المپیک هایی که پنج ماه طول کشیدند!

چگونه یک تورنمنت، شکست می خورد؟

اختصاصی آسمونی

نوشته از مهدی زارعی

  آنان که از نظر فنی، مسابقات و ستاره های ورزشی را تحلیل می کنند، معتقدند که می توان یک نفر را از کودکی زیر نظر گرفت، بهترین مربی ها را به آموزش او مشغول کرد و از وی، یک ورزشکار بزرگ ساخت. اما نمی توان از چنین بازیکنی، یک فوق ستاره ساخت که استعدادی خدادادی دارد. در مورد هواداران هم شرایط مشابه است. می توا به شکلها و بهانه های مختلف و حتی با دادن جایزه ها و قرعه کشی ها، ورزشگاهها و اماکن ورزشی را پر کرد، اما در پایان، فقط کسانی باقی می مانند که واقعا عاشق یک تیم یا یک رشته خاص هستند . هوادارانی که بدون وعده و جایزه هم رفتن به استادیوم را فراموش نمی کنند. زمانی که در سال 1900، قرار شد پاریس پایتخت فرانسه، همزمان میزبان یک نمایشگاه جهانی و همچنین بازیهای المپیک باشد، مسوولان کمیته بین المللی المپیک فکر می کردند که با این کار، استقبال از مسابقات ورزشی بیشتر می شود و خیلی از حاضران نمایشگاه جهانی هم در اوقات فراغت خود، به ورزشگاهها خواهند آمد. حتی کار به جایی رسید که مسابقات شمشیربازی را درجوار نمایشگاه کارد و چنگال برگزار کردند تا شاید این مساله به سود المپیک تموم شود.

رشته شمشیربازی در المپیک مسوولان بازیها هرگز فکرش را نمی کردند که با  این طرح، همه چیز به هم بخورد. برگزاری هر مسابقه نیاز به هماهنگی با مسوولان نمایشگاه داشت و اکثر آنها هم چیزی از ورزش نمی دانستند. کار به جایی رسید که المپیک پاریس به جای دو هفته، بیشتر از 5 ماه طول کشید. اتفاقی که هواداران را بیشتر از مسابقات دور و المپیک 1900 را تبدیل به یک فاجعه بزرگ کرد. چهار سال بعد، دقیقا همین اتفاقات در سنت لوییس آمریکا افتاد. باز هم نمایشگاهی جهانی،  المپیک را در خود بلعید. خبری از برنامه ریزی نبود و همین مساله هواداران المپیک را از دیدن بسیاری از مسابقات محروم کرد. مسوولان نمایشگاه حتی دو روز را به روزهای انسان شناسی اختصاص دادند تا شاید دیدن رنگین پوست ها در آن ایام، استقبال مردم را بیشتر کنه. اما کدام هوادار ورزشی دوست دارد به جای دیدن یک مسابقه، اقوام بدوی را تماشا کند؟ با این کارها المپیک سنت لوییس هم به یک شکست واقعی برای IOC تبدیل شد.

رشته تیراندازی در المپیک بعدها در اواسط دهه پنجاه، چنین مساله ای در فوتبال اروپا هم به چشم خورد. همزمان با شکل گیری جام قهرمانان اروپا، رقابتهایی با نام فِیرکاپ( جام مکاره) متولد شد که فقط متعلق به شهرهای صنعتی و کارخانه های اروپایی بود. در این رقابتها، تیمهایی بودند که مستقلا به نمایندگی از شهر خود شرکت می کردند؛ مثل بارسلونا و اتلتیکو مادرید. اما شهرهایی هم بودند که تیمهای منتخب خودشان را به این مسابقات می فرستادند؛ همچون منتخب لندن که از آرسنال، چلسی، تاتنهام و کریستال پالاس بازیکنانی در ترکیب خود می دید. این مسابقات فقط زمانی برگزار می شد که نمایشگاهی در یکی از شهرهای اروپایی افتتاح می گردید و از آنجایی که این نمایشگاهها به صورت منظم برپا نمی شدند، طبیعی بود که زمان مسابقات، به شکل مضحکی طولانی شود. به طوری که برای انجام دو دوره اول جام مکاره، 5 سال زمان لازم شد.

المپیک یک بار دیگه تجربه شکست خورده المپیکهای دوم و سوم تکرار شد. حاضران نمایشگاهها کمترین علاقه ای به مسابقات ورزشی نشان ندادند و به مسوولان مسابقات مختلف ثابت کردند که رقابت های ورزشی باید مستقل از تمام مراسم ها و نمایشگاههای غیر ورزشی باشد. جام مکاره تبدیل به جام یوفا شد و با تغییر قوانین، خارج شدن از انحصار تیمها و شهرهای صنعتی و البته نظم در برگزاری رقابتها، به سرعت هواداران را جذب خود کرد. مسوولان تورنمنتها خیلی تلاش کردند که پای افراد غیرورزشی را به استادیوم ها بکشانند. اما این کار جواب نداد. یک هوادار باید فقط و فقط اولویتش، مسابقه یا تیم محبوبش باشد و کسانی که اهداف تجاری و توریستی دارند، شاید یکی دو روز در اماکن ورزشی هم حضور پیدا کنند؛ ولی هرگز تماشاگر ثابت مسابقات نخواهند شد.

رشته گلف در المپیک   مهدی زارعی