مهمان مرموز مراسم تحلیف

به گزارش آسمونی ، در بین میهمانان مراسم تحلیفِ دور دوم ریاست‌جمهوری حسن روحانی ، «کیم یونگ نام» ـ که بعضی از رسانه‌ها از او به‌عنوان «مرد شماره دو کره‌‌ شمالی» یاد کرده‌اند ـ بیش از بقیه توجه رسانه‌ های خارجی را به خود جلب کرد. کیم یونگ‌ نام در بامداد پنجشنبه 12 مرداد به‌همراه هیئت اعزامی کره‌ شمالی از روسیه وارد ایران شد. طبق برنامه اعلامی ، کیم یونگ‌ نام تا 11 آگوست (20 مرداد) در ایران خواهد ماند.

کیم یونگ ‌نام کیست؟

در کره‌ شمالی حرف اول و آخر را کیم جونگ‌ اون ، رهبر جمهوری دموکراتیک خلق کره (کره‌شمالی) می‌زند ؛ رویه‌ای که با پدربزرگ رهبر فعلی شروع شد و به پسر و بعد به نوه او - کیم جونگ اون ـ منتقل شد. پدربزرگ رهبر فعلی ، اولین و آخرین فردی بود که در حکومت کمونیستی کره‌شمالی عنوان «رئیس‌ جمهوری» را یدک ‌کشید. به او لقب «رئیس‌ جمهوری ابدی» داده شد. او در سال 1994 درگذشت و مقامات کره‌شمالی به احترام او ، از به‌ کار بردن این عنوان برای شخص دیگری خودداری کردند.
«کیم یونگ ‌نام» ـ عالی‌ رتبه‌ ترین عضو اعزامی کره‌شمالی به مراسم تحلیف که رئیس کشور کره‌ شمالی محسوب می‌شود ، وظایف و اختیارات تشریفاتی دارد. برای نمونه ، کیم یونگ‌ نام اخیرا نامه تبریکی برای امانوئل مکرون ، رئیس‌ جمهوری منتخب فرانسه بعد از پیروزی او در انتخابات فرستاد. کیم یونگ‌نام (89ساله) از سال 1998 رئیس هیئت رئیسه مجلس اعلای خلق کره‌ شمالی است و از سال 1983 تا سال 1998 وزیر امور خارجه کره‌شمالی بود.

طبق نظام سیاسی کره‌شمالی ؛ کیم یونگ ‌نام رئیس‌ جمهوری افتخاری کره‌شمالی به شمار می‌آید. او سال 2010 به عضویت هیئت رئیسه دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کارگران کره‌شمالی درآمد. تقریبا همه وظایف و اختیارات «کیم یونگ نام» تشریفاتی است. یکی از وظایف کیم یونگ‌ نام دریافت استوارنامه سفیران جدید و تعیین سفیران کره‌شمالی ، امضای توافق‌ نامه‌ها و استقبال از سران کشورهاست.

با وجود این رئیس هیئت رئیسه مجلس اعلای خلق کره‌شمالی ، به دلیل روابط نزدیک با رهبر کره‌ شمالی ، گاه مرد شماره دو این کشور پس از کیم جونگ اون محسوب می‌شود. کیم یونگ نام همچنین عرفا عضو شورای اجرائی سه‌نفره است. «پاک پونگ جو» نخست‌وزیر و کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی ، دیگر اعضای این کمیته هستند. وظیفه این شورای اجرائی سه‌نفره تعیین سیاست‌های خارجی ، تشکیل دولت ، اداره امور داخلی و نظارت بر امور دفاعی است.

مراسم تحلیف ریاست‌ جمهوری اولین سفر کیم‌ یونگ نام به ایران نیست. مطابق قوانین کیم یونگ نام «رئیس کشور» کره‌ شمالی محسوب می‌شود. او در سال 1391 برای شرکت در اجلاس سران جنبش عدم‌ تعهد به تهران سفر کرد. در آن سفر نیز کیم یونگ نام به شرکت در مراسم اصلی بسنده نکرد و برنامه‌هایی را در دیدارهای رسمی با مقامات ایرانی پیگیری کرد. حاصل این دیدار‌ها چند سند همکاری بود.

این سند ها شامل همکاری‌ های تحقیقاتی ، تبادل دانشجو و محقق ، راه‌ اندازی آزمایشگاه‌ های مشترک علمی و فناوری ، سفرهای تحقیقاتی علمی میان دو کشور ، تبادل و انتقال فناوری مورد نیاز از جمله فناوری اطلاعات ، انرژی ، محیط زیست ، توسعه پایدار ، کشاورزی و مواد غذایی است.
با توجه به حساسیت‌های پرونده هسته‌ ای ایران و کره‌ شمالی این دیدارها نمی‌توانست بی‌ ارتباط با این مسائل تحلیل شود. نام ایران و کره‌شمالی مکررا در کنار هم قرار گرفته است ؛ از روزی که بوش پسر ، ایران ، عراق و کره‌ شمالی را «محور شرارت» دانست تا امروز که ایران ، روسیه و کره‌شمالی مشمول تحریم‌ های آمریکا شده‌اند. گفتنی است دیدارهای حاشیه اجلاس سران عدم‌ تعهد در ایران اولین دیدارهای رسمی دو کشور بعد از به‌رهبری‌ رسیدن کیم جونگ اون بود.
«دان اوبردرفر» استاد سابق روابط بین‌ الملل دانشکده «جان هاپکینز» ، متخصص حوزه کره و روزنامه‌نگار بین‌الملل در کتاب «دو کره» درخصوص کیم یونگ نام نوشته است : او فردی‌ است «مبهم ، سفت و سخت در نقش رسمی‌اش ، شخصا خوشایند ، به‌ شدت باهوش و چهره‌ ای مهم در پشت پرده پیونگ‌ یانگ [پایتخت کره‌شمالی]». به‌نظر می‌رسد کیم یونگ نام یکی از مسئولان کثیرالسفر کره‌شمالی است ، البته در قیاس با دیگر مسئولان آن کشور.

او در سال 2007 یک سفره دوهفته‌ای به چهار کشور مغولستان ، الجزایر ، مصر و اتیوپی انجام داد و در سال 2008 به چهار کشور آفریقایی سفر کرد که در آنها با استقبال مقامات عالی‌رتبه روبه‌رو شد و توانست چند تفاهم‌ نامه را با آنها امضا کند. او سابقه حضور در افتتاحیه المپیک 2008 و المپیک ورزش‌های زمستانی 2014 را نیز در کارنامه سفرهای خود دارد.

رابطه ایران و کره‌شمالی :

ایران و کره‌ جنوبی پیش از انقلاب هر دو از متحدان راهبردی آمریکا و غرب محسوب می‌شدند و روابط گرمی با یکدیگر داشتند. حتی الگوی توسعه آمرانه در ایران عصر پهلوی دوم تا حد زیادی با رویکرد کره‌ جنوبی در دوران جنگ سرد هماهنگ می‌نمود. بعد از انقلاب اسلامی 57 ایران و گسستن ایران از بلوک غرب ، تهران رابطه رسمی خود را با کره‌شمالی برقرار کرد.

کره‌شمالی از معدود کشورهایی بود که در هشت سال جنگ تحمیلی با ایران همکاری کرد و به ایران سلاح فروخت. هرچند کره‌شمالی را نمی‌توان «متحد» تمام‌عیار ایران دانست ؛ کره‌ شمالی بعد از همکاری با ایران سعی کرد رابطه خود را با عراق عادی‌ سازی کند که با سردی دولت صدام روبه‌رو شد. تحلیلگران این تلاش کره‌شمالی را گواه این می‌دانند که رابطه ایران با کره‌شمالی رابطه‌ای ایدئولوژیک نبوده و بیشتر حاصل استراتژی‌های دو کشور است.

در تحلیل‌ های خبرگزاری‌ های غربی از رابطه‌ ایران و کره‌شمالی تأکید می‌شود که نمی‌توان با قاطعیت از حجم تبادلات و قراردادهای بین این دو کشور سخن گفت ، اما آنها در تحلیل‌ های خود از پتانسیلی سخن می‌گویند که در صورت تحقق می‌تواند برای غرب خطرناک باشد. این چارچوب تحلیلی در بیشتر آنالیز های رسانه‌های غربی از رابطه ایران با کره‌شمالی دیده می‌شود ، حتی در تحلیل سفر اخیر کیم یونگ نام به ایران.
گفتنی است که مقام معظم رهبری در دوران ریاست‌جمهوری خود و آیت‌ الله اکبر هاشمی‌ رفسنجانی در دوران ریاست بر مجلس به‌صورت رسمی از کره‌ شمالی دیدار کرده‌اند.

هاشمی در کتاب عبور از بحران درباره سفر به کره‌ شمالی در 23 شهریور 1360 این‌گونه نوشته است : «ما هم اول رفتیم نمایشگاه ماشین‌آلات کشاورزی را دیدیم و سپس به دانشگاه اقتصاد رفتیم. کادرها را آموزش می‌دهند و همه مسئولان ، سالی یک ماه آنجا مطالب کشف‌شده جدید را می​خوانند. ماکت​هایی برای هر نوع آموزش درست کرده بودند. رئیس مجلس (کره‌شمالی) همه جا ، همراه من بود و تبلیغ علیه آمریکا و کره‌جنوبی و به نفع کره‌شمالی و شخص کیم ایل سونگ و حزب کمونیست می‌کرد. سپس، به یکی از پایگاه‌های نظامی رفتیم ، تیراندازی با توپ‌ها را دیدیم و تانک‌ های ساخت کره را مشاهده کردیم. بناست، تعدادی بخریم. به خاطر جنگ این یکی از اهداف مهم سفر است».
محسن رفیق‌دوست ، وزیر سپاه وقت ، درباره سفر خود به کره‌ شمالی به خبرگزاری میزان این‌گونه می‌گوید : «ما همیشه رابطه‌ مان با کره‌ شمالی خوب و مسالمت‌ آمیز بوده ... ما هم‌ اکنون احتیاجی به مراوده اسلحه با کره‌شمالی نداریم. در زمان جنگ این مراودات را داشتیم و آنها نیز زحمات زیادی دراین‌باره برای ایران کشیدند».

رفیق‌دوست در ادامه صحبت‌های خود خاطره‌ای از دیدار خود با رهبر سابق کره‌ شمالی تعریف می‌کند و به‌نقل از او می‌گوید : «من به شما احترام می‌گذارم و وصیت می‌کنم که پس از مرگم نیز از ایران حمایت کنند». چندین سال پیش نیز قرار بود علی لاریجانی به‌عنوان رئیس‌ مجلس به کره‌ شمالی سفر کند که به دلایل نامعلومی این برنامه لغو شد. بعضی از تحلیلگران بر این باورند که تهران با وجود داشتن روابط حسنه با پیونگ‌یانگ ، سعی می‌کند فاصله خود را با کره‌شمالی حفظ کند تا مانع از در کنار هم نشاندن ایران و کره‌شمالی شود.

برای نمونه ، ایران از گذشته‌های نسبتا دور ، دارای روابط تجاری و صنعتی گسترده با کره‌جنوبی است و سیاست ‌‌خارجی خود را به‌گونه‌ای تنظیم کرده که تقابل و دشمنی دو کره ، تأثیر منفی بر روابطش با هیچ‌یک از این کشورها نداشته باشد.

منبع :نامه نیوز