همه‌گیری جهانی یا پاندمی به چه معناست

آسمونی : در طول تاریخ چند پاندمی رخ داده است که از مشهورترین آن‌ها می‌توان به آبله و سل و وبا اشاره کرد. یکی از فجیع‌ترین پاندمی‌ها بیماری مرگ سیاه بود که در سده چهاردهم، 75 تا 200 میلیون نفر را کشت. پیش از کرونا، یکی از پاندمی‌ها در دوران معاصر دنیاگیری 2009 آنفلوانزای خوکی بود.

واژه‌شناسی

واژه فرانسوی پاندمی (pandémie) از واژه یونانی پاندیموس (πανδημία) برگرفته شده است. در زبان یونانی پان (πᾶν) به معنای همه و دیموس (δῆμος) به معنای مردم است،‌ پس‌ پاندیموس‌ یعنی همه مردم.

پاندمی‌های حال حاضر در جهان

ایدز (HIV / AIDS)

اچ‌آی‌وی ابتدا در آفریقا مشاهده شد. سپس از طریق هائیتی از سال 1966 تا 1972 به ایالات متحده منتقل شد. ایدز در حال حاضر یک بیماری دنیاگیر است و میزان شیوع آن در جنوب و شرق آفریقا 25٪ است. در سال 2006، میزان شیوع ایدز در زنان باردار در آفریقای جنوبی 29٪ گزارش شد. آموزش مؤثر درمورد شیوه‌های رابطه جنسی ایمن‌تر و آموزش احتیاط‌های ناشی از عفونت خون به کاهش سرعت عفونت در چند کشور آفریقایی، که حامی برنامه‌های آموزش ملی هستند، کمک کرده است.

بیماری کروناویروس 2019 (COVID-19)

کرونای جدید، یک بیماری است که اولین‌بار در آذر 1398 (دسامبر 2019) در شهر ووهان از استان هوبئی کره جنوبی و ایران رخ داده است. در 11 مارس 2020 (21 اسفند 1398)، سازمان بهداشت جهانی، بیماری کرونای جدید (COVID-19) را پاندمی اعلام کرد.

تفاوت اپیدمی و پاندمی

طبق تعریف تخصصی سازمان جهانی بهداشت ، سلامت عبارت است از برخورداری از آسایش کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه فقط نداشتن بیماری و نقص عضو. بر این اساس به تعاریف زیر نیز توجه کنید:

• اپیدمی: همه‌گیری Epidemic یک بیماری، میزان وقوع بیش از حد انتظار که با مقدار مشابه در سال گذشته یا در یک دوره زمانی مشابه دیگر سنجیده می‌شود.
• پاندمی: همه‌گیری جهانی Pandemic ‌یک بیماری، گسترش موارد ابتلا به طور ناگهانی در تمام نقاط یک کشور و یا بخشی از یک قاره یا حتی کل جهان. مثل وبا، آنفلوآنزا، طاعون، تیفوس و ایدز.

گسترش ویروس کرونا

افزایش شدید ابتلا و مرگ و میر ویروس کرونا در کشورهای مختلف، نگرانی‌ها از پاندمی و همه‌گیری جهانی آن را افزایش داده است. در ماه‌های اخیر شیوع ویروس کشنده کووید 19 که بیشتر مناطق چین را گرفتار کرده، همچنین به انگلیس و سرزمین اصلی اروپا نیز رسیده است. روزانه موارد جدید ابتلا به این ویروس در سراسر جهان گزارش می‌شود که شامل کشورهایی چون ایتالیا، کره جنوبی، ایران و حتی کشورهای عرب زبان در خاورمیانه نیز هست. در صورت گسترش این وضعیت، خطر یک پاندمی بزرگ کل جهان را تهدید می‌کند.

طبق سیستم قدیمی، پاندمی زمانی اعلام می‌شد که بیماری جدیدی به چندین کشور وارد شده و انتقال پایدار بین انسان را نشان دهد. برخی از کارشناسان می‌گویند که این به وضوح درباره ویروس کرونا اتفاق افتاده است. با این حال سخنگوی سازمان بهداشت جهانی WHO در مورد این ویروس از اصطلاح رسمی «پاندمی» استفاده نمی‌کند. او معتقد است که کرونا فعلا در وضعیت «اضطراری بین‌المللی» قرار دارد.

تا کنون تمام موارد گزارش شده از انگلیس با موارد شناخته شده از آسیا مرتبط بوده است.با این حال، کارشناسان نگران افرادی هستند که هیچ گونه تماس واضحی با فردی از کشورهای درگیر آسیا نداشته‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که بیماری توسط افراد فاقد علائم نیز منتقل می‌شود. میزان موارد جدیدی که در سطح جهانی و در اروپا گزارش شده، حاکی از آن است که امکان دارد با یک پاندمی بزرگ روبرو شویم.