سامانه شکایات و اعلامات سازمان بازرسی کل کشور

سامانه شکایات و اعلامات سازمان بازرسی کل کشور یکی از سامانه های دولتی ایران است که سایت مخصوص خود را دارد. این سامانه قوانین و مقررات خاص خود را دارد که همه افراد باید از آن تبعیت کنند. برای آشنایی با سامانه شکایات و اعلامات سازمان بازرسی کل کشور این بخش آسمونی را تا پایان مطالعه نمایید چرا که به معرفی این سامانه می پردایم.

سامانه شکایات و اعلامات سازمان بازرسی کل کشور

شهروند گرامی ؛

آسمونی : درزمان طرح اعلام و یا شکایت به عملکرد دستگاه ها و سازمان های اجرایی و ارائه اطلاعات ، لطفاٌ به نکات زیر توجه فرمایید:

شکایات و اعلامات باید مدلل و مستند باشد. بدیهی است مسئولیت قانونی مطالب اظهارشده بر عهده شاکی خواهد بود.

لازم است هنگام ورود اطلاعات خود، حتماٌ شماره تلفن همراه را وارد نمایید تا امکان ارسال کد پیگیری و اطلاع رسانی مراحل مختلف رسیدگی به شکایت به شما فراهم گردد. لازم به ذکر است در نگهداری شماره پیگیری و عدم افشای آن به دیگران دقت و توجه لازم را داشته باشید.

بر اساس ماده 2 قانون تشکیل سازمان، اعلامات و شکایاتی قابل رسیدگی است که در خصوص عملکرد شرکت ها و مؤسسات و ارگان های دولتی و یا مؤسسات و شرکت های عام المنفعه و سازمان هایی که تمام یا قسمتی ازسرمایه یا سهام آنان متعلق به دولت است یا دولت بنحوی از انحاء بر آنها نظارت یا کمک می نماید، باشد.

رسیدگی به شکایات وارده از سازمان ها و نهادهای زیر در صلاحیت سازمان بازرسی کل کشور نبوده و این سازمان امکان رسیدگی به آن را ندارد. بدیهی است در صورت شکایت از اشخاص حقیقی و حقوقی ذیل الذکر، شاکی می بایست به مراجع حقوقی و قضایی ذیصلاح مراجعه نماید:

1-4- رسیدگی به شکایت از اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی

2-4- شکایت از مراجع قضایی

3-4- شکایت از دیوان عدالت اداری

4-4- شکایات مربوط به گران‌فروشی

5-4- رسیدگی به شکایات از روند انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی شهر و روستا

6-4- اعتراض به تصمیمات و آراء مراجع غیرقضائی نظیر کمیسیون‌های مالیاتی، ماده 100 قانون شهرداری‌ها، هیأت‌های حل اختلاف کارگری

7-4- رسیدگی به تخلفات مطبوعاتی

8-4- رسیدگی به تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی

9-4- رسیدگی به تصمیمات شورای نگهبان در زمینه تأیید و یا رد صلاحیت کاندیداها

10-4- رسیدگی به تصمیمات دیوان محاسبات کشور

مطالبه وام، مساعدت، کمک‌های مالی و درخواست کار و نظایر آن

درصورت عدم ذکر دقیق مرجع مورد شکایت، رسیدگی به آن امکان پذیر نخواهد بود.

چنانچه مرجع مورد شکایت از یک مورد بیشتر باشد (دو یا سه یا چهار مورد) شاکی می بایست از مراجع ذیربط، به صورت جداگانه در قالب چند طرفیت شکایت نماید.

سیستم به طور خودکار به شکایاتی که قبلاٌ به سامانه رسیدگی به شکایات ارسال شده ترتیب اثر نخواهد داد مگر اینکه موضوع با شکایت قبلی تفاوت داشته باشد،  لذا از ارسال شکایات تکراری خودداری نمایید.

چنانچه شکایتی توسط جمعی از اشخاص حقیقی مطرح گردد می بایست جهت ثبت با عنوان شکایت، فردی به نمایندگی ذینفعان، مشخصات فردی خود را مرقوم نماید، در غیر اینصورت به عنوان اعلامیه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

***  درخصوص شرکت های حقوقی غیر دولتی (خصوصی) مدیرعامل یا فردی بعنوان نماینده شرکت مربوطه با ارائه مشخصات کامل می تواند شکایت خود را مطرح تا مورد بررسی واقع گردد.

«نکاتی که می بایست در ارائه شکایت مورد توجه قرار داد»

چنانچه اشخاص از نحوه ارائه خدمات وزارتخانه، اداره، شرکت دولتی یا موسسه مأمور به خدمت عمومی در زمینه‌های نقض قوانین، عدم انجام وظیفه، اطاله رسیدگی، عدم پاسخگویی یا ضعف در ارائه خدمات شکایتی داشته و  شخصا ذینفع آن بوده و از این سازمان خواهان رسیدگی برای احقاق حق خود باشند و یا به عنوان یک شهروند آگاه با حس مسوولیت اجتماعی از سوء جریان اداری نظیر تضییع اموال عمومی، دولتی، منابع طبیعی و محیط زیست، وجود فساد و جرم و یا دیگر تخلفات اداری اطلاعاتی دارند، می‌توانند  شکایت و یا اطلاعات خود از این گونه سو جریانات را (در قالب اعلام)  با توجه  و رعایت نکات زیر به سامانه رسیدگی به شکایات و اعلامات سازمان بازرسی کل کشور ارسال نمایند تا وفق مقررات به آن رسیدگی شود.

بدیهی است دریافت شکایات و اعلامات از وزارتخانه ها و دستگاه‌ها مندرج در بند الف ماده 2 قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور خارج از این سیستم و  از طریق مکاتبه، دورنگار (فاکس)، تماس با شماره تلفن 136، ایمیل و مراجعه حضوری به سازمان نیز امکان پذیر است.

پیش از تنظیم و ارسال شکایت و یا گزارش از سو جریان اداری به نکات زیر توجه فرمایید:

وظیفه سازمان بازرسی کل کشور نظارت بر اجرای صحیح قوانین و حسن جریان امور در وزارتخانه‌ها، دستگاه‌های دولتی و عمومی و شرکت‌های دولتی و موسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی و به طور کلی دستگاه‌های اجرایی کشور است. بنابراین رسیدگی به شکایات، خارج از حوزه‌های مذکور و موضوعات زیر خارج از  صلاحیت این سازمان می باشد.

شکایاتی که رسیدگی به آنها در صلاحیت سازمان بازرسی کل کشور می‌باشد

- شکایت اشخاص از دستگاه‌های اجرایی کشور از سوء جریان اداری و نقض قوانین و مقررات

2- شکایت مربوط به جذب، استخدام و گزینش در دستگاه‌های اجرایی و دانشگاه‌ها

- شکایت و اعتراض نسبت به انجام مزایده‌ها و مناقصات

4- شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی راجع به آئین‌نامه‌ها و تصویب‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های دولتی

پس از تشخیص تخلف گزارش امر جهت رسیدگی و صدور رای به دیوان عدالت اداری ارسال می‌گردد.

5- شکایت و اعلامیه علیه کارکنان دستگاه‌های اجرایی در زمینه تصرف غیرقانونی و تضییع اموال دولتی و اختلاس و سایر جرایم که مرتبط با وظایف و تکالیف سازمانی آنان

مناسب است شاکی موضوع را به دادسراهای عمومی و انقلاب مطرح کند لیکن مانع از رسیدگی سازمان به این نوع سوء جریان نیست.

6-رسیدگی به شکایات اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی در زمینه مربوط به تصرف و تملک غیرقانونی اراضی و املاک و اموال اشخاص

7- شکایات علیه دستگاه‌های دولتی و مؤسسات وابسته در مورد عدم پرداخت حقوق بیمه کارکنان و کارگران

موضوع در صلاحیت دیوان عدالت اداری و هیأت‌های حل اختلاف موضوع قانون کار و سازمان تأمین اجتماعی است لیکن سازمان بازرسی نیز می‌تواند به آنها رسیدگی نماید.

8-راجع به اصلاح قانون و یا وضع آن

اصلاح قانون و یا وضع آن در صلاحیت اختصاصی مجلس شورای اسلامی است لیکن سازمان بازرسی کل کشور در مواردی که قانونی دارای اشکال یا نقص یا معایبی باشد می‌تواند پس از بررسی‌های لازم پیشنهادهای مناسب را به مراجع قانونی ذیربط ارائه دهد.

9-شکایت از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی و مدارس غیرانتفاعی

چنانچه شکایت مربوط به پذیرش، هزینه‌های ثبت‌نام، واحدهای درسی، کیفیت آموزشی و نظایر آن باشد قابل رسیدگی در سازمان می‌باشد.

10-شکایت از کلانتری‌ها و واحدهای نیروی انتظامی و ضابطین دادگستری

شاکی می‌تواند شکایت خود به سازمان بازرسی کل کشور، سازمان قضائی نیروهای مسلح و بازرسی نیروی انتظامی اعلام نماید

شکایاتی که رسیدگی به آنها در صلاحیت سازمان بازرسی کل کشور نمی‌باشد

اختلافات و دعاوی بین اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی با یکدیگر (ازجمله شرکت های تعاونی،  شرکت های خصوصی، سازمان های مردم  نهاد)

حسب مورد رسیدگی به اختلافات بین اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی با یکدیگر اعم از شکایات حقوقی و کیفری  ، با دادسراهای عمومی و انقلاب و دادگاه‌های عمومی و کیفری صالحه می‌باشد. علاوه بر این رسیدگی به اختلافات خانوادگی نیز در دادگاه‌های حقوقی و خانواده مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

شکایت ازآراء صادره ،  نحوه رفتار قضات و روند رسیدگی به پرونده‌های مطروحه در محاکم و مراجع  قضائی (از جمله دادگاه های عمومی و انقلاب و دیوان عدالت اداری)

بر اساس بند (ج) ماده 2 قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور ، صرفا رسیدگی به سوء جریانات  اداری و مال مراجع قضایی و واحدهای تابعه دادگستری در صلاحیت سازمان بازرسی کل کشور بوده و سازمان حق ورود به آراء قضات ، نحوه رفتار قضات و یا هرگونه روند رسیدگی به پرونده در مراجع قضایی را ندارد به همین دلیل هر گونه شکایت در این خصوص ، موجبات رد شکایت را فراهم می آورد .

مطالبه وام یا کمک‌های مالی و نظایر آن

برای سازمان چنین وظایفی منظور نگردیده و از این جهات منابعی نیز به این سازمان  اختصاص داده نشده است  فلذا رسیدگی به  چنین درخواست هایی ، خارج از وظایف سازمان بوده و منجرب به رد درخواست خواهد شد.

شکایات مربوط به گران‌فروشی

مسئولیت پیگیری و رسیدگی به این شکایات بر عهده سازمان تعزیرات حکومتی می باشد و شاکی در بدو امر می بایستی به این سازمان مراجعه نماید و در صورت عدم دریافت پاسخ  به سازمان بازرسی کل کشور مراجعه نماید.

رسیدگی به شکایات از روند انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی شهر و روستا و نیز اعتراض به رد صلاحیت افراد داوطلب در این امور

مراجع رسیدگی به این امور در قوانین مربوط تعیین و تصریح شده است.

اعتراض به تصمیمات و آراء مراجع غیرقضائی نظیر کمیسیون‌های مالیاتی، ماده 100 قانون شهرداری‌ها، هیأت‌های حل اختلاف کارگری

رسیدگی به این اعتراضات حسب مورد در صلاحیت کمیسیون‌های تجدیدنظر و یا دیوان عدالت اداری است. چنانچه سوء جریانی در رسیدگی و یا نقض قانون و یا سوء استفاده از موقعیت شغلی بوده و دلایل کافی ارائه شود، سازمان فقط در این موارد رسیدگی می‌کند.

موارد زیر نیز خارج از صلاحیت سازمان می‌باشد:

رسیدگی به تخلفات مطبوعاتی

رسیدگی به تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی

رسیدگی به تصمیمات شورای نگهبان در زمینه تایید و یا رد صلاحیت کاندیداها در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری و کاندیداهای شوراهای اسلامی شهر و روستا

رسیدگی به تصمیمات دیوان محاسبات کشور

چند توصیه

در صورتی که قبلاً شکایتی به سازمان بازرسی کل کشور ارسال نموده‌اید و پرونده شما در حال رسیدگی است و یا گزارشی از سو جریان اداری ارائه نموده اید، از ارسال مجدد شکایت یا گزارش خودداری نمایید.

ضمناً پیگیری شکایت‌های خارج از این سامانه که قبلاً به سازمان ارسال شده است از طریق مراجعه حضوری و تماس تلفنی با تلفن 136 امکان‌پذیر است.

بر طبق ماده 13 آئین نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان،  شکایت باید متضمن هویت، نشانی، کد ملی و کدپستی شاکی و مقرون به دلایل و با امضاء وی باشد ، فلذا شکایت‌هایی که دارای اطلاعات ناقص و یا نادرست بوده و یا مشخصات شاکی ناقص و یا هویت وی احراز نشود، رسیدگی نخواهد شد.

شکایت خود در چند موضوع را در یک شکایت نامه ارسال نکنید. به عبارتی دیگر در صورتی که از یک دستگاه و یا چند دستگاه در یک موضوع و یا در چند موضوع شکایت دارید؛ برای هر یک از دستگاهها و برای هر یک از موضوعات یک فرم شکایت تنظیم و ارسال نمایید.

در صورتی که جمعی از اشخاص حقیقی یا حقوقی و یا یک شخص حقوقی به ثبت شکایت در سامانه تمایل دارد باید مشخصات یک فرد حقیقی به نمایندگی از اشخاص در فرم شکایت درج شود؛ در غیر این صورت به شکایت رسیدگی نمیشود.

مسوولیت قانونی مطالب اظهارشده بر عهده شاکی خواهد بود.

پس از وارد کردن مشخصات دستگاه و متن شکایت خود و دیگر اطلاعات مورد نیاز در سامانه، از سوی سیستم یک شماره پیگیری برای شما صادر میشود که به وسیله آن میتوانید در همین سامانه و در هر لحظه از مرحله رسیدگی به شکایت خود در سازمان بازرسی آگاهی کسب نمایند. در نگهداری شماره پیگیری  و عدم افشای این شماره به دیگران دقت و توجه لازم را مبذول فرمایید.

در همین رابطه توجه شما را به بخشی از قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور و آیین نامه اجرایی آن در زمینه رسیدگی به شکایات مردمی جلب می نماید :

الف ) رسیدگی به شکایات مردمی در قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور :

بر اساس ماده 2 آیین نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور،  بازرسی ها به یکی از صور برنامه ایی ، فوق العاده و موردی  انجام می‌شود. علاوه بر این بر اساس تعریف ارائه شده منظور از بازرسی موردی ، بررسی شکایات و اعلامات مقرون به دلیل دایر بر وقوع تخلف یا سوء جریان در محدوده صلاحیت سازمان می باشد.

ب ) رسیدگی به شکایات مردمی در آیین نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور :

در ماده 11 آیین نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان عنوان گردیده است که  «در بازرسی‌ برنامه ای و همچنین در مواردی که برای بررسی اوضاع کلی یک منطقه هیأت بازرسی اعزام می‌گردد، هیأت موظف است پس از استقرار در محل، ورود و آمادگی خود را حسب مورد، جهت دریافت اعلامات، شکایات و جمع‌آوری اطلاعات در حدود صلاحیت سازمان، با تعیین نشانی محل کار خود اعلام دارد.»

علاوه بر ماده قانونی عنوان شده،  در مواد 12 ، 13 ، 14 و 15 آیین نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان مجددا به صلاحیت سازمان به رسیدگی به شکایات اشخاص ( حقیقی و حقوقی ) از دستگاه های اجرایی  و نحوه رسیدگی به شرح زیر تاکید گردیده است:

«ماده 12: سازمان می‌تواند به شکایات و اعلامات اشخاص، درخصوص سوءجریان اداری و مالی و نقض قوانین و مقررات دستگاه‌های موضوع بند (الف) ماده 2 قانون تشکیل سازمان و کارکنان آنها رسیدگی ‌نماید.

ماده 13: شکایت باید متضمن هویت، نشانی، کد ملی و کدپستی شاکی و مقرون به دلایل و با امضاء وی باشد و در صورت امکان مستندات مربوط پیوست گردد.

در صورتی‌که شکایت شفاهی اظهار شود، در صورت مجلس درج و به امضاء شاکی می‌رسد.

ماده 14: نتیجه رسیدگی به شاکی اطلاع داده می‌شود و چنانچه بررسی موضوع خارج از وظیفه سازمان باشد، شاکی هدایت و شکواییه بایگانی می‌گردد. با تقاضای شاکی، ضمائم شکواییه با اخذ رسید به وی تحویل خواهد شد.

ماده 15: اعلامات اشخاص به نحو کتبی یا شفاهی و از طریق پست، تلفن، پایگاه اطلاع‌رسانی و رسانه‌ها یا از طرق دیگر قابل دریافت می‌باشد.

به اعلاماتی که هویت اعلام‌کننده معلوم نباشد، ترتیب اثر داده نمی‌شود. مگر این‌که به طور مدلل حاوی مسأله مهمی باشد و سازمان رسیدگی به آن را لازم تشخیص دهد. »