در شطرنج نابینایان هم در ابتدای مسابقه در روز صفجه ای با 64 خانه، دو رقیب در برابر هم قرار دارند. هر نفر در اولین ردیف دو رخ، دو اسب، دو فیل، یک وزیر و یک شاه دارد و در برابر آن ها 8 سرباز. پس از آن مسابقه آغاز می شود.

قوانین کلی:

• بازی توسط مهره سفید آغاز می شود و رقابت تا زمان مات شدن یکی از نفرات ادامه پیدا می کند.
• منظور از مات شدن زمانی است که مهره شاه یکی از طرفین توسط رقیب کیش شده اما نتواند از جای خود حرکت کند.
• کیش شدن زمانی است که یکی از مهره های ما طبق قوانین حرکت خود می تواند شاه حریف را بزند اما از آنجا که شاه را نمی توان زد، شاه باید از منطقه خطر حرکت کند.
• حرکت مهره ها چنین است: شاه( تنها یک خانه به اطراف) وزیر( حرکت در تمام جهات مستقیم یا ضربدری به میزان دلخواه) فیل( حرکات ضربدری بدون محدودیت در تعداد خانه) رخ( حرکت مستقیم بدون محدودیت در تعداد خانه)، اسب( حرکت به صورت L انگلیسی. یعنی دو خانه به یک سمت و یک خانه در جهات عمود بر آن) سرباز( در اولین حرکت به دلخواه یک یا دو. خانه به سمت جلو و پس از آن تنها یک حرکت به جلو. سرباز در هنگام زدن مهره حریف تنها در حالت ضربدری می تواند مهره حریف را بزند)
• به جز شاه، تمام مهره ها را می توان زد.

مقررات مخصوص نابینایان

-دو صفحه شطرنج در اختیار دو شرنج باز است تا هر کدام حرکات نفر مقابل را در صفحه خود انجام دهد. به همین خاطر هر نفر باید حرکات خود را اعلام کند.
- صفحه شطرنج حداقل ۲۰×۲۰ سانتی متر است.

- خانه های سیاه اندکی برآمده می باشد.

-  در هر خانه  یک سوراخ وجود دارد و هر مهره دارای میخی در قسمت زیرین است که در سوراخ فرو می رود

- روی سر مهره های سیاه دگمه ای وجود دارد که روی مهره های سفید نیست..

- حرکتها باید به طور واضح اعلام و توسط حریف تکرار و در صفحه او اجرا شوند.

•  شطرنج باز حق دارد از دستیاری استفاده کند تا حرکات دو طرف را چک کرده و آن ها را اعلام نماید.

اعلام حرکت ها

در شطرنج خانه های طولی( از زمین ما به سمت زین حریف) با حروف انگلیسی نشان داده می شوند و در خانه های عرضی( چپ به راست) از اعداد استفاده می شود تا نفرات بتوانند حرکات خود را یادداشت کنند. در بخش نابینایان اعداد به آلمانی اعلام می شوند. از یک تا هشت با اسامی زیر:

1- آینس

۲-  تسوای

۳- درای

۴- فیر

۵-فونف

۶- زِکس

۷-زیبِن

8- آخت

حروف نیز با اسامی زیر: آنا- بلا – سزار – داوید – اوا – فلیکس – گوستاو - هکتور

تفاوت با شطرنج نفرات بینا

نابینایان می توانند با استفاده از حس لامسه تفاوت دو رنگ و شکل و موقعیت مهره ها را در صفحه شطرنج تشخیص دهند در حالیکه در شطرنج نفرات بینا یا شطرنج با چشم بسته کسی نمی تواند مهره ها را لمس کند و اگر مهره ای را لمس کند باید آن را حتما حرکت بدهد.

 

 

فواید

افزایش توان ذهنی٫ تقویت تمرکز و قدرت تجزیه تحلیل و طراحی و نقشه ریزی برای پیروزی و از همه مهم تر لذت بردن از یک بازی فکری و بسیاری فواید دیگر که ازویژگیهای شطرنج است برای نابینایان هم وجود دارد .