تفاوت پارتیشن بندی MBR / PBR / GBT

تفاوت پارتیشن بندی MBR / PBR / GBT

پیش از استفاده از یک disk جدید باید آن را پارتیشن بندی کنید و MBR و GPT هم دو روش متفاوت برای ذخیره سازی اطلاعات پارتیشن بندی روی یک درایو هستند. این اطلاعات شامل جایی است که یک پارتیشن شروع شده و تمام می‌شود، بنابراین سیستم عامل شما می‌داند که کدام بخش یا سکتور متعلق به کدام پارتیشن است و کدام پارتیشن قابل بوت کردن می‌باشد. به همین دلیل است که باید پیش از ایجاد پارتیشن روی درایو خود یکی از این دو روش را انتخاب نمایید.با آسمونی همراه باشید.

MBR یا Master Boot Record چیست؟

MBR مهمترین ساختار قالب بندی داده ها بر روی هارد دیسک محسوب می شود و زمانی که شما دیسک خود را Format می کنید ایجاد می شود. در داخل MBR یک کد اجرایی بسیار کوچک به نام Master Boot Code ، مشخصه یا Signature Disk و همچنین جدول پارتیشن ها یا Partition Table دیسک شما قرار دارد. در انتهای MBR یک ساختار 2 بایتی به نام Signature Word وجود دارد که همیشه به شکل 0x55AA ست شده است و انتهاب سکتور را مشخص می کند. همچنین Signature Word وظیقه علامت گذاری انتهاب EBR یا Extended Boot Record را به همراه Boot Sector بر عهده دارد. شناسه دیسک یا Disk Signature یک عدد منحصر به فرد است که در offset ای به شکل 0x0aB8 قرار می گیرد و وظیفه شناساندن دیسک به سیستم عامل را بر عهده دارد. در ویندوز 2000 اطلاعات مربوط به Disk Signature را می توانید در رجیستری به آدرس زیر مشاهده کنید :
HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\MountedDevices

 فعالیت های MBR

1- اسکن کردن جدول پارتیشن ها یا Partition Table برای پیدا کردن پارتیشن فعال یا Active Partition
2- پیدا کردن سکتور شروع یا Starting Sector پارتیشن فعال یا Active Partition
3- لود کردن یک کپی از Boot Sector از داخل Active Partition به داخل Memory سیستم
4- انتقال دستورات کنترلی به کدهای اجرایی موجود در Boot Sector

محدودیت های MBR

MBR یا همان Master Boot Record ،اولین بار توسط IBM در سیستم عامل داس 2 (DOS 2.0) در سال 1983 ساخته شد. به این دلیل به آن Master Boot Record می گفتند که می توانست  مکان بوت اصلی سیستم عامل را تشخیص و آن را اجرا کند. MBR درواقع یک نوع بوت لودر کوچک است که بوت لودر اصلی که همان سیستم عامل است (مانند ویندوز) را فراخوانی می کند. برای همین است که برخی اوقات با خراب شدن فایل بوت MBR سیستم عامل قادر به لود شدن نمی باشد.

MBR تنها تا هارد درایو هایی با حجم 2 ترابایت را ساپورت می کند. یکی دیگر از محدودیت های MBR این است که شما تنها 4 پارتیشن از نوع primary می توانید بسازید.

GPT یا GUID Partition Table چیست؟

GPT مخفف کلمه GUID Partition Table است که به عنوان قسمتی از پروژه میان افزار UEFI یا Unified Extensible Firmware Interface معرفی شد. UEFI همان کنسول گرافیکی است که جایگزین BIOS سیستم شده است و تقریبا همه سیستم های سخت افزاری جدید به جای BIOS از UEFI استفاده می کنند.GPT مکانیزم انعطاف پذیر تری برای پارتیشن بندی دیسک ها نسبت به MBR قدیمی ارائه کرد. در واقع تعریف پارتیشن به این صورت است که پارتیشن یک فضای ذخیره سازی ادامه دار است که بر روی یک دیسک فیزیکی یا منطقی قرار گرفته است و به نظر شما یا یک کاربر به عنوان یک دیسک مجزا دیده می شود. پارتیشن ها هم برای کاربران قابل مشاهده هستند و هم برای Firmware سیستم تا بتواند بر روی آنها سیستم عامل را نصب کند. دسترسی به پارتیشن ها به وسیله System Firmware یا میان افزار سیستم قبل از اینکه سیستم عامل بوت شود کنترل می شود و سیستم عامل بعد از این جریان بوت خواهد شد.

دیسک های GPT می توانند ظرفیت های بسیار بالایی داشته باشند. برخلاف MBR که ظرفیت های پارتیشن های آن توسط EBR دیکته می شود ، در GPT ظرفیت و الگوی تعیین پارتیشن ها بصورت کاملا خود شناس یا Self Identify انجام می شود و همین امر باعث بالا رفتن قابلیت های GPT می شود. داده های مربوط به پارتیشن ها بر روی خود پارتیشن ها قرار می گیرد و دیگر مانند MBR در سکتورهای مخفی ذخیره نمی شوند. GPT این قابلیت را دارد که اطلاعات جدول پارتیشن های خود را بصورت Backup در پارتیشن های مختلف قرار بدهد که هم برای امور Backup و هم برای Integrity داده ها بسیار مهم است.فرمت پارتیشن های GTP از Version Number و Size Field ها برای گسترش در آینده استفاده می کند. هر پارتیشن در GPT دارای یک شناخته منحصر به فرد به نام GUID است و همچنین یک نوع محتوا برای هر پارتیشن یا Content Type تعریف شده است ، بنابراین تداخلی در شناسایی پارتیشن ها هرگز پیش نخواهد آمد. هر پارتیشن GPT برای خود دارای یک نام 36 کاراکتری Unicode می باشد. این بدین معناست که هر نرم افزاری می تواند برای خود یک نام بر روی پارتیش برای کاربران قرار دهد که فقط برای کاربر قابل مشاهده باشد و تداخلی در اصل مطلب پارتیشن ها در GPT نداشته باشد.

مزایای GPT

GPT یا همان GUID Partition Table یک فرمت استاندارد جدید برای هارد درایو ها می باشد که رفته رفته دارد جای MBR را می گیرد. GPT به همراه UEFI کم کم دارد جایگزین BIOS های قدیمی می شوند. به این دلیل GUID Partition Table گفته می شود که هرپارتیشنی که شما می سازید دارای یک شناسه منحصر به فرد جهانی می باشد.این سیستم محدودیت های MBR را ندارد. درایو ها می توانند بسیار بزرگ باشند، بسیار بزرگ تر و محدودیت اندازه ی آن ها را تنها به سیستم عامل و فایل های آن بستگی دارد. GPT تقریبا به شما اجازه می دهد که بصورت نامحدود پارتیشن ایجاد کنید و بازهم تنها محدودیتی که برای شما است را ممکن است سیستم عامل به شما تحمیل کند. ویندوز به شما اجازه ساخت تا 128 پارتیشن را می دهد و شما احتیاجی به ساخت پارتیشن extended ندارید.
در MBR فایل های بوت دیسک تنها در یک جا ذخیره می شود این به این معناست که اگر این فایل ها خراب یا گم شوند شما با مشکل رو به رو خواهید شد.
در حالت GPT چندین کپی از فایل های  بوت و درجاهای مختلف دخیره می شود و اگر برای یکی مشکلی ایجاد ششود به راحتی می توان آنها را بازیابی یا درست کرد. GPT دارای حالتی به نام بررسی فراوان چرخه ها (cyclic redundancy check) یا CRC می باشد، این ویژگی بصورت مدام اطلاعات را بررسی می کند تا از صحت و سالم بودن آنها اطمینان حاصل پیدا کند. در MBR حالتی وجود نداست تا درصورت خرابی اطلاعات شما متوجه شوید و درصوت خرابی تنها بوت شما دچار مشکل  می شود و دلیل آن را نمی دانید!

تفاوت های مهم MBR و GPT

1-  MBR حداکثر 4 پارتیشن PRIMARY را ساپورت می کند اما GPT تا 128 پارتیشن PRIMARY را ساپورت می کند .
2- MBR حداکثر 2 ترابایت فضا را ساپورت می کند اما GPT تا 19 میلیون ترابایت فضا را ساپورت می کند .
3-  MBR بحث REDUNDANCY ندارد اما GPT دارد .