نگاهی به فیلم سینمایی زاپاس

زاپاس ساخته برزو نیک نژاد فیلمی ساده و صمیمی است که قصه خود را بدون لکنت و با روایتی شیرین بازگو می کند، اما همه این ها برای ارائه اثری در مدیوم سینما کفایت نمی کند.  زاپاس بیشتر از آنکه اثری سینمایی جلوه کند، به سبک و سیاق آثار تلویزیونی نزدیک است.

جالب اینکه برزو نیک نژاد نه فقط در نوع طنز، دستمایه فیلمنامه، حتی در نوع پرداخت  آن نیز از قالب های رایج در فیلمها و سریالهای تلویزیون الگو گرفته است. ترکیب بازیگران فیلم نیز حکایت از حضور ستاره های تلویزیونی در قالب شخصیت هایی دارد که مشابه آنها را در فیلمها و سریالهای تلویزیونی فراوان دیده ایم. از امیر جعفری  و احمد مهران فر بگیر تا جواد عزتی تا الناز حبیبی. جالب اینکه حتی زوج جواد عزتی و الناز حبیبی را که در سریالهایی تلوزیونی  به شکل موفقی حضور داشتند در قالبی تقریبا همانند در این فیلم مورد استفاده قرار گرفته اند.

«زاپاس» دومین فیلم برزو نیک‌نژاد بعد از «ناخواسته» است که نتوانسته از خاستگاه تلویزیونی این نویسنده- فیلمساز فاصله بگیرد و طیف بازیگران انتخاب شده، جنس قصه، طنز، شوخی‌های سطحی و... نیز به این حس و حال دامن زده و یادآوری می‌کنند که در حال تماشای یک فیلم تلویزیونی هستیم که اهمیت تماشای آن بر پرده عریض سینما معلوم نیست. فیلمی که می‌خواهد با روایت قصه‌ای به‌شدت کلیشه‌ای در جغرافیای شهر رامیان و تکیه بر حکایتی قدیمی درباره چشمه‌های این شهر، به نوعی تازه جلوه کند اما این اتفاق باید در درام‌پردازی و پرداخت کار شکل می‌گرفت که به نتیجه مطلوبی نرسیده است.

انتخاب راوی کودک که نقش او را ماهان نصیری، بازیگر بااستعداد فیلم «یحیی سکوت نکرد» ایفا می‌کند، از جذابیت‌های فیلم است که در هجمه شوخی‌های تلویزیونی و نگاه از پیش تعیین شده‌ای که برای مخاطب غافلگیری ندارد، از دست رفته است.

برزو نیک‌نژاد کارگردان فیلم سینمایی «زاپاس» که در بخش سودای سیمرغ در سی‌و چهارمین جشنواره فیلم فجر با سایر فیلم‌ها به رقابت می‌پردازد در ارتباط با نحوه شکل‌گیری و ساخت این اثر سینمایی گفت: یک الی دو ماه بعد از فیلم سینمایی ناخواسته ایده این فیلم سینمایی در ذهنم شکل گرفت و بسیار تلاش کردم تا از آن فرار کنم آن هم تنها به این دلیل بود که درگیر کارهای دیگری بودم اما واقعاً ایده «زاپاس» رهایم نکرد تا اینکه مرا مجبور کرد بنویسم اما اگر بخواهم بگویم از آن زمان به طور متداوم مشغول به نوشتن فیلمنامه «زاپاس» بودم یک خالی‌بندی است. اما در طی یک سال و نیم یادداشت‌هایی برداشتم و طی آن قصه و شخصیت‌ها بهتر پرداخت می‌شدند تا جایی که حس کردم داستان شکل گرفت و در عرضه سه ما به صورت فشرده فیلمنامه را نوشتم و بازنویسی کردم و در نهایت آن را برای دریافت پروانه ساخت ارائه کردم.

او در ارتباط با دو بازیگر فیلمش «امیر جعفری و ریما رامین‌فر» که در زندگی واقعی زوج هستند و کمکی که این انتخاب به فلیمش می‌توانست انجام دهد،‌گفت: اگر بخواهم واقعیت را بگویم این است که در واقع این دو بازیگر جدای از اینکه در زندگی واقعی خود در کنار هم زوج موفقی هستند هر کدام به تنهایی در دنیای بازیگری جزو بازیگران خوب، موفق و برجسته ما هستند و در ادامه به این نتیجه رسیدیم که ترکیب این دو در فیلم سینمایی «زاپاس» می‌تواند به فیلمنامه و فیلم کمک کند.

این کارگردان در ارتباط با همکاری‌های متعددش با چند بازیگر من جمله الناز حبیبی و جواد عزتی که پیش از این در تلویزیون با آنها همکاری داشته است، گفت: پیش از این با این دو بازیگر همکاری خوبی داشتم و از طرفی ادبیات فیلمنامه و کاراکترهایی که در آن شکل گرفته بود به این دو بسیار نزدیک بود و این دلیل باعث شد که از آنها استفاده کنم گر چه شناخت قبلی در این انتخاب بی‌تأثیر نبوده است.

این کارگردان در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به خانواده محور بودن این اثر سینمایی گفت: «زاپاس» دقیقاً فیلمی خانواده‌محور است و صیانت از خانواده یکی از وظایفش است. مهمترین حرفش نیز حول همین محور خلاصه می‌شود. بگذارید کمی توضیح بدهم امید را نباید در شرایط خلاء دید بلکه امید در شرایط سخت است که باید دیده شود. اگر همه چیز طبق روال پیش برود و خوب باشد دیگر در این شرایط امید نمی‌تواند به خوبی دیده شود، پس شرایط سخت و تلخ است که باعث درشت‌نمایی امید می‌شود. در شرایط خوب امید تعریف و کارکرد خود را از دست می‌دهد. اصلی‌ترین نکته «زاپاس» امید است و با امید تمام می‌شود. مگر می‌شود اعتقاد داشته باشیم که خدا هست و بعد در ارتباط با نبود امید حرفی بزنیم مگر همچنین چیزی امکان‌پذیر است؟

وی در ادامه درباره این که اگر قرار باشد برای فیلم‌تان در فضای مجازی هشتگ‌گذاری کنید و کلمات و یا جمله‌های کوتاهی را انتخاب کنید از چه چیز‌هایی استفاده می‌‌کنید گفت: باور کنید نمی‌دانم چه بگویم به نظرم فیلم را ببینید و هر حس و حالی که به شما و مخاطبین دست داد آنها کلمه مورد نظرشان را برای هشتک‌گذاری این فیلم انتخاب کنند. واقعاً سعی کردم که فیلمی بسازم که مردم در انتهای آن حال خوبی داشته باشند. از همه می‌‌خواهم این فیلم را نبینند که از آن ایراد بگیرند در واقع وقتی با این نیت فیلم می‌بینیم در پایان نتیجه مورد نظر حاصل نمی‌شود.