ماجراهای تیم ملی فوتبال در 93 سال قبل

ماجراهای تیم ملی فوتبال در 93 سال قبل-The adventures of the national football team 93 years ago

فوتبالیست های زندانی

اختصاصی آسمونی / مهدی زارعی

این روزها سفر یک تیم فوتبال آن قدر آسان است که می بینیم حتی تیمهایی مثل برزیل یا آرژانتین ترجیح می دهند بازیهای دوستانه خود را در آسیا و کشورهایی چون امارات و عربستان برگزار کنند. در این میان تنها فوتبال ماست که بی پولی و بی خیالی را پیشه خود ساخته است و با این بهانه ها، بی سفر و بدون تدارکات، روزها را می گذراند. نگاهی به شرایط فوتبال ما در زمانی نزدیک به یک قرن قبل نشان می دهد که حداقل از لحاظ تربیت آدمهای متعصب، دلسوز و وطن پرست در این مدت نزولی شتابدار داشته ایم. مروری داریم بر اولین سفر منتخب ایران به خارج از مرزهای کشورمان؛ آن هم با ادبیات روزنامه های آن روزگار... اولین تیم منتخب تهران تیم فوتبال منتخب تهران به دعوت مسئولین ورزش آذربایجان شوروی برای انجام چند دیدار دوستانه، پس از تصویب مخارج ایاب و ذهاب آن به مبلغ 400 تومان در هیات دولت در تاریخ 7 آبان 1305، در بیست و چهارم آبان ماه عازم آن کشور شد. بازیکنان این تیم که به خاطر نداشتن مربی مشخص با نظر و مشورت بازیکنان قدیمی تر از بین بازیکنان نخبه تهران انتخاب شدند، عبارت بودند از: خان سردار (دروازه بان و کاپیتان تیم) حسین سردار، حسین صدقیانی، علی کنی، محمدعلی شکوه، رضاقلی کلانتر، هراند گالوستیان، پل، امیر اصلانی، حسن مفتاح، اکبر حیدری، اخویها، ناصرانشاء، کریم زندی و چند تن دیگر. کادر رهبری تیم نیز مشترکاً به عهده خان سردار و مفتاح قرار داشت و ریاست تیم با میرمهدی ورزنده بود.

مهمانی چای به افتخار فوتبالیست ها روز دوشنبه 23 آبان قبل از عزیمت تیم فوتبال به بادکوبه، ضیافت مهمانی چای به افتخار هیات مروجین ورزش در دارالمعلمین ورزش منعقد شد. ورزنده نماینده هیات اعزامی نطقی ایراد و در این نطق از توجهات هیات دولت در تهیه وسایل حرکت عده مذکور تشکر کرد. همچنین از سفیر دولت شوری به مناسبت دعوتی که از فوتبالیست های ایران کرده بود و از مدیران جراید مخصوصا آقای رهنما و آقای دشتی که در ترویج ورزش و اسپور قلماً همراهی های مهم نموده اند اظهار تشکر نموده و در خاتمه آقایان فوتبالیست های اعزامی را به وظایف خود متذکر نموده و اظهارداشتند که بایستی ما فقط یک مقصود در این مسافرت تعقیب نماییم و آن مقصود هم اعتلای شرافت ایران و ایرانی است. در خاتمه مهمانی، عکس از حضار به اتفاق فوتبالیست ها برداشته شد. ملی پوشان سوار بر کامیون! روز سه شنبه 24 آبان پیش از ظهر موقع حرکت عده اعزامی جمعی از علاقه مندان به ورزش در حیاط دارالمعلمین ورزش برای بدرقه آقایان حضور یافته. موقعی که اتومبیل های هیات اعزامی حرکت می کردند با تظاهرات کامل از آنها وداع نموده و در میان کف زدن های حضار جوانان فوتبالیست ها به طرف مقصد رهسپار گردیدند. این تیم با دو دستگاه کامیون از تهران عازم رشت و بندر پهلوی شد تا از آنجا با کشتی رهسپار بادکوبه شود. در بندرانزلی سه تن از بازیکنان قفقاز به نام های «باقراف» «مراداف» و «مسیو پارسادانوف» از طرف اداره فوتبال قفقاز به اتفاق حسین زاده ارشدی رئیس هیات محصلین ایرانی شاغل به تحصیل در مدارس عالی قفقاز با دسته های گل به استقبال بازیکنان تیم ایران آمدند و پس از انجام مراسم استقبال به سمت بادکوبه عزیمت کردند.

طوفان در دریای خزر به گزارش میرمهدی ورزنده رئیس تیم که وظیفه خبرنگاری روزنامه ایران را هم به عهده داشت: کشتی ای که بنا بود ما را روز یکشنبه 26 آبان حرکت داده و روز جمعه 27 به بادکوبه برساند به واسطه طوفان شدیدی که همان روز در دریا ظاهر شد، مجبورا حرکت نکرده و فردا که روز جمعه باشد راه افتاد و روز شنبه 28 ابان وارد بادکوبه شدیم و بعد از دو روز استراحت مسابقه شروع شد. به قلم میرمهدی خان ورزنده اولین مسابقه تیم فوتبال منتخب ایران (تهران) درروز دوشنبه 30 آبا نماه 1305 در مقابل تیم اول «بین الملل» انجام شد. گزارش کامل این بازی به قلم میرمهدی ورزنده که در روزنامه ایران درج شد، تفاوت فوتبال ایران با کشورهای صاحب فوتبال را به خوبی نشان می دهد: روز دوم ورود ما، یکشنبه 29 آبان با ترن مخصوص ما را به استادیوم بزرگی در بیرون شهر بادکوبه یعنی دو فرسخی آنجا در مکان معروف (بنام) «بالاخانی» ساخته اند، بردند و در همان روز مسابقه دو تیم «پرگرس دوم» بادکوبه با تیم فوتبال شهر «رستف» برگزار بود که نتیجه این مسابقه یک بر هیچ به نفع پرگرس تمام شد. فردای آن روز (دوشنبه 30 آبان) مسابقه مابین هیات اعزامی ایرانی با تیم اول بین المللی که قوی ترین تیم های آنجا بود در استادیوم مخصوص شهر بادکوبه شروع شد و موقعی که تیم اول بین المللی و پشت سر آنها تیم ایرانی وارد محل مسابقه می شدند عده کثیری از تماشاچی ها در اطراف استادیوم گرد آمده بودند و با کف زدن های طولانی از تیم ایران استقبال نمودند که از حسن مودت قلبی اهالی محل و مخصوصا هموطنان عزیز ما که میان تماشاچیان حضور داشتند حاکی بود.

ترنم موسیقی پس از گل ایران بعد از آن دسته گلی از طرف کاپیتان تیم بادکوبه به کاپیتان تیم ایرانی آقای حسینعلی سردار تقدیم شد. آنگاه بازی تحت رفری (داوری) «پارکادانف» شروع شد. در این بازی و در نیمه اول که مدت 45 دقیقه طول کشید ابتدا علیرغم پیروز بودن طرف چه از حیث بنیه و چه از جهت عملیات متمادی و روزانه معذلک تیم ایرانی با حملات پی در پی آنها را تحت فشار گذاشته و این حملات مدت 10 دقیقه ادامه داشته و بالاخره از سمت راست به بازیکن سمت چپ که آقای حسینعلی سردار کاپیتان بازی بودند پاس داده شد، مشارالیه با یک دربلین خیلی ماهرانه توپ را به دروازه داخل کرد که فورا موزیک به ترنم آمد. بعد از این گل اول قوه معنوی (روحیه) تیم ایرانی بیش از پیش گردیده و از این جهت که گل دوم هم به وسیله پاسی که گویا از طرف مسیو پل (یعنی آقای یوسف سمرقندی) بود به آقای احمد علی سردار داده شد و ایشان نیز مستقیما به طور ماهرانه توپ را داخل دروازه نموده قسمت اول (نیمه اول) بازی به شکل فوق خاتمه یافت. ( ادامه دارد) ...