
نقد فیلم بدون تاریخ بدون امضا
بازیگران : نوید محمدزاده، هدیه تهرانی، امیر آقایی، سعید داخ، علیرضا استادی، زکیه بهبهانی، ماهان نصیری ندا
خلاصه داستان : کاوه نریمان یکی از پزشکانِ پزشکی قانونی در محل کارش با جسدی مواجه می شود که وی را پیش از این میشناخته است.
تماشای «بدون تاریخ بدون امضا» نه با ناامیدی همراه است و نه موجب شگفتی میشود. فیلمساز مسیر رو به رشد خود را در کارگردانی ادامه داده است و میتوان پیشرفت او در فضاسازی و اجرا را مشاهده کرد. اما متن «بدون تاریخ بدون امضا» باوجود شباهتهای ملموس با فیلم قبلی، پیشرفت محسوسی نداشته و در بهترین حالت در جایگاهی برابر قرار گرفته و همان کمبودها را دارا میباشد.
فیلم با سکانس تصادف دکتر کاوه نریمان (امیر آقایی) با خانوادهای که چهارنفره پشت یک موتور نشستهاند آغاز میشود. نیش و کنایههای پدر خانواده (نوید محمد زاده) به بیتوجهی دکتر و اشاره به قرضی بودن موتورش در همان ابتدا تنشهای ناشی از اختلاف طبقاتی را وارد فیلم میکند. با برخورد انسانی و گرم دکتر ماجرا ختم به خیر میشود اما مرگ فرزند آنها چند ساعت پس از تصادف، داستان را وارد مرحلهٔ دیگری میکند.
زندگی نریمان، عذاب وجدان او و تلاش بی وقفهاش برای کشف حقیقت، خط داستانی اصلی فیلم را تشکیل میدهند که مشکلات روایی و شخصیت پردازانه هم در همین خط به وجود آمده است. یک ابهام جدی در مورد انگیزههای نریمان دیده میشود که رفتارهای او را تا حدی غیرمنطقی و توجیهناپذیر کرده است. اشارههایی که فیلم به اخلاق مدار بودن و وظیفهشناس بودن نریمان میکند بخشی از پیگیریهای او را قابلدرک ساخته است اما مسیر حرکت او از جایی به بعد با مفاهیمی چون احساس مسئولیت و وظیفهشناسی توجیهپذیر نیست.
خط داستانی دوم فیلم که به روایت زندگی موسی (نوید محمد زاده) و خانوادهاش میپردازد اگرچه بخش مکمل است و برای به مقصد رساندن خط اصلی به کار گرفته شده اما به دلیل عناصر تأثیرگذاری که در خود دارد به نیمهٔ سنگینتر فیلم تبدیل شده است و بار احساسی آن را به دوش میکشد. بحرانی که زندگی این خانواده را گرفتار خود کرده چنان دردناک و تأثیرگذار است که کمبودهای دراماتیک خط اول را پوشش داده و مخاطب را بهراحتی با خود همراه میکند.
البته در صدر همهٔ اینها نوید محمد زاده قرار گرفته است که موفق شده بدون تکرار کاراکتر محسن در ابد و یک روز، شمایلی تأثیرگذار و در لحظاتی، میخکوب کننده خلق کند. در اینجا هم مشکلات در شکل ارتباط و پیوستگی دو خط داستانی خودنمایی میکنند. این که تصمیم کاوه نریمان چه تأثیری بر سقوط محمد زاده خواهد گذاشت در فیلم روشن نیست.
باوجوداین مشکلات، فیلم قطعاً توان تأثیرگذاری و همراه کردن مخاطب را با خود دارد و میتواند سؤالهایی را در ذهن ایجاد کرده و پس از پایان هم به لحاظ عاطفی همراه با تماشاگر باقی بماند. در انتظار فیلم بعدی وحید جلیلوند خواهیم ماند.