- آسمونی
- مجله اینترنتی
- ورزشی
- اطلاعات ورزشی
- چرا دوندگان در پیست، خلاف عقربه های ساعت می دوند؟( بخش اول)

چرا دوندگان در پیست، خلاف عقربه های ساعت می دوند؟( بخش اول)
تسلط بر اندام راست
با انجام مطالعات زیاد، فیزیولوژیستها دریافتهاند که افراد راستدست تمایل دارند عضلات دست و پا در سمت راست خود نسبت به سمت چپ توسعهیافتهتر باشند. این مهم به آنها مزیتی را در هنگام دویدن در اطراف یک مسیر در خلاف جهت عقربههای ساعت میدهد، زیرا باعث میشود پای قدرتمندتر آنها در خارج باقی بماند و حرکت در پیچها را تسهیل میکند. هنگام دویدن در خلاف جهت عقربههای ساعت، گامهای طولانیتری را با پای راست خود برمیدارید که سبب راندمان بکارگیری بهتر از نیروی محرکه و داشتن سرعت بیشتر است. به گفته پروفسور اونور گونتورکون، روانشناس زیستی در دانشگاه روهر در بوخوم/آلمان، پای راست عضلانیتر است و قدمهای بلندتری در راه رفتن برمیدارد. برای 90 درصد از افرادی که راست دست هستند، گردش به چپ طبیعیتر است و مذاکره آسانتر است. به طور کلی، به دلیل قویتر بودن سمت راست بدن، چرخش به چپ را برای افراد آسانتر از گردش به راست میکند، در حین چرخش به راست، سمت راست غالب تلاش خستهکنندهای انجام میدهد اما به سمت چپ اجازه میدهد این مسئله به سادگی دنبال شود. به همین ترتیب، اکثر افراد که پای راست غالب هستند، هنگام چرخش از پای چپ خود برای حمایت استفاده می کنند. پای راست، قویتر فشار میآورد، بدن را دورتر میبرد و گامهای بلندتری طی میشود.
یک موضوع درباره قلب
فیزیولوژیستها ساختار بدن انسان به ویژه محل با ارزش ترین عضو انسان یعنی قلب ما در سمت چپ را به عنوان عامل مهمی در توضیح اینکه چرا دویدن یا چرخش در خلاف جهت عقربه های ساعت برای ورزشکاران مفیدتر از حرکت در جهت عقربه های ساعت است ذکر کرده اند. از آنجایی که قلب در سمت چپ است، برای انسان و حیوانات، دویدن در خلاف جهت عقربه های ساعت باعث می شود که نیروی گریز از مرکز بدن از چپ به راست و برعکس از راست به چپ برای دویدن در جهت عقربه های ساعت عمل کند. هنگامی که بدن تعادل خود را از دست می دهد، تمایل زیادی به سقوط به سمت قلب دارد. این مسئله توضیح می دهد که چرا اکثر سوارکاران به راحتی می توانند به سمت چپ بپیچند تا به راست و به همین دلیل است که مسابقات پیست در خلاف جهت عقربههای ساعت پیش میروند به طوری که تمام چرخشها به سمت چپ است.
بزرگ سیاهرگ زبرین، ورید اصلی، خون تخریب شده را از نیمه بالایی بدن به دهلیز راست قلب به کمک مکش قلب میبرد. نیروی گریز از مرکز، به دلیل دویدن در جهت عقربه های ساعت، باعث میشود که نیروی گریز از مرکز مانع مکش شود و ورزشکار را خسته کند. جدای از این، همچنین استدلال میشود که وقتی ورزشکار در جهت خلاف جهت عقربههای ساعت میدود، فقط با پیچهای چپ روبرو میشود و در واقع همان طور که توضیح داده شد، چرخش به چپ آسانتر از چرخش به راست است. در پیروی از این اصل، مسیرهای مسابقه نمایش حیوانات در سیرک ها، گاو نر روی چرخ ها، اکثراً فقط پیچ به چپ دارند. در واقع انجام اینکار برای سوارکار و حیوان راحتتر و تسلط هر دو بیشتر خواهد بود. به طور متوسط، ورزشکاران پاهای راست قوی تری دارند، در حالی که اسبها، اگرچه با پای جلوی چپ پیشروی می کنند، قدرت بیشتری را از طریق پای راست عقبی نسبت به پای چپ اعمال میکنند، بنابراین منطقی است که برای طی کردن مسافت بیشتر به پاهای قوی تر نیاز داشته باشیم. به همین دلیل است که هم فرماندهان پیاده نظام و هم فرماندهان سواره نظام همیشه ترجیح داده اند، در صورت امکان، تاکتیک های محاصره ای را در جهت خلاف جهت عقربه های ساعت اجرا کنند.
نتیجه گیری
دویدن در جهت خلاف عقربه های ساعت ریشه در سنت و باستان و سیر تکاملی بشر دارد. ظاهراً سایر موجودات نیز این مهم را ترجیح میدهند. از دیدگاه فیزیولوژی و ساختار بدن نیز این مسئله قابل توجیه است. به دلیل چرخش زمین هم این نوع دویدن برتری جزئی خواهد داشت. هنگام دویدن در پیست، به دلیل اینکه سمت راست بدن غالب است، دویدن در جهت خلاف عقربه های ساعت مفیدتر است. بهتر است پای قویتر در پیچ بزرگ قرار گیرد. بسیار دشوار است که همه در مورد یک موضوع توافق داشته باشند، اما وقتی در مسابقات جهانی و المپیک گرد هم میآیند، خلاف عقربه های ساعت میدوند.
دکتر محمد امیان