نقد فیلم عامه پسند در جشنواره فیلم فجر

چهارشنبه 16 بهمن 1398

نگاهی به فیلم عامه پسند ساخته سهیل بیرقی/گامی به عقب برای کارگردان

نقد از نرگس خرقانی/پست اختصاصی آسمونی

فیلم" عامه پسند "سومین اثر "سهیل بیرقی" در مقام کارگردان است. فیلمی که در مقایسه با فیلم های "من" و "عرق سرد "نه تنها در کارنامه کاری کارگردانش پیشرفت به حساب نمی آید بلکه یک عقب گرد برای یک کارگردان جوان دهه شصتی به شمار می رود. خصوصا در قیاس با  "عرق سرد "که فیلمی بسیار جسورانه در سینمای ایران به شمار می رفت. دلایل زیادی را می توان برای این عقب گرد برشمرد اما مهمترین آن فیلمنامه آن است. فیلمنامه ای که مشخص نیست دغدغه اصلی اش چیست؟ در ابتدا به نظر می رسد که مشکلات یک زن میانسال پس از طلاق را می خواهد نشان دهد. اما بعد بحث تابوشکنی یک زن میانسال و یک پسر جوان عجیب در یک شهرستان سنتی مطرح می شود. نکته جالب توجه در فیلمنامه نیز این است، در حالی که داستان فیلم بسیار دیر شروع می شود با یک نتیجه گیری شتاب زده خیلی سریع به پایان می رسد.

حتی حضور" فاطمه معتمد آریا "به عنوان بازیگر اصلی و تلاش او برای نجات فیلم نیز کمکی به بهتر شدن آن نمی کند. فیلم "عامه پسند" را حتی به عنوان یک فیلم در دفاع از حقوق زنان نیز نمی توان به شمار آورد، زیرا مهمترین دشمن "فهیمه"؛شخصیت اصلی فیلم، نیز یک زن است. "باران کوثری "مهمترین کسی است که از نیمه فیلم به شخصیت اصلی صدمه می زند و مرتبا سر "فهیمه" را کلاه می گذارد! تدوین غیر خطی فیلم که ظاهرا تلاش دارد روایتی نو را ارائه دهد بیشتر فیلم را آشفته کرده است و چندان موجه جلوه نمی کند. طبق گفته کارگردان فیلمنامه فیلم از ابتدا نیز به همین شکل نوشته شده است و این ایده تدوینگر نبوده است.

در هر صورت این نوع روایت کمکی به فیلم نکرده است و پس و پیش کردن ماجراها بیشتر فیلم را سردرگم کرده است. شخصیت "میلاد "با نقش آفرینی "هوتن شکیبا "نیز بسیار گنگ است و اطلاعات بسیار اندکی از او به تماشاگر داده می شود. اعتماد بیش از اندازه شخصیت اصلی آنهم زنی خانه دار که قاعدتا محافظه کارتر باید باشد به پسری که مرتبا صاحب خانه ها او را رد می کنند، بسیار عجیب  است و به سختی می توان این حد از بلاهت و سادگی "فهیمه" را قبول کرد. مگر اینکه شخصیت اصلی نشانه هایی از عصیان را در گذشته از خود بروز داده باشد که این را هم نمی توان از شخصیت "فهیمه "استنباط کرد. در واقع سردرگمی را در بیشتر بخش های فیلم می توان مشاهده کرد و همه اینها به فیلم آسیب رسانده و باعث شده که پس از تجربه موفق عرق سرد، فیلم عامه پسند یک عقب گرد واقعی برای کارگردانش باشد.