زمان مطالعه: 9 دقیقه
پرنده نامه رسان، از کبوتر تا هدهد

پرنده نامه رسان، از کبوتر تا هدهد

احتمالا تا به حال شما هم اسم کبوتر نامه رسان را شنیده اید، همانطور که می دانید در طول تاریخ داستان های زیادی...
postman-bird1
postman-bird1

احتمالا تا به حال شما هم اسم کبوتر نامه رسان را شنیده اید، همانطور که می دانید در طول تاریخ داستان های زیادی با موضوع پرنده های نامه رسان نقل شده است از هدهد گرفته تا سیمرغ و ... . پورتال آسمونی در این بخش اطلاعات جامع و کاملی در مورد پرنده های نامه رسان را برای شما عزیزان تهیه و تنظیم کرده است که در ادامه می خوانید 

کبوتر نامه بر دو نوع هستند از لحاظ جسه که گونه اول جسه‌ای بسیار بزرگ تر از کبوتران چاهی و خانگی دارد که پاهای بزرگ و قرمز شفاف از ویژگی‌های خاص این نوع است که رفته رفته در خطر انقراز قرار گرفته‌است.گونه دوم کاملا شبیه به کوتران وحشی است که فقط توانایی دوقبی بودن را دارد.یعنی حیوان بر اثر آموزش توانایی را دارد که دو نقطه جغرافیایی را مرکز قطب نمای خود قرار داده و از یاد نبرد.

کبوترها لانه خودرا بر درخت ویا روی زمین یا در عمارات می‌سازند. ندرتاً اتفاق می‌افتد که کبوترها درون تنه درختان، یا توی سوراخهای زمین آشیانه بسازند. طرز لانه ساختن آنها بسیار ساده‌است. کبورترهای ماده حد اکثروحداقل یک تخم می‌گذارند، رنگ تخم بیشتر کبورترها سفید است

پس از پیامبران ایرانیان نخستین کسانی بودند که کبوتران نامه بر را بخدمت گرفتند.

سخن از کبوتران پیامبری است که بنام «کبوتران نامه بر» شهرت دارند و گاه گاه نیز به نام «هدی» نامیده میشوند. درمواردی، چنانکه بعضی نامگذاری کرده اند، «کبوتر بطاقه» هم خوانده میشوند که از بتاکیون یونانی گرفته شده است وبمعنی نوشته ای است برروی قطعه بسیار نازک کاغذ. این نام را بر کبوتر از آن نظر نهاده اند که نامه های کوچک را حمل می کند. بعضی عقیده دارند که نام «ورقاء» در عربی نخستین بار بر این نوع کبوتران ، که حمل ورق نامه می کرده اند، اطلاق شده است. و این دسته از کبوتران به تیز پریدن شهرت بسیار دارند .

وضع کبوتران نامه بر پیش از اسلام

جای شگفتی است که استخدام کبوتران برای رسانیدن نامه ها، در تاریخ کاری بسار دیرینه است چنانکه در تورات آمده است نوح بود که برای نخستین بار از کبوتر در این راه سود جست و داستان ن بدینگونه است که وی کبوتری را ، هنگام توفان از کشتی خود به بیرون فرستاد وآن کبوتر شاخه ای از درخت زیتون بهمراه خود آورد. مورخان این کار را نخستین استفاده انسان از کبوتر می دانند و می گویند: نخستین کبوتری است که برای پیغمگزاری، از میان کشتی بخشکی فرستاده شده است پس از او سلیمان است که دستگاه بسیار عظیمی داشت وخداوند بر وی بخششهای فراوانی کرده بود. در قرآن دربارة وی آمده است: و برای سلیمان لشکریان او، از پریان و آدمیان و پرندگان، گرد کرده شدند پس از ایشان بازداشته میشوند و شانه سر یکی از این مرغان بود که در فرمان او بود و از نظر سیاسی نقش بسیار پراهمیتی در ماجرای بلقیس – ملکه صبا – دارد. قرآن کریم – که کهن ترین کتاب عربی و اسلامی است و همانگونه که از نظر حقوقی و قانونگذاری دارای ارج و عظمت است، از نظر تاریخی نیز دارای ارزش و اهمیت می باشد سختی دربارة هد هد دارد که نشان می دهد این پرنده چه نقش پراهمیتی از نظر جاسوسی و کسب خبر در آن روزگار داشته تا آنجا که در هیچ دوره ای، هیچکدام از نمایندگان سیاسی و حتی سفیران روزگار ما، از عهده آن برنمی آیند.

سلیمان در جستجوی یک یک پرندگان بود و شانه سر را نیافت. می خواست تا او را به میان صحرائی که فرود آمده بودند بفرستد تا از وجود آب در آنجا آگاه شود زیرا شانه سر از جایگاه آب آگاه بود. سلیمان از غیبت او خشمگین شد و شانه سر را به باد افرهی سخت بیم داد. از پرندگان جویا شد وگفت چه پیش آمده است که شانه سر را نمی بینم یا غایب شده است. او را شکنجه خواهم داد شکنجه ای سخت یا او را خواخ کشت، مگر اینکه دلیلی روشن ارائه دهد. آنگاه اندکی درنگ کرد و ] هدهد [ گفت آگاه شدم از آنچه تو از آن آگاه نیستی و خبری مسلم و یقینی از سبا برای تو آوردم و این چیز که شانه سر آورد، عذری بود که سلیمان از سر تقصیر وی در گذشت. با اینکه او را به شکنجه ای سخت بیم داده بود. سلیمان به او گفت: خواهیم دید که راست گفته ای از دروغ گویانی، نامة مرا ببر و پیش او بیفکن وباز گرد ببین چه پاسخی می دهند ؟

سلیمان چنین می پنداشت که در روی زمین، جز ملک او ملک دیگری و هنگامی که شانه سر او را از کشوری آگاه کرد که جز خداوند چیزهای دیگری را می پرستیدند سلیمان پیکار با ایشان را ثواب دید درنتیجه شانه سر روسپید و سرفراز شد وعذر غیبتش پذیرفته آمد. هد هد سلیمان در آن روزگار نقش یکی از سفرای پادشاهان امروز را داشت و نقش سیاسی او ازین عبارت که بر زبان بلقیس جاری شد بروشنی آشکار است که گفت: پروردگارا من بر خویشتن ستم کردم و (اینک) به سلیمان در پیشگاه پروردگار جهانیان اسلام آوردم در تاریخ بنی اسرائیل نیز اشاراتی درباره کوششهائی که کبوتران درین رهگذر داشته اند، آمده است. آنجا که دشمن گرداگرد «یهوشع» را گرفته بود و او از هر نیرنگی برای رهائی خویش درمانده بود، و می گریست. از خدای خویش خواست تاگره از کار وی و بنی اسرائیل بگشاید. آرزو داشت که کبوتری فرود آید. ناگاه کبوتری از آسمان در دامن او نشست و او نامه ای به عموزاده اش «بینج» که فرمانروای سبطین بود نوشت و از وی درخواست کمک کرد. کبوتر آن نامه را به منقار خویش گرفت و بال گشود و پرواز کرد و نامه را برد و در دامن «بینج» که بر تخت پادشاهی خویش نشسته بود، افکند و او در پاسخ آن نامه به یاری و انتقام وی برخاست.

postman-bird3
postman-bird3

پس از پیامبران، نخستین مردمی که از کبوتر برای فرستادن نامه ها  سود جستند ایرانیان بودند. مردم یونان نیز راه و رسم پرورش کبوتران را آموختند و در گزارش اخبار بازیهای المپیک از آن بهره ور می شدند پس از ایشان رومیان نیز در مسابقات از کبوتران استفاده کردند و نخستین کسی که ازیشان بدین کار دست یازید یکی از قهرمانان جزیرة «ایجنی» بود که کبوتری با خود به مرکز بازیهای المپیک برد وهنگامی که بر حریفان خویش پیروز شد قطعه ای «ارجوان» بگردن وی آویخت و او را رها کرد تا در آن روز، پیروزی وی را به خانواده اش اطلاع دهد. گاه می شد که بال کبوتران را سرخ می کردند چنانکه توسینیوس Tu rsinius کرد و بدینوسیله پدرش را از پیروزی خویش در بازیهای المپیک آگاه ساخت . در رم، اشخاصی که نمی توانستند برای شرکت در مسابقات به مرکز المپیک بروند دوستان و غلامان خود را می فرستادند و کبوتران را نیز بهمراه ایشان می کردند و در پایان مسابقه، آن کبوتران را برنگی معین که نمایشگر پیروزی هر حزبی بود در می آوردند و رها می کردند هنگامی که کبوتران به آشیانه خود باز می گشتند صاحبانشان از رنگ آنها تشخیص می دادند که پیروز شده اند یا شکست خورده اند.

جهان متمدن نیز به نقش پراهمیت کبوتران در روابط کتبی آگاه شد و اینکه در روزگار جنگ از کبوتران نامه بر استفاده می کردند کار تازه ای نبود زیرا در روزگار بسیار کهن بلینیوس مورخ  – که نقش کبوتران را در رسانیدن اخبار جنگ احساس کرده بود – می گوید : «چرا دیوارها وحصارها بر می افرازند و در کمینگاههای دشتها و دره ها کارآگاهانی به کار می گیرند ودر میان رودخانه ها و جویبارها تورهای صید را به کار می گیرند با اینکه برای رسانیدن خبرها پیغامگزارانی راستگوی و درست کردار و راههایی امن در آسمان وجود دارد» و ارزش گفتار وی آنجا دانسته میشود که همکاران او ، مورخان فرنگی، نوشته اند که نخستین کسان که در جنگ ، کبوتران را استخدامکردند رومیان بودند آنجا کا آنتونیوس – هنگام محاصره مورینا در سال 43 ق.م. – برئیس حکومت خویش نامه ای فرستاد که بر گردن کبوتری آویخته شده بود و او پاسخ نامه وی را بر پای همان کبوتر آویخت و روانه کرد

از گفتار این مورخان دانسته میشود که ایجاد روابط کتبی به وسیله کبوتران – در آن روزگار – برای ادای مقصود کافی بوده است . بویژه دریانوردان مصری و یونانی که در روزگار بطاله رسمشان بر این بود که هنگام نزدیک شدن به خاک میهن خویش کبوتری را رها کنند. و شاید کبوتر یکی از عوامل مهمی بوده است که ایشان را در کار دریانوردی کمک کرده است و آنها که پیش از ایشان بوده اند به علت ترس از حوادث سهمگین و بیم گمراه شدن کمتر از ساحل دور می شده اند.

چینیها15 در کتابهای خود نوشته اند که ایشان در قرن 7 میلادی از کبوتر استفاده کردند و این کار را از بازرگانان عرب و هند – که کبوترانی با خود بدانجا برده بودند – آموختند.

در دوره اسلامی

توجه رهبران حکومت اسلامی به استفاده از کبوتران پیغامبر ، کمتر از توجه ایشان به «برید» زمینی بوده است. در سراسر قلمرو اسلامی اداراتی وجود داشت که بازرسی کار این کبوتران به عهدة آنها بوده و کارمندانی که در برجها به مراقبت رفت وآمد کبوتران می پرداختند و استرهایی نیز آماده بخدمت بود که به وسیله آنها، دسته دسته کبوتران را از فرودگاههای اصلی به فرودگاههای فرعی گسیل می کردند.

می گویند نخستین بار، در موصل کبوتران را به کار پیامبری و بردن نامه ها گماشتند. سپس در مصر بروزگار فاطمیان و عباسیان در فاصله میان اسکندریه، در سوریا و شهر بغداد مخابرات پیوسته به وسیله کبوتران انجام می شد و این کار به وسیله کبوتری بود بنام کبوتر حلب . پروفسور هیوبرت برد معتقد است که مهدی – سومین خلیفه عباسی – نخستین کسی است که سازمان استخدام کبوتران را در قرن 18 میلادی به وجود آورد اگر چه نخستین موردی که مورخین درین باره یاد کرده اند در روزگار معتصم عباسی است، در آن هنگام که وی در شهر سامراء بود اخبار گرفتاری بابک را به وسیله کبوتران نزد او فرستادند.

پرفسور هیوبرت، راز گرایش و علاقه فراوان خلفای اسلامی را به کار ایجاد سازمانهای «پست هوائی» در این می داند که مسافرت در صحرا، در قرون وسطی، چندان امن نبوده است و برای از میان بردن وحشت و بیم در صحرا ، کاروانهای مسلحی – که معمولاً از دو هزار تا سه هزار شتر تشکیل می شده است – بوجود می آوردند که در هر سال یک یا دوبار راهها را منظم می کردند. و از بیم این که کاروانها راه را گم نکنند و از میان نروند، در حلب و دمشق و بصره و شهرهای دیگری که در فاصله میان بغداد و مکه – یعنی دو شهری که از همة شهرها در آن روز بیشتر اهمیت داشتند – واقع بودند، برای کبوتران فرودگاههایی ایجاد کردند. زیرا کبوتران پیامبر، در آن روزگار تنها وسیلة حفظ روابط و ارسال نامه ها میان نقاط دور افتاده صحرا و شهرها به شمار میرفتند. بعضی ازین کبوترها به سوی حلب یا بصره پرواز داده می شدند تا بازرگانی را که بر سر راه چشم انتظار کاروانهای آینده بودند، آگاه سازند.

رسم وآئین چنین بود که کبوترانی دست آموز و زیبا ویژة لحظه هائی که احساس خطر می شد آماده داشتند و در آن هنگام، کاروان سالار، آن کبوترها را رها می کرد تا بدینوسیله از آخرین نقطه ای که کاروان آنجا را پشت سر گذاشته بود کمک هائی برسد. هنوز اندکی نگذشته بود که کبوتر پیام خود را رسانیده بود و دسته کمک کاران در راه، بسوی کاروان در حرکت بودند.

هنگامی که کاروان سالار قافله بزرگ، راهها را بی خطر و امن می یافت با فرستادن نامه ای بر بال کبوتر کاروانهای کوچک را – که بدنبال وی راهپویی می کردند آگاه می کرد.

در دوره های بعد این کار دگرگونی یافت و استفاده از کبوتر در کار «روابط پستی» مرسوم شد و یک هدف بزرگ دولتی بشمار رفت.

postman-bird2
postman-bird2

اما چگونگی استفاده از کبوتران نامه بر بدینگونه بود که نامه را به زیر بال یا به دم آنها می بستند.

و نیز مرسوم چنین بود که برای اطمینان بیشتر به رسیدن نامه ها، از دو کبوتر استفاده می شد که در فاصله یکی دو ساعت پشت سر یکدیگر فرستاده می شدند تا اگر یکی از آن دو کبوتر ، صید پرندگان شکاری شد و از میان رفت اطمینان داشته باشند که دیگری خواهد رسید. همچنین عادت بر این بود که در روزهای بارانی، و یا قبل از این که کبوتران به حد کافی تغذیه کنند آنها را نفرستند

چگونه کبوتران نامه بر پیام را می‏رسانند؟

1- محمد بن عذافر گوید: به امام صادق - علیه‏السلام - عرض کردم: چگونه کبوترهایی که از شهرهای دوری که هرگز آن را ندیده‏اند ارسال می‏شوند، و آنها پیام را به محل مقصود می‏رسانند؟

حضرت فرمود: ای ابن‏ عذافر، این پرندگان به منزل صاحبانشان از سی فرسخ به وسیله‏ی شناخت و حس خود می آیند، و هنگامی که مسافت بیش از سی فرسخ باشد به وسیله‏ی اینکه روزی آنها در آنجا است به خانه صاحبانشان می‏آیند.

2- اسحاق بن عمار گوید: به امام صادق - علیه‏السلام - عرض کردم: چگونه کبوتر نامه‏رسان از مکان دوری به منزل مقصود می‏رود ؟

حضرت فرمود: روزی آن را به آنجا سوق می‏دهد.

  • توضیح: یعنی چون حیوان عادت کرده است روزی خود را در آن خانه بیابد، به آنجا می‏رود.
نظر خود را درباره «پرنده نامه رسان، از کبوتر تا هدهد» در کادر زیر بنویسید :
لطفا شرایط و ضوابط استفاده از سایت آسمونی را مطالعه نمایید
ارزیابی مهاجرت
: برای دریافت مشاوره درباره پرنده نامه رسان، از کبوتر تا هدهد فرم زیر را تکمیل کنید

هزینه مشاوره ۳۰ هزار تومان می باشد

پاسخ مشاوره شما ظرف 1 روز کاری در پنل شما درج می شود و پیامک دریافت می کنید


دسته بندی های وب سایت آسمونی

آسمونی شامل بخش های متنوعی است که هر کدام از آنها شامل دنیایی از مقالات و اطلاعات کاربردی می باشند، شما با ورود به هر کدام از دسته بندی های مجله اینترنتی آسمونی می توانید به زیردسته های موجود در آن دسترسی پیدا کنید، برای مثال در دسته فیلم و سینما؛ گزینه هایی مثل نقد فیلم، معرفی فیلم ایرانی، فیلم بین الملل، انیمیشن و کارتون و چندین بخش دیگر قرار دارد، یا بخش سلامت وب سایت شامل بخش هایی همچون روانشناسی، طب سنتی، نکات تغذیه و تناسب اندام می باشد.