‌های ایالتی و ولایتی (به عنوان شوراهای محلی) اشاره شده‌بود. با این حال در دوران قاجار و دوران پهلوی اول ایجاد این انجمن‌ها انجام نشد. پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم و به قدرت رسیدن محمدرضا پهلوی، با فضای باز سیاسی ایجادشده این مسئله بار دیگر مطرح شد. فرقه دموکرات آذربایجان در سال 1324 خواهان برگزاری انتخابات برای انجمن‌های ایالتی و ولایتی شد. در دوران پهلوی دوم برگزاری این انتخابات چند بار مطرح شد، من‌جمله در سال‌های 1329 و 1341، اما هیج‌گاه عملی نشد.

با وقوع انقلاب، شوراهای محلی از همان ابتدا مورد توجه قرار گرفتند و در سال 1358 برای برگزاری انتخابات شوراهای شهر و روستا مصوبه‌هایی تصویب شد. در قانون اساسی جدید نیز برگزاری این انتخابات تصریح شد. پس از حدود 20 سال با روی کار آمدن دولت هفتم، اجرای انتخابات شوراها در سال 1377 محقق شد و در 17 اسفند این سال، رای‌دهندگان برای انتخاب بیش از 200٬000 کرسی در نخستین انتخابات شوراها رای دادند.

سومین دوره، همزمان با انتخابات مجلس خبرگان رهبری 1385 برگزار شد. انتخابات دوره چهارم باید در سال 1389 برگزار می‌شد اما در تیرماه همین سال، دوره هشتم مجلس شورای اسلامی با مصوبه‌ای طول دوره را 2٫5 سال دیگر افزایش داد تا انتخابات دوره چهارم همزمان با انتخابات ریاست جمهوری 1392 برگزار شود.

وضعیت قانونی انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا

در اصل 7 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1358) به لزوم وجود شوراهای اسلامی شهر و روستا اشاره شده و در اصل 100 به برگزاری انتخابات برای تشکیل آن‌ها اشاره شده‌است. برای قوانین اجرایی نیز قانون‌های متعددی تصویب شده‌است که آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات شوراهای اسلامی کشور (1368) از آن‌جمله است.

شرایط نامزدی در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا

نامزدی در انتخابات شورای شهر و روستا پنج شرط اصلی دارد: