رشته بینایی سنجی

رشته بینایی سنجی با دو شاخه‌ اصلی‌ چشم‌ پزشکی‌ و بینایی‌ سنجی‌ و اپتومتری‌، وظیفه‌ حفظ‌ و نگهداری‌ سلامت‌ و بهداشت‌ این‌ عضو ظریف‌ و مهم‌ را بر عهده‌ دارد. ما در این بخش آسمونی‌ رشته بینایی سنجی را که‌ یکی از رشته های دانشگاهی در ایران است را معرفی‌ می‌کنیم‌.

معرفی رشته بینایی سنجی

رشته بینایی سنجی علم‌ مراقبت‌های‌ بینایی‌ است‌ و کارشناسان‌ این‌ رشته‌ به‌ عنوان‌ مراقبین‌ بهداشت‌ چشم‌ مسئولیت‌ حفظ‌ و سلامت‌ بینایی‌ را بر عهده‌ دارند.

سازمان‌ بهداشت‌ جهانی‌ بینایی‌ سنجی‌ را مراقبت‌ از بینایی‌ می‌داند. به‌ این‌ معنا که‌ یک‌ بیمار چشم‌ در آغاز باید توسط‌ یک‌ بینایی‌ سنج‌ معاینه‌ شود تا اگر دچار عیوب‌ انکساری‌ و اختلالات‌ دید دو چشمی‌ انحرافات‌ عضلانی‌ انکسار چشم‌ و مواردی‌ از این‌ قبیل‌ بود توسط‌ متخصص‌ بینایی‌ سنج‌ معاینه‌ گردد و در غیر این‌ صورت‌ به‌ پزشک‌ متخصص‌ ارجاع‌ داده‌ می‌شود.

تشخیص‌ و تصحیح‌ عیوب‌ انکساری‌ (نزدیک‌ بینی‌، دوربینی‌ و آستیگماتیسم‌) با تجویز عدسی‌های‌ مناسب‌ مانند عدسی‌های‌ عینک‌ یا لنزهای‌ عکاسی‌ ،تشخیص‌ و تصحیح‌ اختلالات‌ دید دو چشمی‌ و تنبلی‌ چشم‌، تعیین‌ بهداشت‌ عمومی‌ چشم‌ و بهداشت‌ بینایی‌ در محیط‌های‌ کار و تحصیل‌ و دادن‌ آموزش‌ لازم‌ در این‌ زمینه‌ بر عهده‌ بینایی‌ سنج‌ است‌.

تهیه‌ و تجویز وسایل‌ کمک‌ بینایی‌ مانند اکولرهای‌ ساده‌ و مرکب‌، سیستم‌های‌ تلسکوپیک‌ و تلویزیون‌های‌ مدار بسته‌ برای‌ نیمه‌ بینایان‌ و اندازه‌گیری‌ میدان‌ بینایی‌ در تخصص‌ فارغ‌ التحصیلان‌ رشته بینایی سنجی می‌باشد.

دو رشته‌ چشم‌ پزشکی‌ و رشته بینایی سنجی در کنار هم‌ قرار دارند این‌ دو رشته‌ در بعضی‌ از مواقع‌ از هم‌ مجزا هستند. مثلاً تعیین‌ نمره‌ عینک‌ یا تصحیح‌ اختلالات‌ دید در تخصص‌ اپتومتریست‌ است‌ و چشم‌ پزشکان‌ در زمینه‌ بیماریهای‌ چشم‌ بخصوص‌ جراحی‌ متبحر هستند.

مقاطع‌ تحصیلی رشته بینایی سنجی ‌ و گرایشهای‌ رشته بینایی سنجی

علم‌ بینایی‌ دارای‌ دو شاخه‌ اصلی‌ چشم‌ پزشکی‌ و بینایی‌ سنجی‌ می‌باشد. که‌ هر یک‌ از این‌ دو شاخه‌ به‌ شاخه‌های‌ فرعی‌تری‌ تقسیم‌ می‌شوند. مثلاً رشته‌ چشم‌ پزشکی‌ در دوره‌ فوق‌ تخصصی‌ دارای‌ شاخه‌های‌ تخصصی‌تر از قبیل‌ تخصص‌ در زمینه‌ جراحی‌ پلک‌، فشار چشم‌ و شبکیه‌ می‌باشد. (توضیح‌ اینکه‌ دانشجویان‌ برای‌ تحصیل‌ در رشته‌ چشم‌ پزشکی‌ باید دوره‌ پزشکی‌ عمومی‌ را بگذرانند و پس‌ از موفقیت‌ در آزمونهای‌ دکترای‌ تخصصی‌ به‌ تحصیل‌ در این‌ رشته‌ مشغول‌ شوند).

رشته بینایی سنجی در مقاطع‌ کارشناسی‌، کارشناسی‌ ارشد و دکترا می‌باشد. که‌ در مقطع‌ لیسانس‌ دارای‌ گرایش‌ خاصی‌ نیست‌ و به‌ صورت‌ عمومی‌ ارائه‌ می‌گردد.

رشته‌ بینایی‌ سنجی‌ در دوره‌ فوق‌ لیسانس‌ و دکترا دارای‌ گرایشهای‌ تخصصی‌ مانند ناهنجاریهای‌ دید دو چشمی‌ و تمرینات‌ اپتومتریک‌، وسایل‌ کمک‌ بینایی‌ و تجویز لنزهای‌ نامرئی‌ است‌.

یعنی‌ یک‌ متخصص‌ بینایی‌ سنج‌ در این‌ زمینه‌ها اطلاعات‌ تخصصی‌تر و بیشتری‌ نسبت‌ به‌ یک‌ چشم‌ پزشک‌ دارد.

آینده شغلی رشته بینایی سنجی / بازار کار رشته بینایی سنجی

مردم‌ اگر قابلیت‌های‌ یک‌ بینایی‌ سنج‌ را بدانند، متوجه‌ می‌شوند که‌ در بسیاری‌ از مواقع‌ به‌ جای‌ مراجعه‌ به‌ چشم‌ پزشک‌ باید به‌ بینایی‌ سنج‌ مراجعه‌ کنند. چون‌ بیشتر مردم‌ برای‌ عیوب‌ انکساری‌، تنبلی‌ یا انحرافات‌ چشم‌ به‌ چشم‌ پزشک‌ مراجعه‌ می‌کنند و تمامی‌ این‌ موارد در حیطه‌ کار یک‌ بینایی‌ سنج‌ است‌ مثلاً برای‌ درمان‌ انحرافات‌ چشم‌ 5 روش‌ وجود دارد که‌ 4 روش‌ در حیطه‌ کار اپتومتریست‌ و یک‌ روش‌ در حیطه‌ کار چشم‌ پزشک‌ است‌.

فارغ‌ التحصیلان‌ رشته بینایی سنجی علاوه‌ بر این‌ که‌ می‌توانند بطور مستقل‌ مطب‌ باز کنند و در زمینه‌ تخصص‌ خود فعالیت‌ کنند تنها افرادی‌ هستند که‌ در زمینه‌ ارائه‌ عینک‌های‌ مربوط‌ به‌ عیوب‌ انکساری‌ به‌ طور علمی‌ و دانشگاهی‌ تخصص‌ دیده‌اند.

از دیگر فعالیتهای‌ یک‌ بینایی‌ سنج‌ می‌توان‌ به‌ موارد زیر اشاره‌ کرد. مشاوره‌ در مورد بهداشت‌ چشم‌ و مشکلات‌ بینایی‌ در محیط‌های‌ آموزشی‌، خدماتی‌ و…. سنجش‌ بینایی‌ در سازمانهای‌ مختلف‌، فعالیت‌ در بیمارستانها و درمانگاهها، تأسیس‌ موسسه‌ ساخت‌ و فروش‌ عینک‌ می‌باشد.

توانمندیهای‌ لازم‌ برای‌ موفقیت‌ در رشته بینایی سنجی

یک‌ بینایی‌ سنج‌ باید به‌ درس‌ فیزیک‌ مسلط‌ بوده‌ و بخصوص‌ به‌ فیزیک‌ نور علاقمند باشد و در طول‌ دبیرستان‌ درسهای‌ ریاضی‌ و زیست‌شناسی‌ را بخوبی‌ فرا گرفته‌ باشد. از نظر جسمانی‌ نیز لازم‌ است‌ که‌ از چشم‌ها و دست‌ هایی‌ سالم‌ برخوردار باشد. ضرایب‌ دروس‌ عبارتند از زیست‌شناسی‌ با ضریب‌ 4 و شیمی‌ با ضربی‌ 3 و فیزیک‌ و ریاضی‌ با ضریب‌ 2.