بهداشت و مراقبت از دهان و دندان در زمان ارتودنسی

رعایت نظم در مراجعات به ارتودنتیست:

یکی از نکات مهم در هنگام درمان ارتودنسی این است که فرد به شکل کاملاً منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه کند. این مراجعات صرفاً جهت کنترل دستگاه‌ها نیست بلکه در هر جلسه بنا به ضرورت، دستگاهها تنظیم و فعال می‌‌شوند تا درمان ارتودنسی به بهترین شکل انجام شود.

رعایت بهداشت دهان و دندان:

اگر به دستگاه ارتودنسی که در دهان می‌‌باشد دقت شود یک اختلاف سطح باریک بین دستگاه فلزی یا براکت و دندان مشاهده می‌ شود. این فضا با اینکه کوچک به نظر می‌ رسد اما از لحاظ تجمع مواد غذایی و میکروبی و ایجاد پوسیدگی منطقه بسیار مستعدی می‌‌باشد و همچنین تمیز کردن این ناحیه بسیار سخت تر از مناطق دیگر می‌‌باشد.

متخصص ارتودنسی کاملاً در مورد چگونگی تمیز کردن دستگاههای ثابت ارتودنسی برای شما توضیح خواهد داد ولی اینجا به نکاتی اشاره می‌ نماییم. همیشه هنگام تمیز کردن دندانها از یک سمت آغاز کنید و تک تک دندانها را باید پاک نمایید. تا به سمت دیگر ختم شود. اگر این نظم رعایت شود پاک کردن تمامی دندانها انجام می‌شود. همواره به یاد داشته باشید که تمیز کردن دندانهای عقبی به درستی صورت گیرد.پس از تمیز کردن و یا در حین آن دندانهای خود را در آینه مشاهده نمایید که آیا تمامی قسمتها تمیز شده اند و آیا مواد غذایی در بین دستگاهها باقی مانده یا خیر.

تمیز کردن دندانهای دارای دستگاه ارتودنسی ثابت مشکل تر از تمیز کردن دندانهای بدون دستگاه می‌باشد. ولی با رعایت بهداشت مناسب می‌توان از ایجاد مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و مشکلات لثه جلوگیری نمود.

ابتدا مسواک را با زاویه بگیرید بگونه ای که مسواک بین لثه و دندان قرار گیرد. سپس با حرکت چرخشی از سمت لثه به سمت تاج دندان، مسواک را حرکت دهید تا سطح بیرونی دندان تمیز شود. (برای دندانهای بالا حرکت مسواک باید همیشه از بالا به پایین و برای دندانهای پایین از پایین به بالا باشد)

در صورتی که این روش به تنهایی جهت تمیز کردن دندانها، کارآیی لازم را نداشته باشد، استفاده از روش زاویه 45 درجه می‌‌تواند کمک کننده باشد.در این روش، قرار گرفتن موهای مسواک با زاویه 45 درجه نسبت به سطح دندان، حد فاصل براکت و لثه را از مواد غذایی پاک می‌‌کند. تغییر جهت زاویه 45 درجه به سمت براکت، حد فاصل براکت و دندان را نیز تمیز می‌ کند.

برای تمیز کردن سطوح بالایی دندانها از سطح اصلی مسواک استفاده کنید و سپس دهان خود را با آب شستشو دهید. برای تمیز کردن سطح پشتی دندانها از نوک مسواک استفاده نمایید.

با توجه به وجود دستگاههای ارتودنسی در دهان،  استفاده از نخ دندان مشکلتر می‌باشد. ارتودنتیست به شما آموزش می دهد که چگونه با نخ دندان مخصوص، بین دندانها را تمیز کنید. نخ دندان مخصوص، عبور دادن نخ از زیر سیم های ارتودنسی را تسهیل می نماید.

استفاده از دهان شویه ها به همراه مسواک و نخ دندان، باعث تقویت اثر مسواک و نخ دندان و کاهش میکروب ها در محیط دهان می گردد. مطالعه بر روی آن نشان داد که دهان شویه قادر است تعداد میکروبها در اطراف دستگاههای ارتودنسی را کاهش دهد و سبب کاهش پوسیدگی و بیماری لثه در بیماران ارتودنسی شود.

در فردی که دستگاه ارتودنسی دارد نقاط مهم جهت تمیز کردن عبارتند از: سطوح مختلف دندان، منطقه بین دستگاهها و لثه، منطقه زیر سیم‌ها و اطراف براکتها..

چگونگی مراقبت از دستگاه ارتودنسی: با انجام درمان ارتودنسی، وضعیت زندگی شما تغییر چندانی نخواهد کرد ولی باید مسایلی را رعایت کرد تا در نهایت دندانهای ردیف و سالم داشته باشید.

اگر دستگاه متحرک ارتودنسی دارید در ساعاتی که از آن استفاده نمی کنید حتماً آنرا در جعبه مخصوص خود که حاوی آب باشد قرار دهید. هیچ گاه دستگاه متحرک خود را داخل دستمال کاغذی قرار ندهید چون ممکن است آسیب ببیند.

غذاهای سخت مانند چیپس، آجیل، بلال، ذرت بو داده، ته دیگ و....می توانند موجب آسیب به دستگاههای ارتودنسی شوند. برای خوردن بعضی از غذاهای سفت مانند سیب یا هویج می توان آنها را به قطعات کوچکتر تقسیم کرد  وجود مواد غذایی شیرین در مجاورت براکت‌ها و سیم‌ها و تمیز نکردن آنها می‌‌تواند شانس ایجاد پوسیدگی دندانها را افزایش دهد.

در هنگام ورزشهایی که احتمال ضربه وجود دارد از محافظ های مخصوص دهان باید استفاده شود.برای کودکان در حال ورزش، باید از محافظ مخصوص دهان استفاده کرد.

اگر دستگاه ارتودنسی شکست و یا از جای خود خارج شد سریعاً به ارتودنتیست مراجعه کنید . اگر قطعه ای از سیم دستگاه، از جای خود خارج شد و لب و دهان شما را آزار داد با فشار بسیار آرام دست، سیم را به جای خود باز گردانید. اگر این کار عملی نبود قطعه ای موم نرم بر روی این قسمت تیز قرار دهید که تا زمان مراجعه، لب و دهان شما آسیب نبیند.