چرا زمین سریع ‌تر از 50 سال گذشته می‌چرخد؟

در حالی که بسیاری از مردم جهان با توجه به وقایع ناگوار سال 2020 انتظار داشتند این سال هر چه زودتر تمام شود، اکنون دانشمندان می‌گویند کره زمین نیز در این عجله سهیم بوده و سال گذشته را سریع‌تر از حالت عادی چرخیده است، رخدادی که در نیم قرن اخیر بی‌سابقه بوده است.

به گزارش آسمونی به نقل از یورونیوز فارسی، زمین معمولا یک زمان‌سنج عالی است و به طور متوسط هر 86 هزار و 400 ثانیه، معادل 24 ساعت، یک بار به دور خود می‌چرخد. این چرخش که اصطلاحا حرکت وضعی زمین خوانده می‌شود، زمان خورشیدی متوسط نام گرفته است که یکای آن «شبانه‌روز» است.

هرچند این عدد ثابت به نظر می‌رسید، با این حال از سال‌های 1960 بدین سو و با اختراع ساعت‌های بسیار دقیق اتمی، دانشمندان پی بردند که طول یک روز خورشیدی می‌تواند متغیر باشد البته نه بر حسب ثانیه بلکه بر حسب میلی‌ثانیه ( یک‌هزارم ثانیه).

این تغییرات کوچک برای انسان قابل تشخیص نیست و صدها سال طول می‌کشد تا تفاوت واقعی احساس شود، اما برای دستگاه‌های ناوبری و ارتباطی مدرن نظیر GPS این اندازه‌ها مهم هستند و اندکی تفاوت باعث بروز خطا در سیستم این وسائل می‌شود.

پژوهشگران می‌گویند سرعت چرخش زمین در طول سال گذشته زیادتر شده و رکورد مدت زمان کوتاه‌ترین روز در سال گذشته 28 بار شکسته شده است. روز 19 ژوئیه سال 2020 کوتاه‌ترین روز سال بود که زمین یک دور کامل را در مدت زمان 1.4 میلی ثانیه کمتر از زمان معمول 86 هزار و 400 ثانیه زد.

سرعت چرخش زمین می‌تواند به دلیل جریان هسته مذاب داخل، تغییر فاصله زمین و ماه، شرایط آب و هوایی و الگوهای اقیانوسی تغییر کند.

محققان می‌گویند در حالی که پدیده آب‌و‌هوایی اقیانوسی زمین موسوم به «ال‌نینو» باعث کاهش سرعت چرخش زمین می‌شود، آنچه در اواخر سال 2020 رخ داد پدیده‌ای به نام «لانینا» بود که معکوس پدیده قبلی است و باعث شتاب در سرعت چرخش زمین می‌شود.

در ده‌های اخیر میانگین سرعت چرخش زمین به طور مداوم کاهش یافته است و نهادهای ناظر بین‌المللی مجبور شده‌اند تا 27 «ثانیه کبیسه» به زمان اتمی تنظیم شده در سال 1970 اضافه کنند تا ساعت‌ها را با سیاره در چرخش همگام نگه دارند.

اکنون دانشمندان می‌گویند با ادامه روند کنونی وادار خواهند شد تا با اعمال یک حرکت منفی و معکوس ساعت‌های اتمی را با چرخش زمین همسو کنند.

اگر کنفرانس جهانی ارتباط رادیویی در سال 2023 این تغییر را تصویب کند این نخستین بار خواهد بود که یک ثانیه از ساعت جهانی حذف می‌شود.

پیتر وایبرلی، پژوهشگر ارشد در آزمایشگاه ملی فیزیک آمریکا، می‌گوید: «مطمئنا درست است که زمین در حال حاضر بیشتر از هر زمانی در 50 سال گذشته به دور خود می‌چرخد. کاملا محتمل است که اگر سرعت چرخش زمین بیشتر شود ناچار خواهیم بود یک ثانیه کبیسه منفی به ساعت‌ها اعمال کنیم اما گفتن این احتمال هنوز زود است.»

انتظار می‌رود در طول سال‌ 2021 ساعت‌های اتمی تاخیری 19 میلی‌ثانیه‌ای را به ثبت برسانند.