کنوانسیون پاریس، گسترش مفهوم مالکیت فکری در جهان

پیشرفت و کشفیات جدید در حوزه فناوری تغییرات ساختاری مهمی ایجاد کرده اند که یکی از مهم ترین تغییرات، جهانی سازی است. روابط بین المللی همراه با سیاست های کشورهای مختلف باعث ایجاد توافق نامه هایی در زمینه مالکیت فکری شده است که استفاده از آن در دنیای امروز امری حیاتی است. یکی از توافقات بین المللی در این حوزه کنوانسیون پاریس می باشد که در سال 1883 میلادی شروع به کار کرد. کنوانسیون پاریس به حمایت از تفکرات اشخاص می پردازد و در قالب مالکیت صنعتی (اختراعات، علائم تجاری، طرح های صنعتی) و مالکیت ادبی، هنری و تصویری جای می گیرد.

کنوانسیون پاریس چیست؟

کنوانسیون پاریس (Convention for the Protection of Industrial Property) برای حمایت از مالکیت صنعتی به امضا رسیده است. این توافقنامه بین المللی در سال 1883 در پاریس و در حوزه مالکیت فکری شکل گرفته است و شامل موضوعات مختلفی مانند نشان های تجاری، طراحی صنعتی، علائم جغرافیایی و نام های تجاری می شود.

دستورالعمل‌های اصلی کنوانسیون پاریس در سه دسته خلاصه می شوند:

• 1. موضوعات ملی «National Treatment»
• 2. حق اولویت «Right of Priority»
• 3. قوانین مشترک «Common Rules»

کشورهای متعهد به کنوانسیون پاریس باید همانگونه که از حقوق مالکیت فکری اتباع خود محافظت می کنند، همانگونه از اتباع کشورهای دیگر نیز حمایت کنند. «پتنت و یوتیلیتی مدل‌ها»  که همان علائم تجاری و طراحی‌های صنعتی هستند از موضوعات محوری این توافقنامه می باشند که متقاضیان می توانند در طول 6 تا 12 ماه، درخواست خود را برای این خدمات در یک کشور دیگر ثبت کنند. براساس موضوع حفاظت از دستاورد ها و اختراعات، مخترعین می توانند کشفیات جدید خود را در یک بازه زمانی مشخص در کشورهای دیگر نیز به ثبت برسانند. برای انجام این کار، افراد باید ابتدا درخواست ثبت اختراع خود را در مقر ملی پتنت کشورهای مورد نظر خود ثبت کنند.

مهم ترین قوانین کنوانسیون پاریس

اختراعات: گواهی ثبت اختراع در کشورهای مختلف که عضـو کنوانسیون پاریس هستند با یکدیگر تفاوت دارند. در واقع، مجوز ثبت اختراع در یک کشور، در کشور دیگر اعتبار ندارد و مخترع باید در کشورهای مختلف درخواست خود را جداگانه به ثبت برساند.

علائم و نشان‌های تجاری: کنوانسیون پاریس قوانینی در ارتباط با درخواست یا ثبت نشان تجاری تصویب نکرده است. ثبت علائم تجاری در یک کشور کاملا مستقل از ثبت آن نشان در کشور های دیگر می باشد.

طرح‌های صنعتی: بر طبق قوانین کنوانسیون پاریس، کشورهای عضو این توافقنامه باید طرح های صنعتی را حمایت کنند.

کنوانسیون پاریس از یک کمیته و یـک تیم اجرایی تشکیل شده است و کشورهایی که مقررات توافق نامه اسـتکهلم را پذیرفته باشند، می‌توانند عضوی از این کنوانسیون باشند. ایران برای نخستین بار در سال 1337 (قانون مصوب 14 اسفند سال 1337) به عضویت کنوانسیون پاریس درآمد. بند ها و مقررات این توافق، بارها مورد اصلاح و بازبینی قرار گرفته است.