در این مطلب از آسمونی می خواهیم دوران سالمندی را بشناسیم و با ویژگی های آن آشنا شویم.
مسأله سالمند، در سال1922 به عنوان یک شاخه جدید علمی در روان‌شناسی با اثر معروف هال تحت عنوان «نیمه دوم زندگی» معرفی شد. سازگاری، ویژگی بارز دوره سالمندی است. سالمندان باید بتوانند با تغییرات جسمی ، روانی و اجتماعی خود را هماهنگ نمایند و واقعیت سن خود را بپذیرند . افرادی که پا به سن پیری می‌گذارند، براساس تفاوت در شخصیت، نگرش‌ها و علایق به تغییرات پیری و سالمندی واکنش متفاوتی نشان می‌دهند و درواقع ادراک آنان از مسائل تفاوت دارد.
ویژگی ها و شناخت دوران سالمندی ویژگی ها و شناخت دوران سالمندی
درصورتی که سالمندان بتوانند خود را با مشکلات خاصی که دردوران سالخوردگی با آن روبرو می شوند هماهنگ کنند، با شرایط ویژه مثبت برخورد کنند و از زندگی لذت ببرند بدین معناست که با سالخوردگی سازگاری پیدا کرده اند.
دوران سالمندی دارای برخی ویژگی‌های جسمی، اجتماعی و روانی است:
1 ـ یکی از این ویژگیها، کاهش نسبی قوای جسمی است به طوری که با بالا رفتن سن، نیروی جسمی فرد رو به کاهش می‌گذارد.
2 ـ ویژگی دیگر بازنشستگی، دور شدن از موقعیت‌های شغلی گذشته است که کاهش مسئولیت های مرتبط با شغل و در نتیجه کاهش ارتباطات اجتماعی فرد را به همراه دارد.
3 ـ از دیگر ویژگیها تنهایی یا احساس تنهایی است به خصوص در مواردی که شخص شاهد از دست دادن یکی از دوستان، بستگان و هم سن و سالان و افراد همدوره خویش است، لذا هر روز بیش از پیش دچار تنهایی می‌شود.
دو گروه پایانی ویژگی‌های فوق، به میزان پذیرش شرایط دوره سالمندی از سوی فرد سالمند بستگی تام دارد. این پذیرش در بین افراد مختلف و با فرهنگ‌های گوناگون متفاوت است. در هر حال علاوه بر خصوصیات فردی، شرایط اجتماعی و به ویژه شرایط خانوادگی سالمند هم بسیار مهم است. شرایط مناسب خانواده و جامعه می‌تواند شخص را به سوی پذیرش وضعیت جدید سوق دهد و شرایط نامناسب خانواده و جامعه می‌تواند او را منزوی و تنها کند.
سالمندان سالمندان
تقسیم سالمندان از نظر شخصیتی
سالمندان را می‌توان در یکی از این 4 گروه جای داد:
1) سالمندان یکپارچه؛ سالمندان پخته، آرام و انعطاف‌پذیر هستند، در زندگی بسیار فعال‌اند و با دوران سالمندی خود به بهترین شیوه ممکن کنار آمده‌اند.
2) گروهی دیگر از سالمندان، مبارزه جو و جاه‌طلب هستند و برای کنترل رویدادها و کسب موفقیت در عرصه‌های مختلف زندگی تلاش می‌کنند، این سالمندان را ضد ضربه می‌نامند.
3) سالمندان وابسته در برابر اتفاقات دوران سالمندی مانند پیری و تنهایی تسلیم می‌شوند و برای ادامه زندگی باید به کسی یا کسانی مانند فرزندانشان تکیه داشته باشند.
4) گروهی دیگر از سالمندان از نظر عملکرد ذهنی و تفکر دچار ضعف هستند و رضایتی از دوران سالمندی خود ندارند.
سالمندی سالمندی
اصول برقراری ارتباط با سالمندان
با یادگیری اصول برقراری ارتباط با سالمندان می توانیم آنان را در این برهه زمانی کمک کنیم. در برخورد با سالمندان اولین قدم برقراری ارتباط مناسب است. هر فرد ارزش‌ها، باورها و فرهنگ خاص خودش را دارد و این نکته‌ای است که در ارتباط با سالمندان باید در نظر بگیریم.
عقاید، ارزش‌ها و اعتقادهای سالمندان امروز، در جامعه‌ای کاملاً متفاوت با جامعۀ کنونی شکل گرفته است. آنها حوادث تاریخی و شرایط اقتصادی – اجتماعی دشواری را پشت سر گذاشته‌اند.
آنها در دنیایی رشد یافته و بالیده‌اند که در آن بسیاری از وسایل آسایش امروزی مانند: آب لوله‌کشی، برق، گاز و … وجود نداشته است ..
درک آنچه بر سالمند کنونی گذشته است برای شما ممکن است سخت باشد و تنها یک ارتباط خوب می‌تواند این شکاف نسلی را پرکند.
شما می‌توانید با رعایت اصول مهارت‌های ارتباط بین فردی، ارتباط خوبی با سالمند برقرار کنید. از جمله اصول برقرار کردن ارتباط به شرح زیر است:
سوال کردن از سالمند
گوش کردن به صحبت های سالمند
مشاهده کردن
صحبت کردن با سالمند
همواره سعی کنید مصاحبی سرزنده برای سالمندان باشید. چین و چروک نشان می‌دهد که سالمندان منبعی از تجربه‌ها و خاطره‌های گذشته‌اند که نباید بدون استفاده باقی بمانند. فردی که لبخند می‌زند غالباً به صورت شخصیتی دوست داشتنی و مهربان تلقی می‌گردد، همواره درارتباط با سالمندان لبخند زدن را فراموش نکنید.
