- آسمونی
- مجله اینترنتی
- دین و اندیشه
- قرآن کریم
- معرفی سوره الطور
معرفی سوره الطور
طور
کوه
مفهوم کلی سوره
يادآورى توحيد و دلايل آن ؛
يادآورى رستاخيز و ويژگى هاى آن ؛
طرح رسالت پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله و تهمت هاى مخالفان ؛
هماوردطلبى قرآن .
اسامی سوره
طور، والطور.
علت نامگذاری
«طور»؛ سبب نام گذارى آن آيه اول سوره است كه خدا در آن به كوه طور قسم خورده است. اين كوه محل مناجات موسى عليه‌السلام با خداى متعال بود.
«سوره والطور»؛ روایت هایی از پیامبراسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد این سوره نقل شده که اسم این سوره همراه با واو قسم آمده است به همین خاطر هم برخی از مفسرین هم این سوره را با این نام خوانده‌اند.
تعداد آیات
سوره طور چهل‌و‌نه آیه دارد.
تعداد کلمات
سوره طور سیصدودوازده کلمه دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
تعداد حروف
سوره طور هزاروپانصد حرف دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)
اهداف و آموزه ها
مهم ترين هدف هاى سوره طور عبارت اند از:
1. يادآورى توحيد؛
2. يادآورى رستاخيز؛
3. طرح رسالت پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله.
محتوا و موضوعات
محتواى سوره طور را می توان به شش بخش تقسيم كرد.
آيات نخستين سوره كه با سوگندهاى پى‌درپى شروع مى شود بحث از عذاب الهى و نشانه هاى قيامت و آتش دوزخ و كيفر كافران مى كند. (آيه 1 تا آيه 16)؛
بخش ديگرى از اين سوره نعمتهاى بهشتى و مواهب الهى را در قيامت كه در انتظار پرهيزگاران است مشروحا برمى شمرد، و يكى را پس از ديگرى مورد توجه قرار مى دهد، و در حقيقت به غالب نعمتهاى بهشتى در اين بخش از سوره اشاره شده است (از آيه 17 تا 28)؛
در بخش ديگرى از اين سوره از نبوت پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله سخن مى گويد، و اتهاماتى را كه دشمنان براى او ذكر مى كردند برمى شمرد، و به طور فشرده به آن پاسخ مى دهد (از آيه 29 تا 34)؛
در بخش چهارم سخن از توحيد است، و با استدلالى روشن اين مساله را تعقيب مى كند (از آيه 35 تا 43)؛
در بخش ديگر سوره باز به مساله معاد و پاره اى از مشخصات روز قيامت بازمى گردد (از آيه 44 تا 47)؛
سرانجام در آخرين بخش سوره كه دو آيه بيشتر نيست با دستوراتى به پيامبر گرامى اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله در زمينه صبر و استقامت و تسبيح و حمد پروردگار و وعده حمايت او از سوى خداوند بحث هاى گذشته را پايان مى بخشد، و به اين ترتيب يك مجموعه منسجم گيراى منطقى و عاطفى را تشكيل مى دهد كه قلوب شنوندگان را مسخر خود مى سازد.
فضائل، خواص و ثواب قرائت
ابى‌بن‌كعب از پيامبر خدا صلی‌الله‌عليه‌وآله روايت كرده است كه فرمودند: «هر كس سوره و الطور را بخواند بر خداوند لازم است كه او را از عذاب خود امان بخشد، و در بهشت خود او را نعمت دهد».
محمدبن‌هشام از حضرت باقر عليه‌السلام روايت كرده است كه فرمودند: «هر كس سوره و الطور را بخواند خداوند خير دنيا و آخرت را براى او جمع خواهد کرد».
محل نزول
سوره طور در مكه بر پيامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله نازل شده است.
زمان نزول
تاريخ نزول سوره طور بعد از اسراء و قبل از هجرت پيامبر به مدينه است و بعد از سوره الم سجده نازل شده است.
فضای نزول
از آيات سوره طور برمى آيد كه به هنگام نزول سوره، اسلام در مسير گسترش يافتن بود، اين كار مشركان را نگران كرده و به شدت، نبوت و معاد را انكار مى كرده اند.
اين سوره در جواب مشرکان با سوگندهاى مؤكد اعلام مى دارد كه عذاب آخرت حتمى است سپس مقدارى در وصف اهل عذاب و وصف اهل جنت توضيح مى دهد و از واقعيات عجيبى از جريان اهل بهشت پرده بر مى دارد، آن گاه به طور تفصيل به تكذيب مشركان مى پردازد كه رسول خدا را جادوگر و ديوانه و خيال‌پرداز مى گفتند. و بيان مى دارد كه مشركان كاره‌اى نيستند اگر مى گويند: قرآن ساخته پيامبر است، نظير آن را بياورند، آنها مقهور قدرتها و نظامهاى خدايند در آخر به رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌وآله دستور مى دهد كه در مأموريت خودش خويشتن دار باشد و با تسبيح و حمد يارى و عنايتهاى خدا را به سوى خويش سرازير گرداند.
ترتیب در مصحف
سوره طور پنجاه‌و‌دومين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید.
ترتیب بر اساس نزول
سوره طور هفتادوششمين سوره قرآن در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره سجده نازل شده است.
(لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است)
ارتباط با سوره قبلی
پس از آنكه خداوند سوره و الذاريات را با وعده هاى عذاب ختم نمود، سوره طور را به وقوع عذاب‌ها افتتاح كرده است.
ویژگی
سوره طور از سوره هايى است كه سنگينى بحثهاى آن روى مسالۀ معاد و سرنوشت نيكان و پاكان از يك سو، و بدان و مجرمان در آن روز عظيم از سوى ديگر است، هر چند مطالب ديگرى در زمينه هاى مختلف عقيدتى نيز در آن ديده مى شود.
سوره طور از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند.
روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد.
