پدیده بارش شهاب سنگ

شهاب سنگها تکه هایی عموما سرگردان جدا شده از سیارکها، ماه، مریخ و حتی شاید دنباله داران با وزنهای بین چند گرم تا چندین تن هستند که از فضا به زمین می افتند. آسمونی در این بخش اطلاعات کامل و جالبی در مورد پدیده بارش شهاب سنگ برای شما خوبان تهیه کرده است که در ادامه می خوانید.

«شهاب سنگ ها» (Meteor) ذرات و تکه های جداشده از اجرام آسمانی هستند که در فضا پراکنده اند. اندازه ها شهاب ها از یک ریگ کوچک شروع می شود و در بزرگ ترین حالت به چند صدمتر می رسد. یک شهاب سنگ می تواند تکه ای از یک ستاره دنباله دار، یک سیارک و حتی سیارات منظومه خورشیدی باشد. منشاء بیشتر شهاب هایی که با جو زمین برخورد می کنند قطعات کوچکی از سر یک ستاره دنباله دار هستند. ستاره دنباله دار جرمی است که به دور خورشید مدار بسیار بزرگی دارد. آنها کوه های بزرگی از یخ و گاز و غبار هستند که ممکن است از خارج از منظومه خورشیدی مدارشان آغاز شود و تا نزدیکی های خورشید برسد.

وقتی که یک دنباله دار  در مدار خود به سمت خورشید در حرکت است تحت گرانش شدید خورشید قرار می گیرد و به خاطر گرمای بسیار خورشید منابع عظیمی از یخ و گاز خود را از دست می دهد. تکه هایی از ستاره دنباله دار که از آن جدا شده اند به صورت رشته هایی در فضا باقی می مانند و با اجرامی که در مسیر آنها قرار دارند برخورد می کنند. هنگامی که زمین در مسیر یکی از این رشته ها برخورد می کند شهاب های آن رشته با جو زمین برخورد کرده و می سوزند. در این هنگام ما می توانیم برخورد شهاب ها با جو زمین را به صورت اجرامی نورانی ببینیم که به اصطلاح در حال باریدن هستند.

یک شهاب سنگ  می تواند قطعه ای از یک سیارک  نیز باشد. تکه های شهاب سنگ هایی که از سیارک ها جدا می شوند بیشتر از جنس آهن و سنگ هستند. تاکنون سیارک های تقریباً بزرگی با زمین برخورد کرده اند که از جمله آنها می توان به حفره معروف بزرگ آریزونا اشاره کرد که حاصل برخورد یک سیارک کوچک در حدود 25 هزار سال قبل است. در سال 1908 نیز شهاب سنگ بزرگی پس از عبور از جو زمین به جنگل های سیبری برخورد کرد و قسمت بزرگی از این جنگل ها را سوزاند.

هر ماهی از سال دوران بارش یک بارش شهابی است. به طور مثال در ماه آذر زمان بارش شهابی جوزایی در صورت فلکی جوزا (Gemini) است و یا ماه مرداد زمان بارش شهابی برساووشی (Perseus) در صورت فلکی برساووش است.

این بدین معنا است که در آن ماه عمده شهاب هایی که در آسمان می بینیم در محدوده آن صورت فلکی قابل مشاهده است. هم اکنون که ما در ماه آبان قرار داریم زمان دوره بارش شهاب های اسدی است که در محدوده صورت فلکی شیر(اسد) دیده می شود.
هر بارش شهابی در یک یا چندین شب به اوج بارش خود می رسد، یعنی بیشترین مقدار بارش اتفاق می افتد. رصدگران زمان اوج هر بارش را به صورت روز و ساعت محاسبه می کنند و میزان بارش شهابی را در یک ساعت به دست می آورند. (ZHR Zenithal Hourly Rate) میانگین بارش شهاب در طول یک ساعت است که با این حروف اختصاری نشان داده می شود. به طور مثال گفته می شود که اوج بارش شهابی برساووشی در شب 22 مرداد و ساعت اوج بارش (بیشترین میزان مشاهده شهاب) ساعت یک بامداد است و ZHR آن 500 شهاب است.

بارش شهابی اسدی از جمله مهم ترین بارش های شهابی در طول سال است که بازه آن در ماه آبان است و در روزهای پایانی این ماه بارش به اوج خود می رسد. محدوده مشاهده بارش های اسدی در اطراف صورت فلکی شیر(اسد) است. شهاب های اسدی جزء سریع ترین شهاب ها هستند و به همین دلیل به شکل نور سفیدرنگی دیده می شوند. سرعت این شهاب ها بین 70 تا 75 کیلومتر در ثانیه است.