- آسمونی
- مجله اینترنتی
- اطلاعات ضروری
- مراکز تجاری
- آشنایی با صنعت نوین پرورش تمساح

آشنایی با صنعت نوین پرورش تمساح
یکی از مهمترین منابع درآمدزا و اشتغالزا برای اکثر جوامع، پرورش حیوانات مفید، اهلی و به طور کلیتر صنعت دامپروری است. تهیه مواد غذایی، دارویی، پوشاک، منسوجات و در برخی مواقع حمل و نقل مواردی است که رابطه مستقیمی با این صنعت پیدا میکند به همین دلیل جمعیت دامی یک کشور همانند سایر منابع طبیعی خدادادی همچون نفت و ذخایر زیرزمینی، بخشی از سرمایههای ملی را تشکیل میدهند، با این تفاوت که حیوانات برخلاف سایر منابع ذکر شده، ثروت متحرک بوده و اگر در حفظ و بقای آن تلاش شود، سرمایه هایی همیشگی، فناناپذیر و منابعی تجدیدشونده محسوب میشوند.
کشور ما به خاطر برخورداری از آب و هوای متنوع، شرایط اقلیمی مطلوب و داشتن مراتع و زمینهای حاصلخیز، از قدیم به عنوان یکی از مهمترین مناطق پرورشدهنده دام در بین کشورهای همسایه و همجوار خود به حساب میآمده به طوری که در یک مقطع، جزو کشورهای صادرکننده تولیدات دامی بوده است اما متاسفانه در دهههای اخیر به یکی از واردکنندگان عمده فرآوردههای خوراکی دام تبدیل شده است.
از اواسط سال گذشته با پیگیریهای به عمل آمده در سازمان دامپزشکی کشور و پس از تبیین توجیهات اقتصادی و فنی، فتوای جواز پرورش کروکودیل (تمساح) در کشور صادر شد و به عنوان یک صنعت نوظهور شروع به فعالیت کرد.
کروکودیل یا همان تمساح، حیوانی است مهرهدار و تخمگذار که دارای خون جهنده بوده و فلسهایی در زیر پوست و سایر اجزای بدن حیوان، جهت مصارف صنعتی، دارویی و چرمسازی استفاده میشود. در این بخش آسمونی به معرفی کامل این صنعت نوین می پردازیم.
جنبه های اقتصادی پرورش کروکودیل
در حال حاضر کروکودیل در بیش از 50 کشور جهان به صورت صنعتی پرورش می یابد. صنعت پرورش کروکودیل در ابتدا تاکید بر تولید، فروش پوست، نوزاد و جلوگیری از انقراض این جانور داشت. اما با گذشت زمان و مطرح شدن مشکل جنون گاوی و آنفلوآنزای مرغی، گوشت کروکودیل تبدیل به یک محصول لوکس و پرطرفدار گردید و با توسعه صنعت گردشگری و اثبات خواص دارویی شگرف موجود در گوشت، خون و استخوان این جانور، پرورش آن به تدریج حالت استراتژیک به خود گرفته است و بسیاری از کشورها جلوی صادرات زنده کروکودیل را گرفته و تمایل به انحصاری نمودن این صنعت دارند.
هر تمساح اغلب سالی یک بار و گاه دو بار و هر بار بیست تا شصت تخم میگذارد و دارای سرعت رشد بالایی است، به طوری که به ازای مصرف هر یک کیلوگرم مواد غذایی، 1/1 کیلوگرم افزایش وزن دارد لذا پرورش آن امری کاملا مقرون به صرفه است.
خواص دارویی اجزای بدن تمساح
به گفته محققان، گوشت تمساح دارای خواص دارویی زیادی است و در درمان برخی بیماریها مانند آسم، دردهای عضلانی و تقویت قوای بدنی کاربرد دارد. وجود عاملی بهنام «کروکودیلین» در خون این جانور که قدرت آن تا 500بار قویتر از آنتیبیوتیکهای موجود است و توانسته ویروس ایدز را در محیط آزمایشگاهی بهآسانی از بین ببرد، این امید را در دل دانشمندان ایجاد کرده که با خون تمساح به جنگ ایدز روند.
هماکنون در کشورهای مختلف تحقیقات برای یافتن دارویی با استفاده از خون تمساح برای درمان این بیماری مهلک ادامه دارد. چند خاصیت دارویی در حال بررسی دیگر نیز به اجزای تمساح نسبت میدهند که استفاده از کروکودیلین در درمان عفونتهای مقاوم به تمامی آنتیبیوتیکها در سیستم تنفسی، ادراری از جمله آنهاست.
همچنین از پودر استخوان تمساح برای درمان سرطان پوست که یکی از شایعترین سرطانهای شناخته شده است، استفاده میشود.استفاده از خون تمساح در سرمسازی و سمزدایی مجروحان شیمیایی مورد دیگر است. تحقیقات انجام شده نشان میدهد از خون این خزنده میتوان در سمزدایی از بدن مجروحان شیمیایی استفاده کرد.
روش های پرورش تمساح
در حال حاضر به دو روش کروکودیل مورد نیاز جهت پرورش فراهم می شود پروش در اسارت کامل (Farming) و تهیه جانور از محیط زیست و پروش آن در اسارت (Ranching)
پرورش در اسارت کامل
در این روش چرخه پرورش کاملا در اسارت انجام می شود . بدین صورت که تخم، نوزاد و مولد مورد نیاز جهت ایجاد مزارع جدید تماما از مزارع دارای مجوز تهیه، سپس در مزرعه و شرایط پرورش صنعتی در اسارت کامل پرورش می یابند. این روش از نظر سازمان جهانی ناظر بر شرایط جانوران درحال انقراض (Cites) در سراسر دنیا بلامانع می باشد.
پرورش در اسارت پس از صید
روش دوم که بیشتر در کشورهای افریقایی و کشورهایی که جمعیت کروکودیل ها در حد قابل قبولی می باشد، متداول است. در این روش، تخم و یا نوزادان جانور از محیط صید و در شرایط کنترل شده صنعتی با درصد بقای بالا پرورش می یابند.
زیست شناسان بر این باورند که 90 درصد تخم های گذاشته شده توسط جانور در محیط، می تواند جمع آوری شود، بدون آنکه به جمعیت حیات وحش صدمه بزند.
طبق توافق به عمل آمده در معاهده Cites حداقل 5% از تخم های تبدیل شده به کروکودیل جوان باید به حیات وحش بازگردانده شوند تا از انقراض گونه جلوگیری شود.
به عنوان مثال در سال 1991 بیش از 58000 تخم از اطراف دریاچه Karbia زیمباوه جمع آوری شده و 5% آنها به محض آنکه آنقدر بزرگ شدند که در معرض خطر شکارچیان طبیعی نباشند، در طبیعت اولیه رها شدند و این روند هر ساله تکرار می شود.
سالن ها و محوطه های پرورش
بهترین دما برای پرورش تمساح 34-30 درجه سانتیگراد و رطوبت 75 درصد الی 90 درصد می باشد. نوزادان تا یک سالگی باید در سالن و فضای سرپوشیده باشند.
جانواران یک تا سه ساله و مسن تر در صورت مساعد بودن آب و هوای محیطی، می توانند در گردشگاه نگهداری شوند. در غیر اینصورت در گلخانه های بزرگ شرایط محیطی را برای آنها فراهم می نمایند. هر کدام از محوطه های پرورش یک آبگیر جداگانه دارد که مورد استفاده عموم جانوران آن محوطه قرار می گیرد. عمق مورد نیاز جهت نوزادان یک تا سه سالگی 300 تا 150 میلی متر می باشد و کروکودیل های چهارساله به بالا در آبگیرهای بزرگتر و عمیق تر نگهداری می شوند. آبگیرها به شکلی طراحی شدند که بتوان مرتبا به نظافت آن رسیدگی نمود.
ترکیب نگهداری مولدها می تواند به صورت یک نر و چندین ماده و یا یک نر به همراه یک ماده باشد. مساحت مورد نیاز براساس جداول سازمان دامپزشکی و نظام دامپروری در نظر گرفته خواهد شد.
تغذیه تمساح تمساح نیز مانند سایر جانوران نیاز به جیره غذایی کامل شامل پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین و املاح دارد که براساس شرایط منطقه می تواند از ضایعات کشتارگاهی، تلفات دامداری ها و مرغداری ها زیر نظر ادارات دامپزشکی و ضایعات صید ماهیان، نرم تنان به علاوه افزودنی های لازم فراهم شود.
انواع گونه ها ی تمساح
22 گونه کروکودیل در جهان پراکنده است که با در نظر گرفتن مرغوبیت پوست و میزان تولید گوشت گونه های موجود در آفریقای جنوبی، استرالیا و تایلند، گونه های منتخب عبارت خواهند بود از 1- کروکودیل نیلوتیکوس2- کروکودیل جانستونی 3 - کروکودیل پروسوس4-کروکودیل سیامی. و کروکودیل پوزه کوتاه ایرانی (گاندو) بهترین گونه گوشتی و نمایشی می باشد.
ذبح شرعی تمساح در ایران
از آنجا که شیلات ایران موافقت اصولی خود را با ایجاد اولین مزرعه پرورش تمساح در ایران، تنها در جهت استفاده پزشکی از خون، استخوان و حتی گوشت این حیوان دوزیست اعلام کرده بود، (هر چند در این میان سود اقتصادی ناشی از صادرات پوست و گوشت کروکودیل بیتاثیر نبوده است) لذا با صدور حکم ذبح شرعی تمساح در ایران، مشکل استفاده دارویی آن هم مرتفع خواهد شد و سازمان دامپزشکی کشور اعلام کرد که نسبت به نظارت بر ذبح شرعی آن اقدام خواهد کرد.
خطر انقراض تمساح مردابی
تجارت تمساحها و محصولات آنها درسطح جهانی و بینالمللی از طریق کنوانسیون منع تجارت جهانی گونههای جانوری و گیاهی در معرض خطر انقراض (سایتیس) CITESکنترل میشود. مطالعات و بررسیهای کافی و مناسب جمعیتی این گونه تنها در هندوستان و سریلانکا صورت پذیرفته است و نشانگر آن است که جمعیتها در حالی که عمدتا کوچک و جدا افتاده هستند، کاملا گسترده و پراکنده (مثل جمعیت این گونه در ایران) نیز هستند. هر چند که سریلانکا بزرگترین جمعیت وحشی این گونه را که به حدود دو هزار تمساح بالغ میشود، داراست ، اما جمعیت یادشده تنها در دو پارک ملی این کشور متمرکز شده است.
دربررسیهایی که سالهای دور برای نخستین بار روی این گونه در ایران صورت گرفت، تعداد تمساحها بیش از 50عدد عنوان شد و برخی ازکارشناسان در گزارش خود این تعداد را 50یا 100و شاید بیشتر عنوان کرده اند. بررسیها نشان میدهد، مهمترین عامل تهدیدکننده تمساح مردابی درسطح جهانی تخریب زیستگاه عنوان شدهاست و در طبقه بندیهای انجام شده در فهرست سرخ “آی.یو.سی.ان” IUCN Red listاین گونه در طبقه آسیب پذیر قرار گرفته است.
برای آشنایی با تفاوت دامداری صنعتی و سنتی ، بر روی لینک زیر کلیک کنید :
تفاوت دامداری صنعتی و سنتی