- آسمونی
- مجله اینترنتی
- دین و اندیشه
- قرآن کریم
- معرفی سوره التحریم
معرفی سوره التحریم
تحريم
منع، حرام کردن
مفهوم کلی سوره
تربيت خانواده ها از طريق الگودهى ؛
مريم و آسيه الگوهاى خوب زنان ؛
همسر نوح و لوط، نمونه هاى ناپسند زنان ؛
يادآورى معادى .
اسامی سوره
تحریم، متحرم، لم تحرم، یا أیها النبی، النبی.
علت نام‌گذاری
سبب نام گذارى سوره تحریم به اسامى «سوره تحریم، سوره متحرم، سوره لم تحرم، سوره یا أیها النبی»، آيه اول آن است كه خطاب به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله مى فرمايد: «چرا چيزى را كه خدا بر تو حلال ساخته حرام مى كنى؟» و همۀ نام هاى آن از تعبيرات همين آيه گرفته شده است
تعداد آیات
سوره تحریم دوازده آیه دارد.
تعداد کلمات
سوره تحریم دویست وچهل وهفت کلمه دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سوره های قرآن مختلف است)
تعداد حروف
سوره تحریم هزاروشصت حرف دارد. (لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سوره های قرآن مختلف است)
اهداف و آموزه ها
هدف هاى اساسى سوره تحریم عبارت اند از:
1. آموزش مسلمانان در مورد تربيت خانواده؛
2. الگودهى به زنان مسلمان.
محتوا و موضوعات
سوره تحریم عمدتا از چهار بخش تشكيل شده است:
بخش اول: كه از آيۀ يك تا پنج ادامه دارد مربوط به ماجراى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با بعضى از همسرانش مى باشد، حضرت پاره اى از غذاهاى حلال را بر خود تحريم فرمود، و آيات فوق نازل شد و همسران پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را مورد ملامت قرار داد، كه شرح آن در شان نزول به خواست خدا خواهد آمد.
بخش دوم: كه از آيه شش تا هشت ادامه دارد خطابى است كلى به همه مؤمنان در مورد مراقبت در امر تعليم و تربيت خانواده، و لزوم توبه از گناهان.
بخش سوم: كه تنها يك آيه است، خطاب به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد جهاد با كفار و منافقين است.
در بخش چهارم: كه آخرين بخش سوره را تشكيل مى دهد و شامل آيه ده تا دوازده مى باشد، خداوند براى تبيين بخش‌هاى قبل شرح حال دو نفر از زنان صالح (مريم و همسر فرعون) و دو نفر از زنان ناصالح (همسر نوح و همسر لوط) را بيان كرده است و در واقع به زنان مسلمين و به خصوص همسران پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله هشدار مى دهد كه خود را با گروه اول هماهنگ كنند نه دوم.
فضائل، خواص و ثواب قرائت
ابى‌بن‌كعب از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله روايت نموده كه «هر كس سوره يا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ را قرائت كند خدا به او توبه نصوح عطا فرمايد».
محل نزول
سوره تحريم در مدينه بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شده است.
زمان نزول
سوره تحریم در حدود سالهای هفتم یا هشتم هجری نازل شده است.
فضای نزول
با اینکه سوره تحریم در زمانی نازل شده است که حکومت اسلامی پیامبرصلی‌الله‌علیه‌وآله جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده بود و همه به آن حضرت به دیده احترام می نگریستند اما فضای برخی از خانه‌های حضرت و بعضی از زنان پیامبر متوجه عظمت این اول شخص عالم نشده بودند و با حسادت ها و دخالت دادن آن حضرت در دعواهای زنانه خودشان پیامبر را مورد آزار قرار می دادند. تا جایی که خداوند متعال با نازل نمودن این سوره آنها را به شدت سرزنش نمود و با یاد آوری جریان همسران نوح و لوط از آنان خواست یا طلاق بگیرند یا توبه کنند و گرنه عذاب درناکی در انتظار آنها خواهد بود.
ترتیب در مصحف
سوره تحريم شصت‌وششمين سوره در چينش كنونى قرآن به شمار می آید.
ترتیب بر اساس نزول
سوره تحريم صدوهشتمين سوره در ترتيب نزول می باشد و بعد از سوره حجرات نازل شده است. (لازم به ذکر است اقوال در ترتیب نزول سوره های قرآن مختلف است)
ارتباط با سوره قبلی
چون خداوند در سوره طلاق احكام زنها را در طلاق و غيره مقدّم داشت سوره تحریم را نيز با احكام آنها افتتاح نمود.
ویژگی
سوره تحریم از سور مفصلات می باشد ابن قتیبه می گوید: ... مفصلات سوره های کوچکی هستند که بعد از سور مثانی آمده اند اینکه چرا این سوره ها را مفصل نامیده اند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسيار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ از يكديگر جدا شده‌اند.
روايتى است كه از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جاى تورات و سوره هاى مئين را به جاى انجيل و سوره هاى مثانى را به جاى زبور به من داد، و پروردگارم مرا با دادن سوره هاى مفصّل فزونى بخشيد.
سوره تحریم همچنین جزو سور ممتحنات نیز آمده است.
مهمترین ویژگی سوره تحریم بیان این مطلب است که همسر پيامبر بودن موضوعيت ندارد، بلکه ملاك در نزد خداوند، ايمان و عمل صالح است .
