مهمترین موزه های ایران

موزه ها همواره یکی از جاذبه های توریستی به شمار می رفته اند. در ایران نیز بر اساس آخرین آمار 600 موزه فعال در شهرهای مختلف وجود دارد که 100 تای آن زیر نظر بخش خصوصی اداره می شوند. هر چند از نگاه برخی در مقایسه با فرهنگ غنی ایران، این رقم چندان هم بالا نیست، اما برخی از مهم ترین موزه های ایران همواره علاقه مندان خود را داشته اند. اگر می خواهید با مهمترین موزه های ایران آشنا شوید این بخش آسمونی را دنبال نمایید چرا که به معرفی کامل مهمترین موزه های ایران می پردازیم.

مهمترین موزه های ایران

موزه ایران باستان

موزه ایران باستان یا موزه ملی ایران که مهم ترین موزه کشور در میان مراکز نگهداری، نمایش و پژوهش مجموعه های باستان شناسی به شمار می رود، در سال 1360 افتتاح شده است. جالب است بدانید که نما و سر در ورودی موزه نیز متأثر از آثار درون آن بوده و به سبک نمای ایوان کسری ساخته شده است.

موزه دوران پیش از تاریخ، موزه دوران تاریخی و موزه دوران اسلامی از مجموعه های این موزه به شمار می روند. در بخش پیش از تاریخ این موزه قدیمی ترین اثر یافت شده از حضور انسان در فلات ایران در حدود 800 هزار سال پیش به نمایش درآمده است. در بخش دوران تاریخی این موزه نیز آثاری چون پلکان تخت جمشید، تندیس مصری داریوش بزرگ و سردار اشکانی قرار گرفته اند.

موزه هنرهای معاصر

به گزارش آسمونی موزه هنرهای معاصر تهران یکی از ارزشمندترین گنجینه های هنری ایران و جهان به شمار می رود. این موزه که در سال 1356 تأسیس شده است، اثار هنرمندان بزرگی چون پیکاسو، گوگن، ماگریت، ارنست، پولاک و جاکومتی را در خود جای داده است. موزه هنرهای معاصر که معماری بی نظیر آن با الهام از بادگیرهای کویری ایران طراحی شده، در گوشه ای از پارک لاله تهران قرار گرفته است.

این موزه از 9 گالری تشکیل شده که 3 گالری آن شامل آثار هنرمندان و نقاشان بین المللی است. در گنجینه دائمی موزه نیز بیش از 3 هزار اثر ارزشمند از هنرهای تجسمی ایران و جهان به نمایش درآمده است. نکته جالب در مورد موزه هنرهای معاصر این است که این موزه یکی از کامل ترین مجموعه های هنر اکسپریونیسم انتزاعی جهان را داراست. در گنجینه عکس های موزه نیز عکس هایی از عکاسان مشهور جهان به نمایش درآمده است. عکاسان نامداری چون هنری فاکس، تالیوت، جولیا مارگارت کامرون، مارگارت برک وایت و واکر ایوانز.

موزه سینما

این موزه جدید که در سال 1381 شروع به فعالیت کرد، در خیابان ولیعصر و در دل عمارت باغ فردوس قرار گرفته است. موزه سینما در حقیقت گنجینه ای از عکس ها، اسناد، وسایل و تجهیزات قدیمی سینما است که دو سالن سینما به ظرفیت 205 و 121 نفر نیز دارد. نمایشگاه های موزه سینما شامل تالار آبی، تالار معاصران و تالار بین الملل و نیز نمایشگاه کودک، نمایشگاه علی حاتمی، نمایشگاه نام آوران، نمایشگاه دوبله و صدا، نمایشگاه ارامنه، نمایشگاه دفاع مقدس و همچنین خانه فرهاد، زیر گذر تاریخ و تماشاخانه می شود.

برای مثال در خانه فرهاد یادگارهایی از جمله وسایل شخصی، کتاب ها و سازهای فرهاد مهراد، خواننده ایرانی به نمایش در آمده است. در بخش زیرگذر تاریخ نیز شما شاهد آثاری از نخستین تلاش های بشر برای ثبت حرکت مانند اولین تصویر سازی ایرانیان برای روایت شاهنامه فردوسی خواهید بود. دیدن جوایز جهانی سینمای ایران مثل نخل طلای کن، خرس برلین و شیر ونیز در این مجموعه زیبا در باغ فرودس لحظات خاطره انگیزی را برای شما ترسیم خواهد کرد.

موزه آستان قدس رضوی

آستان قدس رضوی یکی از بزرگ ترین مجموعه های موزه ایران را زیر نظر خود دارد. سنگ بنای ساخت این موزه در سال 1316 خورشیدی بنا نهاده شد تا 8 سال بعد و در سال 1324 افتتاح شود. این موزه در ابتدا شامل دو تالار در یک طبقه بود که به مرور زمان توسعه پیدا کرده و پس از انقلاب نیز 14 گنجینه تخصصی به آن افزوده شد.

موزه آستان قدس رضوی شامل چهار ساختمان می باشد. ساختمان موزه مرکزی که خود از چند مجموعه با نام گنجینه نشکیل شده است. گنجینه حرم رضوی، گنجینه تمبر و اسکناس، گنجینه نجوم و ساعت، گنجینه سلاح های سرد و گرم، گنجینه ظروف و گنجینه هنرهای تجسمی از این دست هستند. ساختمان دوم که ساختمان موزه فرش نام دارد در سه طبقه به نمایش قالی های نفیس می پردازد.

ساختمان موزه قرآن و نفایس هم از گنجینه قرآن و نفایس، گنجینه آثار اهدایی آیت الله خامنه ای، آثار اهدایی استاد فرشچیان و تالار مرقعات و ابزار کتابت تشکیل شده است. بالاخره در حمام مهدی قلی بیگ موزه مردم شناسی تأسیس شده است که در آن پوشاک سنتی اقوام مختلف، منسوجات حمام، ظروف فلزی و تصاویری از مشاغل سنتی و نقاشی های رنگ روغن به سبک قهوه خانه ای نمایش داده شده است.

موزه ملی ملک

به گزارش آسمونی کتابخانه و موزه ملی ملک که در سال 1316 خورشیدی توسط حسین آقا ملک ( یکی از خیرین و وقف کنندگان بزرگ مشهد) تأسیس شد، در خیابان سپه تهران واقع شده است. موزه ملک در حقیقت یک مجموعه فرهنگی متشکل از کتابخانه و موزه می باشد که جزو موقوفات آستان قدس رضوی به حساب می آید.

موزه های این مجموعه شامل موزه سکه، موزه فرش، موزه تابلوهای نقاشی، موزه هنری لاکی، موزه تمبر، موزه بانو ملک و موزه آثار خوشنویسی می شود. در این موزها انواع سکه های یونانی، سلوکی، بیزانسی و خلفای اسلامی؛ قالی ها و قالیچه های نفیس؛ آثار هنرمندانی چون کمال الملک، تجویدی و صورتگر؛ قلمدان، قاب آیینه و سرچسبدان تاریخی؛ مجموعه ای از تمبرهای معتبر داخلی و خارجی؛ نسخ خطی و تابلوهای نقاتشی دوران قاجاری و آثار خوشنویسانی چون میرعماد، یاقوت مستعصمی و علیرضا عباسی نگه داری می شود.

در مورد کتابخانه ملک هم باید گفت که این مکان با بیش از 19 هزار جلد نسخه خطی نفیس یکی از گنجینه های کشور به شمار می آید. برای نمونه در حدود 70 هزار کتاب چاپی، 3400 کتاب چاپ سنگی و 548 نشریه ادواری در این کتابخانه وجود دارد. ضمن اینکه در بخشی از این کتابخانه به مرمت نسخه های خطی، صحافی، عکاسی و تهیه میکروفیلم نیز انجام می شود.

موزه تخت جمشید

موزه تخت جمشید یکی از قدیمی ترین بناهای ایران به شمار می رود که به موزه تبدیل شده است. بنایی که زمانی کاخ حرمسرای خشایارشا بوده و 2500 سال قدمت داد. موزه تخت جمشید شامل یک ایوان، دو گالری و یک تالار می باشد. بر اساس شواهد این بنا در سال 1311 توسط پروفسور هرتسفلد، رئیس وقت هیئت علمی تخت جمشید مورد بازسازی قرار گرفته و به محلی برای نگهداری اشیا تبدیل شد.

تالارهای اصلی موزه در تالار پیش از تاریخ، هخامنشی و اسلامی خلاصه می شوند. در تالار پیش از تاریخ انواع ظروف و مجسمه های سفالی و ابزار سنگی به نمایش درآمده که از تل های تیموران، باکون، شقاء و نخودی پاسارگاد جمع آوری شده اند. تالار هخامنشی این موزه هم اشیا و ابزاری را در خود جای داده که در حین خاکبرداری از صفه تل تخت جمشید به دست آمده اند.

همانطور که از نام تالار اسلامی بر می آید، آثار مربوط به دوره پس از اسلام در آن نگهداری می شود. برای نمونه می توان به ظروف سفالی لعاب دار مزین به خط کوفی، کوزه های سفالی بدون لعاب، انواع ظروف فلزی و دو لنگه در چوبی با خط کوفی و نیز ظروف شیشه ای و عطردان های ساخته شده از شیشه های رنگی اشاره کرد.

موزه تاریخ طبیعی همدان

موزه تاریخ طبیعی همدان در سال 1351 و به همت استاد جعفر محمد علیزاده در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی همدان تأسیس شده است. این موزه مجموعه ای کم نظیر از انواع گونه های حیوانی، گیاهی و طبیعی از ایران و سایر نقاط جهان را در خود جای داده است. آنچه در مورد تاریخچه این موزه می دانیم این است که در سالن کوچک و محدود در گوشه ای از دبیرستان پهلوی وقت کار خود را آغاز کرده است و در طول زمان توسعه یافته است.

موزه تاریخ طبیعی همدان از 5 سالن اصلی تشکیل شده است. سالن اول که سالن خلیج فارس نام دارد به حلزون ها، سخت پوستان، مرجان ها و اسفنج های خلیج فارس تعلق دارد. در سالن دوم نیز انواع حشرات و پروانه های دنیا و ایران به نمایش درآمده اند. مجموعه ای از پستانداران و پرندگان در سالن سوم و آبزیان و دوزیستان نیز در سالن چهارم نمایش داده شده اند. آخرین سالن این موزه یعنی سالن پنجم هم به سنگ ها، کانی ها و فسیل ها اختصاص دارد.

کاخ موزه سعدآباد

کاخ سعدآباد که امروزه مجموعه ای از موزه ها را نیز در خود جای داده، در شمالی ترین نقطه تهران، دربند بنا شده است. این مجموعه علاوه بر کاخ های متعدد شامل چندین هکتار جنگل طبیعی، چشمه، قنات، باغستان و رودخانه نیز می شود. بنای کاخ سعد آباد به دوره قاجار بر می گردد که سکونتگاه ییلاقی شاهان در آن دوره بوده است.

همان طور که گفته شد مجموعه سعدآباد شامل کاخ های متعدد می شود. از جمله آنها می توان به کاخ احمدشاهی، کاخ ملکه مادر، کاخ رضا شاه پهلوی و چندین کاخ دیگر اشاره کرد که پس از انقلاب به شکل موزه درآمده اند. موزه برادران امیدوار، موزه ظروف سلطنتی، کاخ موزه سفید، موزه فرشچیان، موزه نظامی، موزه نگارستان، موزه هنر ملل و موزه چهره های ماندگار از جمله دیگر موزه های این مجموعه به شمار می آیند.

برای نمونه در موزه برادران امیدوار که از 3 نگارخانه تشکیل شده است، آثار اهدایی این دو برادر شامل عکس های آنها، اشیای جمع آوری شده در طول سفر به آفریقا، آمریکا و استرالیا و نیز فیلم ها و اسلایدهای سفر به نمایش گذاشته شده است. یا موزه استاد فرشچیان که شامل 5 سالن و بیش از 70 اثر از این استاد نقاش می باشد.

موزه ارتباطات

موزه پست و مخابرات که به نام موزه ارتباطات در سال 1369 آغاز به کار کرد در یکی از قدیمی ترین ساختمان های دولتی تأسیس شده است. در حقیقت ساخت این بنای شکیل به سال 1307 و وزارت صوراسرافیل و نظام الدین حکمت باز می گردد. بر طبق مستندات طراحی این بنا بر عهده مهندسان و طراحان گرجی، ارمنی و ایرانی بوده است.

در موزه پست که در خیابان سپه تهران واقع شده، مجموعه ای از قدیمی ترین ابزارهای ارتباطی از جمله نوشت افزارهای کهن، ابزارهای فرستادن بسته های پستی و چاپاری، تلفن های اولیه، تلگرام های مورس، تمبر و دیگر وسایل ارتباطی از جمله کبوتر نامه بر و حتی ماهواره نیز به نمایش گذاشته شده است.