دادسرای عمومی و انقلاب تهران
دادسرای عمومی و انقلاب تهران در چندین شعبه که هر کدام مسئول جرائم خاصی هستند دایر شده اند. آسمونی در این بخش به معرفی دادسرای عمومی و انقلاب تهران می پردازد.
دادسرای عمومی و انقلاب تهران
دادسرا یا در فارسی افغانستان سارنوالی محلی‌است در دادگستری و حوزه قضائی هر شهرستان که در معیت دادگاه‌های عمومی جزائی انجام وظیفه می‌کند و عهده‌دار کشف جرم، تعقیب متهم به جرم، اقامه دعوی و اعلام جرم از جنبه حق‌اللهی و حفظ حقوق عمومی و حدود اسلامی، اجرای حکم و نیز رسیدگی به امور حسبی بر اساس مقررات قانونی است که به ریاست دادستان اداره و به تعداد لازم دارای معاون، دادیار، بازپرس و تشکیلات اداری می‌باشد و در جرائمی که جنبه خصوصی دارد دادسرا با شکایت شاکی خصوصی شروع به تعقیب و تحقق می‌نماید.
در حوزه قضائی بخش (دادگاه بخش) وظیفه دادستان را دادرس علی‌البدل بر عهده دارد.
این نهاد در قانون اصول تشکیلات عدلیه و محاکم شرعیه و حکم صلحیه تحت نام «پارکه» (از واژه parquet در زبان فرانسوی) آمده بود که در سال 1318 بر اساس قانون فرهنگستان به دادسرا تغییر نام داد.
اجزاء دادسرا
در نظام قضائی کنونی جمهوری اسلامی ایران برای قضات دادسراها عناوین و مشاغل قضائی زیر پیش بینی شده‌است:
دادستان: دادستان، یا مدعی‌العموم، صاحب منصبی است که برای حفظ حقوق عامه و نظارت بر حسن اجرای قوانین و تعقیب کیفری مجرمین و بزهکاران مطابق قوانین جاریه انجام وظیفه می‌نماید و ریاست دادسرا را نیز عهده‌دار می‌باشد.
وظایف دادستان:
بر اساس قوانین و مقررات حاکم دادستان در حوزة قضائی مربوط دارای وظایف و تکالیف مانند موارد زیر است:
- کشف جرم و شروع به تعقیب کیفری بزهکاران و مجرمین
- اعلام جرم در مواردی که جنبه حق‌اللهی و عمومی دارد
- نظارت بر انجام تحقیقات مقدماتی و دادن تعلیمات لازم به بازپرس
- موافقت یا عدم موافقت با قرارهای صادره از ناحیه دادیار یا بازپرس
- ضبط وثیقه و اخذ وجه التزام و وصول وجه الکفاله
- اجرای احکام کیفری و جزائی
- پیشنهاد آزادی مشروط
- لغو تعلیق اجرای حکم
- ریاست و نظارت بر ضابطین دادگستری از حیث وظایفی که به عنوان ضابط بر عهده دارند.
معاون دادستان: معاون دادستان صاحب منصبی است که تحت نظارت دادستان قسمتی از وظایف دادسرا را انجام داده و در غیاب دادستان به جانشینی او عمل می‌کند.
دادیار: دادیار، صاحب منصبی است که به نمایندگی از طرف دادستان انجام وظیفه می‌نماید و معمولاً در جرائم غیر مهمه اقدام به انجام تحقیقات مقدماتی و جمع‌آوری دلایل له و علیه متهم می‌نماید
بازپرس: بازپرس، یا مستنطق، صاحب منصبی است که تحقیقات مقدماتی جرائم مهمه و جمع‌آوری دلایل له و علیه متهم بر عهده او می‌باشد و تحت نظارت دادستان وظایف قانونی خود را انجام می‌دهد.
دادیار و بازپرس پس از ارجاع پرونده از سوی دادستان یا معاون او تحقیقات مقدماتی را انجام می‌دهند و دلایل را جمع‌آوری می‌کنند و در نهایت یکی از قرارهای نهائی (قرار موقوفی تعقیب، قرار منع تعقیب، قرار مجرمیت) را صادر می‌نمایند. این قرارها برای اظهارنظر (موافقت یا عدم موافقت) به دادستان یا معاون او یا دادیار ارسال می‌گردد. اگر از نظر دادستان یا معاون او قرارهای صادر شده صحیحاً صادر شده باشد، موافقت خود را و چنانچه از نظر ایشان قرارهای صادره صحیح نبوده باشد عدم موافقت خود را اعلام می‌کنند. در صورت عدم موافقت دادستان چنانچه قرار صادره از سوی دادیار صادر شده باشد دادیار مکلف به تبعیت از نظر دادستان است. اما اگر قرار مزبور از سوی بازپرس صادر شده باشد و بین ایشان و دادستان توافق عقیده نباشد (مثلاً یکی عقیده به مجرمیت و دیگری عقیده به منع تعقیب داشته باشد) و هر کدام بر نظر خویش اصرار ورزند، حل اختلاف بر حسب مورد به توسط دادگاه عمومی و انقلاب محل به عمل می‌آید و تصمیم دادگاه در این خصوص قطعی است.
آشنایی با دادسرای عمومی و انقلاب تهران
با توجه به تأثیر سوء برخی جرایم مثل تجاوز به عنف، سرقت های مسلحانه و شرارت ها بر احساسات عمومی افراد در جامعه، مقتضی است در مبارزه با این گونه جرایم به شرح آتی اقدام گردد:
1- از این پس کلیه پرونده‌های مربوط به شرارت ها و مجرمین خطرناک به دادسرای شهید مقدس تهران ارسال گردد؛
2- پرونده هایی به دادسرای امنیت ارسال شوند که اولاً از پرونده های قدیمی آن دادسرا نباشد؛ ثانیاً سرپرست محترم دادسرای شهید مقدس، ضرورت رسیدگی در آن دادسرا را احراز نماید. بنابراین پرونده هایی که از دادسرای شهید مقدس به لحاظ عدم شمول در این بخشنامه اعاده می گردد، در دادسرای محل وقوع جرم رسیدگی گردد؛
3- در مورد این‌گونه جرایم، سرعت در رسیدگی، عدم اغماض، صدور قرارهای متناسب مورد تاکید است؛
4- در جرایم دارای جنبهی عمومی مانند چاقوکشی، پرونده با رضایت شاکی مختومه نشود و برای مجازات مجرم از جنبه ی عمومی به دادگاه ارسال شود؛
5- اطلاع رسانی در این نوع پرونده ها، به صورت متمرکز در دادستانی تهران انجام خواهد شد و سرپرستان محترم نواحی، وقوع این‌گونه جرایم را بلافاصله به دادستان تهران اطلاع دهند؛
6- با تشکیل جلسات با نیروی انتظامی در حوزه ی آن دادسرا، اقدامات پیشگیرانه از طریق حضور ملموس پلیس مورد توجه قرار گیرد؛
7- پس از صدور کیفرخواست، نمایندگان دادستان با مطالعه دقیق پرونده در دادگاه حضور به هم رسانده و از کیفرخواست دفاع نمایند. ضمناً اعلام نتیجه‌ی رسیدگی به سرپرست ناحیه یا حسب مورد دادستان تهران ضروری است؛
8- پلیس برای کلیه مجرمان خطرناک و افرادی که شرارت می‌کنند، شناسنامه‌ی اطلاعاتی تهیه نماید و با اخذ سوابق کیفری آن‌ها و انجام تحقیقات اولیه، پرونده را به داسرای شهید مقدس ارسال گردد.
9- در خصوص پرونده‌های موجود، سرپرستان نواحی با ریاست محترم دادگاه‌های تهران یا رئیس مجتمع قضایی مربوطه هماهنگی نمایند تا شعب خاصی برای رسیدگی به این نوع جرایم تعیین شود و این گونه پرونده‌ها به شعب تعیین شده ارسال گردد؛
10- از معاونین سرپرستان محترم دادسراها انتظار میرود با مدیریت و پیگیری‌های لازم، هزینه‌های مربوط به جرم را برای مجرمان افزایش داده تا از این طریق به کنترل مجرمان در سطح منطقه نایل آیند؛
11- پلیس مکلف است کلیه طرحهای راجع به اشرار را از طریق هماهنگی با سرپرست دادسرای شهید مقدس اجرا نماید؛
12- مدیر کل زندان‌های استان تهران ترتیبی اتخاذ نماید که این گونه متهمان و محکومان در بندهای ویژه نگه د‌‌‌‌‌‌‌اری و طبقه بندی لازم رعایت شود؛
13- سرپرستان نواحی ترتیبی اتخاذ نمایند که احکام صادره پس از قطعیت سریعاً اجرا و نتیجه به دادستانی تهران اعلام شود؛
14- در مواردی که سرپرستان موضوعات خاصی را قابل طرح در ستاد پیشگیری از جرایم خاص دادستانی تهران میدانند، مراتب را کتباً به دبیرخانه ستاد اعلام نمایند؛
15-کلیه سرپرستان در حوزهی ماموریت خود، آمار جرایم ارتکاب یافته به ویژه سرقت‌های باندی و مسلحانه، جرح با چاقو، آدم‌ربایی، مزاحمت بانوان و کودک‌آزاری را مورد توجه قرار داده و چنانچه در این رابطه‌ها با مشکل روبه‌رو شوند، مراتب به دادسرای تهران اعلام گردد.
خط ارتباطی شما با دادسرای تهران
روابط عمومی: 35051111
تلفکس: 33948887
مدیر سایت: 35051321
آدرس: میدان ارک دادسرای عمومی و انقلاب تهران
پست الکترونیک: info@dadsara.ir
