31 اردیبهشت؛ روز اهدای عضو، اهدای زندگی

با تلاش واحد فراهم آوری اعضا، به مناسبت روز ملی اهدای عضو، آخرین هفته اردیبهشت ماه را به نام هفته اهدا گرامی می داریم. روز 31 اردیبهشت روز اهدای عضو نامگذاری شد.

این هفته که هفته منتهی به روز ملی اهدای عضو می باشد از تاریخ 25 اردیبهشت تا 31 اردیبهشت (روز ملی اهدای عضو) نام گزاری شده و هرروز با نام و هدفی خاص و مشخص به فعالیت پیرامون اهدا پرداخته می شود.

این هفته با نام های "اهدا و مردم"، "اهدا، نهادها و دولت"، "اهدا و کادر درمان"، "اهدا، هنرمندان و ورزشکاران"، "اهدا و رسانه"، "اهدا و مجلس" و "اهدا و روحانیت" از 25 تا 31 اردیبهشت نام گزاری شده است.

چه کسی می تواند پس از مرگ اهدا کننده عضو باشد؟

هرکس و در هر سن می تواند در صورت بروز مرگ مغزی و با رضایت بستگان ، اهدا کننده عضو یا نسج باشد، شرایط پزشکی فرد در زمان مرگ مغزی ، تعیین کننده قابلیت وی برای اهدا خواهد بود.

دین مبین اسلام، اهمیت فوق العاده ای برای نجات جان انسان ها قائل است؛ چنانچه در قرآن کریم، سوره مبارکه مائده آیه 32 به تصریح اشاره شده است:

"هرگاه کسی باعث بقای نفسی شود مانند آن ست که باعث نجات جان تمام انسان ها شده است".

حضرت امام خمینی (رضوان الله علیه) در سال 1368 در پاسخ به استفتاء جواز پیوند اعضا از فردی که دچار مرگ مغزی شده است و حیات وی غیر قابل برگشت است فرموده اند:

«بسمه تعالی، بر فرض مذکور، چنان چه حیات انسان دیگری متوقف بر این باشد با اجازه صاحب قلب یا کبد و امثال آن جایز است».

هر سال تعداد زیادی از بیماران نیازمند به پیوند عضو که در لیست انتظارهستند، جان می سپارندو این در حالی است که اعضای سالم افراد دچار مرگ مغزی، زیر خاک مدفون می شوند.

اعضای قابل اهدا شامل: کلیه ها، کبد، قلب، ریه، لوزالمعده و روده.

نسوج قابل اهدا: قرنیه، استخوان، سیاهرگ، غضروف، دریچه های قلبی، پوست و تاندون.

اهدای عضو بر اساس قانون "پیوند اعضاء بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنان مسلم است" مصوب 1379/1/17 مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان امری قانونی است.

"خانواده اهدا کننده بابت اهدا عضو هیچ گونه مبلغی دریافت نمی نمایندو گیرندگان اعضا پیوندی نیز بابت عضو دریافت شده هزینه ای نمی پردازند.

هزینه انتقال بیمار به واحد فراهم آوری و نگهداری وی در آن بیمارستان و ترخیص به عهده وزارت محترم بهداشت درمان وآموزش پزشکی است.

مرگ مغزی چیست؟

مرگ مغزی توقف کامل و برگشت ناپذیر همه فعالیت های مغز است که هیچ درمانی برای آن در دنیا وجود ندارد.

فردی که دچار مرگ مغزی می شود هرگز قادر به زندگی دوباره نخواهد بود.

در این حالت فرد نفس نمی کشد و به تحریکات در معاینه هیچ واکنشی نشان نمی دهد.

علت مرگ مغزی چیست؟

از علل مرگ مغزی می توان ضربه به سر ، خونریزی های مغزی و نرسیدن اکسیژن طولانی مدت به مغز، مسمومیت ها و .. را نام برد.

مرگ مغزی چه تفاوتی با کما دارد؟

کما کاهش فعالیت در مغز است و احتمال برگشت هوشیاری وجود دارد .

ولی مرگ مغزی ، توقف کامل و برگشت ناپذیر در عملکرد مغز است و در واقع مغز در این شرایط ، حیاتی ندارد.

در حالت کما ممکن است شخص برای مدت طولانی زنده بماند یا هوشیار شود ولی در مرگ مغزی فرد حتما بعد از چند ساعت یا چند روز فوت خواهد کرد.

زندگی نباتی چیست و چه فرقی با مرگ مغزی دارد؟

این وضعیت تقریبا همیشه بعد از کما رخ می دهد.

با اینکه شخص بیدار به نظر می رسد (چشمانش باز است) و دارای یک سری حرکات غیر ارادی اعضای خویش است ، هیچ عملکرد ذهنی و شناختی ندارد.

در واقع بیمارانی هستند که بدنبال آسیب شدید مغزی برای سالهای متمادی زنده می مانند و به نظر هشیارند، بدون اینکه با محیط اطراف خود ارتباطی برقرار کنند.

چرا فرد دچار مرگ مغزی هنوز قلبش می تپد؟

قلب به دلیل دارا بودن سیستم خودکار در صورت رسیدن اکسیژن به آن تا مدتی می تواند به کار خود ادامه دهد.

یک دستگاه تنفس مصنوعی می تواند این عمل اکسیژن رسانی را برای مدت کوتاهی تامین کند تا قلب به کار خود ادامه دهد.

اما با وجود همه این تجهیزات نیز قلب تا مدت کوتاهی می تواند زنده بماند.

وضعیت سایر اعضا در مرگ مغزی

سایت آسمونی : از زمان مرگ مغزی و از کار افتادن مغز عملکرد اعضای بدن یکی یکی مختل شده و در نهایت از کار می افتد.

این مدت از چند ساعت تا چند روز متغیر است.

به همین دلیل است که عمل اهدا اعضا هرچه سریعتر باید انجام گیرد.

نکته

اگر شنیده اید که فردی برای مدت طولانی دچار مرگ مغزی بوده و بهبود یافته است باید بدانید که مسلما آن فرد در کما بوده است و به اشتباه اصطلاح مرگ مغزی در مورد وی بکار رفته است.

منبع: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان

جهت تکمیل فرم اهداء عضو به آدرس سایت www.ehda.ir مراجعه نمائید.