روبرتو ریوه لینو
به مناسبت اول ژانویه، سالروز تولد مشهورترین سبیلوی دنیای فوتبال!
ستاره برزیل در دهه 70 رونالدو را ترجیح می دهد یا مسی؟
ریوه لینو : فکر نمی کردیم برزیل قهرمان جام جهانی 1970 شود
امیدوارم شرایط کنونی سلسائو تغییر کند / اختصاصی آسمونی - مهدی زارعی
پیرمردی با سبیل هایی منحصر به فرد
سائوپائولو زادگاه یکی از بزرگ‌ترین هافبک‌های تاریخ فوتبال است. بازیکنی که به خاطر ضربات آزاد سهمگین، شوت‌های راه‌دور و تکنیک مسحورکننده‌اش در تمام جهان مشهور بود. این فوتبالیست که از پدر و مادری ایتالیایی در برزیل به دنیا آمد، به دلیل سبیل منحصر به فرد خود، شهرتی دو چندان کسب کرد. ریوه‌لینو درباره سبیلش می‌گوید: «یک بار خواستم دستی به سر و رویش بکشم. اما یک طرف آن، بیش از حد کوتاه شد. وقتی هم خواستم که طرف دیگر سبیلم را کوتاه کنم، خیلی زشت از آب درآمد! چنین شد که سبیلم را کاملاً تراشیدم. اما آن دفعه، تنها باری بود که سبیلم را تراشیدم و به سرعت، دوباره سبیل‌دار شدم! آن چند روز احساس می‌کردم لُخت هستم و در تمام اوقات، دستم را بالای لبم نگه می‌داشتم. پدرم هم سبیل داشت و با این که دیگر در بین ما نیست، اما می‌توانم صدایش را بشنوم که به من می‌گوید: پسرم! سبیلت را نتراش!» 
500 بازی در کورینتیانس
روبرتو ریوه‌لینو بخش اعظم دوران فوتبالی خود را در کورینتیانس سپری کرد و در حدود 500 مسابقه برای این باشگاه شهر سائوپائولو انجام داد. با وجود آن که ریوه‌لینو ده فصل در کورینتیانس بازی کرد، اما حضور پله در سانتوز باعث شد که او هرگز به عنوان قهرمانی ایالتی دست پیدا نکند. هر چند که وفاداری او به باشگاه همواره مورد تحسین هواداران بود. تا جایی که به او لقب «سلطان کوچک پارک» داده شد.
به دنبال پرورش استعدادها
ریوه‌لینو وقتی در سال 1981 و در 35 سالگی اعلام بازنشستگی کرد، اقدام به تأسیس یک مدرسه فوتبال در شهر زادگاه خود کرد. کاری که با موفقیت فراوان روبه‌رو شد. اما هدف او از تأسیس این مدرسه چه بود؟ «از همان روزی که روی پاهای خود ایستادم، پا به توپ شدم. من همیشه فوتبال بازی کردم. صبح و ظهر و شب در خیابان، فوتبال بازی می‌کردم. بازی من تا زمانی ادامه یافت که اندکی نور بود و می‌شد توپ را مشاهده کرد. اما در این روزها، جایی برای بازی کردن در خیابان‌ها پیدا نمی‌شود. بنابراین هدف مدرسه ما تربیت ستاره نیست. ما می‌خواهیم مدرسه‌مان جایی باشد که بچه‌ها در آن حضور یافته و بتوانند فوتبال بازی کنند.» 
اختراع حرکت یک پا دو پا
ریوه‌لینو در دوران بازی خود، تکنیکی بی‌نظیر داشت و بیشتر از هر چیز به دلیل «یک پا ـ دو پا» کردن‌هایش معروف بود. با وجود این که این حرکت توسط «سرجیو اچیکو» ابداع شد که در سال 1964 در تیم جوانان کورینتیانس با ریوه‌لینو همبازی بود. اما در حقیقت ریوه‌لینو بود که این حرکت را تکمیل کرد. از روماریو گرفته تا رونالدو، رونالدینیو و حالا نیمار. تکنیک منحصر به فرد ریوه‌لینو را مورد استفاده قرار داده‌اند و فن منحصر به فرد او، نسل به نسل منتقل شده است. ریوه‌لینو این‌گونه از حرکت خود، یاد می‌کند: «آن حرکت، ابداعی بود که در لحظات دشوار از آن استفاده می‌کردم. به خصوص وقتی که با تیم‌های خارجی بازی می‌کردیم از مسابقات بین‌المللی بود که از «یک پا ـ دو پا» استفاده می‌کردم. کسانی که در استادیوم بودند با خودشان می‌گفتند: او الان چکار کرد؟ زیرا حرکت به قدری سریع بود که بسیاری متوجه نمی‌شدند چه اتفاقی افتاده است؟! حریفان نیز غافلگیر می‌شدند و با خودشان می‌گفتند: الان حریف می‌خواهد چه کار کند؟ همین مسأله باعث می‌شد با اعتماد به نفس بیشتری بازی کنم.»
بهترین تیم تاریخ برزیل
در زمان برگزاری جام‌جهانی 1970 مکزیک، ریوه‌لینوی 24 ساله در تیمی عضویت داشت که به عقیده بسیاری از کارشناسان، بهترین تیم تاریخ فوتبال بود. برزیل با بازیکنانی چون پله، کارلوس آلبرتو، جرزینیو، توستائو، درسون و ریوه‌لینو، حریفان را یکی پس از دیگری شگفت زده کرد. ریوه‌لینو سه گل از 19 گل برزیل در آن تورنمنت را به ثمر رساند که یکی از آنها در اولین بازی برزیل در برابر چکسلواکی و با ضربه‌ای آزاد به ثمر رسید که از تصاویر ماندگار آن جام شد. او از گلی که به ثمر رساند، چنین می‌گوید: «بازی اول به ما کمک کرد تا متوجه شویم میزان آمادگی‌مان به چه اندازه است. اما ناگهان به خودمان آمدیم و دیدیم که (1ـ0) عقب افتاده‌ایم! ولی من خوش‌شانس بودم و توانستم گلی به ثمر برسانم که مسابقه را به تساوی کشاند و اعتماد به نفس تیم را بازگرداند. این گل بسیار مهم بود. زیرا زمینه‌ساز پیروزی (4ـ1) ما شد.»
فکر نمی کردیم قهرمان شویم!
برزیل در آن مسابقات در گروهی دشوار قرار داشت و با قهرمان جام‌جهانی 1966 (انگلستان)، نایب قهرمان جام جهانی 1962 (چکسلواکی) و رومانی همگروه بود. اما برزیلی‌ها، حریفان خود را با اقتدار از پیش روی برداشتند و پس از صعود به دور دوم با شکست دادن پرو و اروگوئه به فینال صعود کردند. اما ریوه‌لینو از مسابقات نهایی آن جام، چه خاطراتی دارد؟ «همه انتظار داشتند که ما در دور اول مسابقات، حذف شویم. اما ما توانستیم به فینال برسیم. ما اعتماد به نفس بالایی داشتیم ولی اصلاً فکر نمی‌کردیم که بتوانیم قهرمان شویم. فینال جام‌جهانی در سطحی بالاتر از مسابقات دیگر جام، برگزار می‌شود و ما در این مرحله باید با ایتالیا بازی می‌کردیم. تیمی که مسابقه‌ای درخشان از حضور در جام جهانی داشت و تیمی که در برابر ما قرار گرفت نیز بسیار خوب بود. ولی به نظر من، بهترین بازی‌های برزیل در آن دور نخست انجام شد و درنهایت آن دیدار به آسان‌ترین دیدار ما درجام جهانی تبدیل شد. ما در حالی به فینال رسیدیم که روز به روز بیشتر اوج می‌گرفتیم و در فینال در اوج بودیم. برزیل در آن جام جهانی، بازی‌هایی فوق‌العاده انجام داد.»
رویایی که محقق شد
آخرین گل برزیل در جریان برد قاطع (4ـ1) در مقابل ایتالیا با ترکیبی از تکنیک فوق‌العاده فردی و کارتیمی بی‌نظیر سلسائو به ثمر می‌رسد. آن گل نماد معجزه‌ای از گروهی فوتبالیست خارق‌العاده بود. ریوه لینو از رؤیاهای کودکی خود، این گونه یاد می‌کند رؤیایی که به حقیقت پیوست: «فوتبالیست‌های معدودی می‌توانند بگویند که قهرمان جهان شده‌اند و من این شانس را دارم که در بین این نفرات هستم. واقعاً این قهرمانی، بزرگ‌ترین افتخار زندگی‌ام بود. از زمانی که کودک بودم، رویای این قهرمانی را در سر داشتم و وقتی فوتبالیست حرفه‌ای شدم، با خودم می‌گفتم: حضور در جام جهانی و قهرمانی در جهان با تیم ملی برزیل، چقدر فوق‌العاده است! فکر می‌کنم همه می‌دانند که جام جهانی برای برزیلی‌ها چه معنایی دارد و تا چه اندازه مهم است. دلم می‌خواهد شاهد بازی خوب ملی پوشان برزیل باشم » 
مسی یا رونالدو؟
من از این واقعیت که مسی در حال حاضر بهتر از هر زمان دیگری در حال بازی کردن است شگفت زده شدم. اوفعال تر شده است. به عقب می آید. کارهایی که قبلا آن ها را انجام نمی داد. روزی یک نفر از من پرسید کدام را انتخاب می کنی: مسی یا رونالدو؟ من گفتم رونالدو. چون او تعیین کننده تر است اما حالا مسی بیش از پیش به من نشان داده که چقدر تعیین کننده است و اگر امروز من با آن سوال روبرو می شدم در جواب نام مسی را می گفتم.
در برزیل تنها به نیمار باید اتکا کرد
اما ریوه لینو در ستایش از تیم کنونی کشورش محتاط تر عمل می کند. آن ها پس از یک جام جهانی فاجعه، در کوپا آمه ریکا به دنبال کسب اعتبار مجدد بودند که البته برای رسیدن به این اعتبار مهره های تاثیرگذار کمی در اختیار داشتند. ریوه لینو معتقد است: نیمار بدون شک بهترین بازیکن این روزهای برزیل است. فکر نمی کنم بازیکنی در برزیل داشته باشیم که به اندازه نیمار خوب باشد. به نیمار می توان اعتماد کرد اما اگر او نباشد واقعا به چه کسی می توان به عنوان مرد اول نگاه کرد؟ ویلیان؟ کوتینیو یا اسکار؟ صادقانه بگویم بازیکنی که ظرفیت چنین عنوانی را داشته باشد را در برزیل نمی بینم. امیدوارم این موضوع به زودی تغییر کند. اما در حال حاضر این گونه نیست.
