بیوگرافی شهرام ناظری

نام و نام خانوادگی : شهرام ناظری

متولد : 29 بهمن 1328

سمت : خواننده، موسیقی دان، آهنگساز

سبک ها : موسیقی سنتی ایرانی،موسیقی کردی، موسیقس مقام ایرانی

ساز : سه تار

شروع فعالیت : از 1354 تاکنون

زندگی : 

آسمونی : شهرام ناظری در عرصه موسیقی نامی آشنا برای ایران و همه جهان در سی سال گذشته بوده است.

وی در خانواده ای کرد زبان و آشنا به موسیقی و شعر در کرمانشاه دیده به جهان گشود. او هنرمندیست که از سی سال پیش تا کنون از شعرهای شورانگیز مولوی در موسیقی ایرانی بهره برده و از این روست که توانسته سبک جدیدی از ترکیب ادبیات حماسی عرفانی ایران با موسیقی را بنیان نهد .

این شیوه جدید و ابتکارهای وی باعث شده که در جذب مخاطبان جوان موسیقی همچنین مخاطبان موسیقی غرب موفق بوده باشد. ناظری نخستین استاد آواز ایرانی است که به خاطر ارایه کارهای هنری منحصر به فرد و مبتکرانه همچنین معرفی موسیقی ایران توانسته بالاترین نشان فرهنگی دولت فرانسه ملقب به نشان شوالیه ادب و هنر را کسب نماید و از سوی وزارت فرهنگ آن کشور دکترای افتخاری دریافت نماید.

وی در مهرماه سال 1386 و همزمان با سال جهانی مولوی برای سه دهه تلاش و پیشرو بودن در معرفی اثار مولوی به دنیای غرب جایزه انجمن آسیایی نیویورک را بدست آورد. همچنین از سوی دانشگاهها و مرکزهای فرهنگی هنری مختلف و همچنین خانه موسیقی ایران مورد سپاس قرار گرفت.

وی تاکنون بیش از چهل آلبوم هنری را منتشر کرده که در این میان گل صدبرگ - که در زمان خود انقلابی در موسیقی سنتی محسوب می شد - به عنوان پر تیراژترین اثر در تاریخ موسیقی ایرانی دست یافت. همچنین اثر یادگار دوست که اولین سمفونی ایرانی است توسط شهرام ناظری به یاد هشتصدمین سال تولد مولانا منتشر گردید.

این یاد و یادواره دو دهه بعد و در سال 2007بار دیگر تکرار شد و این بار جهانیان بودند که این گرامیداشت را برای زنده سازی آثار جاویدان مولانا استماع می نمودند. از دیگر آثار برجسته ایشان می توان به آلبوم شور رومی (مولویه) اشاره کرد که از سوی بوستون گلوب و لس آنجلس تایمز به عنوان یکی از پنج آلبوم برتر موسیقی سال 2007 در سطح جهان انتخاب گردید. نخستین پرورش دهنده استعداد موسیقیایی وی مادرش بوده که از دوران خردسالی او را با موسیقی و شعر آشنا نموده است.

بعدها نیز دوره های موسیقی را نزد استادان بزرگ موسیقی ایران همچون عبدالله دوامی، نورعلی برومند، محمود کریمی، احمد عبادی، علی اصغر بهاری، فرامرز پایور و داریوش صفوت ادامه داد. یازده ساله بود که برای نخستین بار در تلویزیون ملی ایران به اجرای برنامه پرداخت و در نخستین کنکور موسیقی سنتی (آزمون باربد) در سال 1355 در رشته آواز مقام نخست را کسب نمود.

پیشرفتش در زمینه موسیقی چنان بود که در بیست و هفت سالگی مشتاقان بسیاری را برای موسیقی اش بدست آورد. وی سه تار را نزد استاد احمد عبادی مشق نمود و آموخته های ادبی خود را با رهنمودهای استاد بهزاد کرمانشاهی، دکتر شفیعی کدکنی، ه. ا. سایه و شاعر حماسه سرای معاصر مهدی اخوان ثالث تکمیل نمود. یکی از مشخصات بارز شهرام ناظری نسبت به خوانندگان هم عصر خویش توجه وی به اسطوره ها و تحقیق و جستجو در خصوص لحنهای گمشده حماسی آواز ایرانی است.

حدود سی سال پیش دکتر داریوش صفوت بنیان گذار مرکز اشاعه و حفظ موسیقی سنتی، ارزش صدای ناظری را در ویژگی های حماسی آن تشخیص داده و چنین تشریح نمودند که در صدای ناظری لنگرها، دندانه ها و آکسنهای خاصی وجود دارد که به آن حس حماسی بخشیده است. این لحن حماسی قرنها پیش در آواز ایرانی وجود داشته اما به دلیل مسایل تاریخی کمرنگ شده و به تدریج از بین رفته است.

از همین روی در آثار به جا مانده در یکصد سال اخیر هیچ یک از خوانندگان مطرح آواز سنتی به شاهنامه فردوسی نپرداخته اند. توصیه و تاکید استاد داریوش صفوت به ناظری همواره به منظور حفظ و نگهداری از این طرز بیان و لحن حماسی بوده که مبادا تحت تاثیر خوانندگان همدوره خود این موجها و دندانه ها صاف و اتو کشیده شوند و آن فضای حماسی جای خود را به شیوه های متداول داده و در نهایت به سوی نوحه خوانی سوق نماید. وی در سه دهه گذشته اجراهای زنده بسیاری را در داخل و خارج از کشور داشته است.

اجراهای وی همیشه با تحسینهای فراوانی در سطح جهان همراه بوده بطوریکه بارها جایزه های جشنواره های هنری بین المللی را بدست آورده است.

او در سالنها و جشنواره های معروف دنیا اجراهای صحنه ای بسیاری داشته که از آن جمله می توان به :

فستیوال اکس پرونس فرانسه ،فستیوال آویگنون فرانسه ، تیاتر شهر پاریس ، جشنواره تابستانی توکیو دانشگاه توکیو، سالن اسکار (کداک) لس آنجلس ، رویال آلبرت هال ونیز- بارسلون- مادرید- ژنو – بروکسل – آمستردام – استکلهم- نروژ(اسلو) و کپنهاگ اشاره کرد.

آلبوم‌ها

چاووش 2 1357

چاووش 3 1357 

چاووش 4 1357 

چاووش 7 1358 

چاووش 8 1357-59 

مثنوی موسی و شبان 1358 

صدای سخن عشق 1358 

باد صبا می‌آید 1360 

بشنو از نی اجرا در 1360 

گل صدبرگ 1360 

لاله بهار 1360 

نوروز 1362 

بنمای رخ 1363 

یادگار دوست 1363 

بهاران آبیدر 1364 

کیش مهر 1365 

بی‌قرار 1366 

زمستان 1366 

در گلستانه 1366 

شورانگیز 1367 

ساقی‌نامه 1 1367 

ساقی‌نامه 2 1367 

آتشی در نیستان 1367 

دل شیدا 1367 

سخن تازه 1367

کنسرت اساتید موسیقی ایران 1368

کنسرتی دیگر 1368

لیلی و مجنون 1368

چشم به راه اردیبهشت 1370

مهتاب‌رو 1371 

حیرانی 1375 

کنسرت کامکارها 76 1376

ساز نو آواز نو 1377 

کنسرت 77 1377

سفر به دیگر سو 1377 

آواز اساطیر 1379 

شهرام ناظری و گروه دستان میلادی 2001 

غم زیبا 1382 

بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان تابستان 1382

لولیان 1384 

بیست سال با آثار پرویز مشکاتیان 2 زمستان 1385 

مولویه (شور رومی) 1386 

سفر عسرت 1388 

امیرکبیر 1390 

کنسرت شهرام ناظری و لوریس چکناوریان 1390 

بعد یازدهم 1392 

درفش کاویانی، کاوه آهنگر در دست انتشار 1393

افتخارات :

دریافت جایزهٔ «بهترین موسیقی عرفانی جهان» در سال 1997 میلادی در جشنوارهٔ فاس مراکش

وی پس از دریافت این جایزه از سوی مطبوعات آمریکا لقب پاواروتی ایران را نیز دریافت کرد.

دریافت نشان «لژیون دونور» از سوی دولت فرانسه در سال 1386 (میلادی) (2007)

دریافت نشان «شوالیه ادب و هنر» از سوی دولت فرانسه در مهرماه 1386 (میلادی) (اکتبر 2007)

این نشان بالاترین نشان فرهنگی فرانسه‌است و پاس‌داشتی است از طرف دولت فرانسه به هنرمندانی که تلاش ویژه‌ای در جهت اعتلای فرهنگ و هنر دارند.

دریافت عنوان هنرمند برتر آسیا از طرف مجمع آسیاسوسایتی

در این مراسم بان کی‌مون دبیر کل سازمان ملل متحد تقدیر ویژه‌ای از شهرام ناظری به عمل آورد.

دریافت جایزهٔ «اسطورهٔ زنده»از دانشگاه یوسی‌ال‌ای.

دریافت نشان طلایی سماع بارگاه مولانا از دست اسین چلبی نوترکیه و انتخاب به عنوان رییس افتخاری مرکز مولانا پژوهی دانشگاه سلجوق در ایران.

دریافت کلید طلایی شهر خوی و مقبرهٔ شمس در جشنوارهٔ بین‌المللی شمس تبریزی در آبان 1386

دریافت لوح سپاس از شهرداری شهر ایرواین کالیفرنیا به پاس قدردانی از تلاشهای شهرام ناظری در ترویج پیام معنوی صلح در قالب موسیقی و شعرهای مولوی

نام گذاری روز 25 ماه فوریه سال 2006 به نام «شهرام ناظری»، توسط رئیس شواری شهر و شهردار سن دیه گو در حوزهٔ جغرافیایی سن‌دیه‌گوی ایالت کالیفرنیا. در مدت کوتاهی پس از این نامگذاری، کنگرهٔ آمریکا نیز با اهدای لوح سپاس از وی تقدیر نمود.

دریافت تقدیرنامه از سوی دانشگاه هاروارد به دلیل نقش موثر ناظری در معرفی مولوی به دنیای غرب و نوآوری در موسیقی ایرانی و جذب مخاطبان غربی