وزارت امور خارجه ایران

وزارت امور خارجه ایران یکی از 18 وزارتخانهٔ دولت ایران است و در کنار شورای عالی امنیت ملی وظیفهٔ رسیدگی به امور بین‌المللی کشور را به عهده دارد. در حال حاضر حسین امیرعبداللهیان سکان‌دار این وزارتخانه است. آسمونی در این بخش به معرفی وزارت امور خارجه ایران می پردازد.

تاریخچه وزارت امور خارجه ایران

وزارت امورخارجه، اولین وزارتخانه تاسیس‌شده در ایران است که در زمان آقامحمدخان قاجار و به منظور برقراری روابط سیاسی با سایر دولت‌ها، تأسیس شد. در ابتدا، آن را سازمان امور خارجی یا دفترخانه غُربا می‌نامیدند. نخستین فردی که برای تصدی این وزارتخانه، گماشته شد، رضاقلی‌خان منشی‌الممالک بود که پیشتر، زمامدار وزارت امور داخله بود و به مدت 12 سال، سرپرست سازمان امور خارجی شد و بعد از آن، نوبت به معتمدالدوله نشاط رسید.

1. نخستین نظامنامه این وزارتخانه، توسط مؤتمن الملک، تنظیم شد و در سال 1299 هجری قمری، به تصویب شاه وقت رسید.
2. دومین نظامنامه این وزارتخانه، به همت نصرالله مشیرالدوله تدوین شد و در سال 1318 هجری قمری، به امضای مظفرالدین‌شاه رسید.

• نخستین سفارتخانه های خارجی دایرشده در ایران

1. سفارت روسیه در سال 1814 برابر با 1192 تأسیس شد.
2. سفارت انگلستان در سال 1800 (میلادی) برابر با 1179 تأسیس شد و امور هلند را نیز تصدی می‌کرد.
3. سفارت آلمان درسال 1859 (میلادی) برابر با 1238 دائر شد.
4. سفارت اتریش و هنگری در سال 1873 (میلادی) برابر با 1252 تأسیس شد.
5. سفارت اتازونی در سال 1883 (میلادی) برابر با 1261 تأسیس شد.
6. سفارت ایتالیا در سال 1886 (میلادی) برابر با 1264 تأسیس شد.
7. سفارت بلژیک در سال 1890 (میلادی) برابر با 1269 تأسیس شد.

ارکان وزارت امور خارجه ایران

1. وزیر
2. سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای
3. معاون سیاسی
4. معاون اقتصادی
5. معاون حقوقی و بین‌ الملل
6. معاون ایرانیان و امور مجلس
7. معاون کنسولی، مجلس، ایرانیان وزارت امور خارجه
8. رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی
9. معاون اداری و مالی
10. دستیار ارشد وزیر در امور ویژه سیاسی
11. مشاوران وزیر

فعالیت های وزارت امور خارجه ایران

• بررسی، برقراری، تنظیم، حفظ و توسعه روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران با سایر دولتها و سازمانهای سیاسی بین‌المللی و نظارت و‌اشراف بر سایر روابط خارجی.
• ایجاد و اداره نمایندگیهای سیاسی و کنسولی در کشورهای خارجی و سازمانهای سیاسی بین‌المللی بر اساس قوانین و مقررات مربوط.
• توجه و مراقبت دائم و اقدامات لازم و به موقع نسبت به وقایع بین‌المللی به ویژه وقایع جهان اسلام و تهیه و تنظیم گزارش‌های لازم و دقیق در‌این زمینه با پیش‌بینی و پیشنهادات جهت اطلاع مراجع ذیربط.
• فراهم آوردن زمینه‌های مناسب برای انجام وظایف نمایندگیهای دولتهای خارجی و سازمانهای بین‌المللی در ایران طبق قوانین و مقررات و‌عرف داخلی و بین‌المللی و بر اساس اصل عمل متقابل با هماهنگی و همکاری دستگاههای ذیربط.
• تدوین و اجرای آیین‌نامه‌های مربوط به تابعیت و پناهندگی سیاسی با همکاری و هماهنگی وزارت کشور و سایر دستگاههای ذیربط.
•  انجام اقدامات لازم در زمینه امور کنسولی اعم از حفظ حقوق و منافع اتباع ایرانی خارج از کشور و امور مربوط به تابعیت و احوال شخصیه‌آنان با همکاری دستگاههای ذیربط.
• همکاری با دستگاههای اجرایی کشور و ارائه نظریات لازم با رعایت ملاحظات سیاسی خارجی در جهت بررسی و تهیه طرحهای مربوط به‌برقراری و گسترش مناسبات اقتصادی، فرهنگی، علمی، فنی و غیره.
• فراهم آوردن موجبات و زمینه‌های شرکت و عضویت دستگاه های دولتی در مجامع، سازمانها و کنفرانسهای بین‌المللی و ایجاد تسهیلات لازم‌با همکاری و مشارکت دستگاههای ذیربط.
• همکاری با وزارت ارشاد اسلامی و دستگاههای ذیربط در اشاعه فرهنگ اسلامی در کشورهای خارجی.
• همکاری با وزارت ارشاد اسلامی در فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای خبرگزاریها و نمایندگیهای مطبوعاتی خارجی در چهارچوب روابط و‌مقررات و سیاستهای ارشادی و تبلیغاتی کشور با هماهنگی دستگاههای ذیربط.

آدرس و راه های ارتباطی وزارت امور خارجه

• لوکیشن وزارت امور خارجه

گوگل مپ

اساسنامه وزارت امور خارجه ایران

اساسنامه وزارت خارجه از دوره قاجار تا اواخر دوره محمدرضا پهلوی سه بار تجدید و اصلاح شده اما از آن زمان تا کنون هیچگونه تغیری نکرده‌است و اساسنامه و عملکرد فعلی بر پایه همان اساسنامه دوره پهلوی است.

وزیران وزارت امور خارجه ایران از ابتدا تاکنون

 سخنگویان پیشین وزارت امور خارجه ایران