14 ربیع الاول؛ قیام مختار ثقفی - 66 ق

آسمونی : پس از جریان کربلا، با شوهر خواهرش عبدالله بن عمر- فرزند خلیفه سوم که در میان مردم به عنوان صحابی رسول ‌الله صلی الله علیه و آله و فقیه، مشهور بود - در نزد یزید برای او وساطت نمود و مختار به دستور یزید از زندان آزاد شد.

او پس از اطلاع یافتن از آمادگی مردم کوفه، در سال 64 هجری از مکه وارد کوفه شد. در این زمان قیام توابین با شکست روبرو شده بود.

مختار، در 14 ربیع الاول سال 66 در کوفه قیام کرد و عبدالله بن مطیع را که کارگزار عبدالله بن زبیر بود بیرون نمود. آغاز قیامشان با شعار «یا منصور امت‏» و «یا لثارات‏الحسین‏» بود.

درگیرهای سختی در محله‏ ها و میدان های کوفه پیش آمد. گروه هایی کشته و گروه هایی تسلیم شدند و مختار وارد قصر شد و فردایش برای مردم سخنرانی کرد، اشراف کوفه با او بیعت کردند.

مختار پس از استیلا بر اوضاع، یکایک قاتلان حسین علیه السلام را دستگیر می ‏کرد و می‏ک شت. نیروهایی هم به اطراف می‏فرستاد تا هم بر آن مناطق استیلا یابد و هم جنایتکاران را گرفته و به کیفر رساند.

مدت ها این تحرکات و دستگیری ها و نبرد با مقاومت کنندگان از طرفداران بنی امیه ادامه داشت. مختار موفق شد کسانی چون ‏عمر سعد، شمر، ابن زیاد، خولی، سنان، حرمله، حکیم بن طفیل، منقذ بن مره، زید بن رقاد، زیاد بن مالک، مالک بن بشر، عبدالله بن اسید، عمرو بن حجاج و بسیاری از کسان را که در کربلا دستشان به خون شهدا آلوده بود از دم تیغ گذراند و پیکرشان را بسوزاند و یا در مقابل سگ ها بیندازد.

مختار، سر «ابن زیاد» را به مدینه نزد محمد حنفیه فرستاد، او هم آن‏ سر را پیش امام سجاد علیه السلام آورد.

آن حضرت مشغول غذا خوردن بود. با دیدن این صحنه، سجده شکر به جای آورد و فرمود: «الحمدلله الذی ادرک لی ثاری من عدوی و جزی الله‏المختار خیرا...».

مختار، هجده ماه حکومت کرد تا 14 رمضان سال 67 و در سن 67 سالگی در درگیری با سپاهیان عبدالله بن زبیر به شهادت رسید.