وضعیت خدمت سربازی متاهلین

در قانون نظام وظیفه عمومی کشور برای کسانی که با رفتن به سربازی دچار عسر و حرج شده و خانواده آنها در تنگنا قرار می‌گیرند، شرایطی تسهیل کننده در نظر گرفته شده است. بخش اول شامل معافیت‌ها است که انواع معافیت‌های کفالت برای کفیل پدر یا مادر یا خواهر یا جده مشمول وجود دارد که تناقض آشکار قانونی در این قسمت کفیل ندانستن پدر (مشمول یا سرباز) بر فرزند خود است.

در بخش دوم هم که از لحاظ مالی خانواده دچار عسر و حرج می‌شود، سرنوشت آن بر اساس گفته سردار حمید صدرالسادات، رئیس سازمان نظام وظیفه : (( ولی باید این واقعیت را بپذیریم که همه نیازهای افراد را سازمان های نیروهای مسلح نمی‌تواند تامین کند و این موضوع نیاز به بازنگری قانون دارد و با توجه به شرایط جدید باید بررسی شود.))

در همین راستا سردار موسی کمالی، جانشین منابع انسانی ستادکل نیروهای مسلح در گفتگویی می‌گویند:(( درقانون ماده‌ای پیش‌بینی شده است که دولت را موظف به تامین معیشت خانواده سربازانی می‌کند که با انجام خدمت سربازی دچار عسر و حرج شوند؛ به دلیل اینکه قانون جدید خدمت سربازی سال 90 به تصویب رسید و سال 91 اجرایی شد. لذا در این راستا پیش‌نویسی آماده ولی آئین‌نامه‌ای از آن تهیه نشده است؛ باید این آئین‌نامه تهیه و ان‌شاءالله با همکاری دولت به تصویب برسد و اجرایی شود.)) نکته حائز اهمیت در سخنان این دو بزرگوار عدم توانایی سازمان نیروهای مصلح بر تامین معیشت سربازان متاهل است و در عین حال بی توجهی به مشکلات عدیده و جدی که برای مشمول یا سرباز و خانواده او در تنگناهای اقتصادی بوجود می‌آید.

مطابق سیاست‌های تشویقی برای افزایش جمعیت مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1391 کاهش مدت خدمت سربازی متناسب با سن ازدواج و تعداد فرزندان و افزایش حقوق و تسهیلات آنها با رعایت ضوابط و مقررات مورد عمل ستاد کل نیروهای مسلح پیش بینی شده است. این سیاست‌ها که در راستای منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در راستای اصلاح سیاست‌های جمعیتی بوده نیز تاکنون مورد توجه مسئولان امر نبوده و مغفول مانده است.

در حالی که مسئولان وظیفه عمومی همیشه مشکلات و بار مالی را عامل عدم اجرای قوانین می‌دانند، اما در مورد مشوق‌های جمعیتی و تعیین معافیت یا کسر خدمت برای سربازان متاهل که بار مالی نیز برای آن متصور نیست سکوت کرده‌اند و هیچ آیین نامه اجرایی تدوین ننموده‌اند.

اهمال و عدم تدوین آیین نامه در راستای مشوق‌های جمعیتی، عدم توجه به کفالت سربازان متاهل صاحب اولاد که بر اساس نص صریح شرع و قانون کفیل فرزندان خود هستند و عدم توجه به شرایط عسر و حرج به خانواده مشمولان متاهل با رفتن به خدمت وظیفه مغفول مانده‌های مسئولان نظام وظیفه در قبال جوانانی است که اعتقاد و التزام آنها به تمام اصول دینی و اخلاقی در تاهل و تعهدشان به خانواده‌ و تلاش بر گذران زندگی مشهود است.

بی توجهی نظام وظیفه به انجام وظیفه قانونی خود در تعیین شرایط صحیح و مناسب برای مشمولان و سربازان متاهل بر مبنای اسلام و قرآن و الزامات اجتماعی که همواره مقام معظم رهبری بر ازدواج جوانان و لزوم ایجاد شرایط آن و اصلاحات جمعیتی تاکید فرموده‌اند، باعث مشکلات و دغدغه‌های تهدید کننده برای این افراد و خانواده‌هایشان شده و در عین حال تهدیدی آشکار برای ازدواج جوانان است.

سربازان و مشمولان که با یک روز غیبت در خدمت مشمول کیفر ‌می‌شوند و داد تظلم آنها بر مشکلات ساخته شده توسط دیگران نه تنها فریاد رسی ندارد بلکه کیفرهای گوناگون برای آنها در نظر گرفته شده است.

یاز کشور به افزایش جمعیت و همچنین هشدار ایشان نسبت به خطرات پیری جمعیت کشور، مجلس شورای اسلامی تدوین طرح جامعه جمعیت و تعالی خانواده را از اواخر مهرماه سال 91 در دستور کار قرار داد و در تدوین این طرح توجه به دو اصل کمیت مطلوب و کیفیت مطلوب جمعیت مدنظر بود.

در این راستا امیرحسین‌قاضی‌زاده سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس نیز از تهیه و تدوین طرح 50 ماده‌ای اصلاح سیاست‌ جمعیت و تعالی خانواده در مجلس خبر داده و گفته بود: در این طرح، 4 موضوع کاهش سن ازدواج، کاهش نرخ طلاق، همسان‌سازی محیط کار و اشتغال زنان با محوریت تشویق فرزندآوری و با 50 ماده تهیه و آماده شده است.

وی همچنین اعلام کرده بود: در طرح مذکور مواردی مانند کمک هزینه مسکن و وام مسکن و مانند این‌ها نیز در نظر گرفته شده است.

پس از اعلام وصول این طرح در صحن علنی مجلس در 6 خرداد 1392، طرح مذکور در دستور کار کمیسیون‌های مجلس و کمیسیون فرهنگی به عنوان کمیسیون اصلی بررسی کننده طرح قرار گرفت.

در گام نخست، این طرح برای بررسی بیشتر به کارگروه ویژه بررسی طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده با عضویت نمایندگانی از شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگی اجتماعی زنان، وزارت بهداشت، سازمان ثبت احوال، مرکز پژوهش‌های مجلس، مرکز مطالعات اسلامی مرکز پژوهش‌های مجلس در قم، نمایندگانی از کمیسیون‌های بهداشت، اجتماعی و آموزش و همچنین گروه‌ها و موسسات جمعیت‌شناس ارجاع شد.

پس از آن طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده به کمیسیون فرهنگی ارجاع شد و نهایتاً جمشید جعفرپور عضو کمیسیون فرهنگی مجلس 18 آبان 1392 از نهایی شدن طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده در کمیسیون فرهنگی مجلس خبر داد.

در ادامه بررسی طرح پیشنهاداتی از سوی اعضای کمیسیون فرهنگی، جمله طرح کاهش 3ماهه سربازی متأهلان مطح شده بود. حجت‌الاسلام نصرالله پژمان‌فر عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در این مورد به خبرنگار پارلمانی تسنیم گفته بود: قرار است پیش‌نویس این متن را ستادکل نیروهای مسلح تهیه و اعضای کمیسیون فرهنگی در آن متن، نقطه‌نظرات خود را اعمال کند.

در همین زمینه، جمشید جعفرپور عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در خصوص نتیجه طرح کاهش سه ماهه سربازی متأهلان گفته است: طبق هماهنگی با ستاد کل نیروهای مسلح در خصوص ارائه امتیاز ویژه به سربازان متأهل برای تشویق آنها به افزایش جمعیت، کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی 3 امتیاز را برای سربازان متأهل در نظر گرفته است.

وی در تشریح این امتیازات گفت: اولین امتیاز این است که سربازان وظیفه متأهل حق عائله‌مندی کارکنان پایور نیروهای مسلح را نیز دریافت کنند. دومین امتیاز این است که سربازان متأهل غیرغائب در محل سکونت خود یا نزدیکترین محل به محل سکونت خود خدمت کنند و سومین امتیاز نیز این است که مدت خدمت مشمولین غیرغائب متاهل از یک تا 3 ماه کاهش یابد.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه این تفاهم‌نامه میان ستاد مشترک نیروهای مسلح و کمیسیون فرهنگی مجلس تهیه شده است، گفت: با توافق و هماهنگی ستاد مشترک نیروهای مسلح ما این 3 امتیاز و پیشنهاد را در طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده گنجانده‌ایم و برای در نوبت قرار گرفتن به صحن علنی مجلس ارسال کرده‌ایم.

با اضافه شدن این امتیازات به طرح جمعیت و تعالی خانواده، طرح مذکور باید در صحن بررسی و در صورت تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان، اجرایی خواهد شد.