- آسمونی
- مجله اینترنتی
- مناسبت های روز
- 24 مهر؛ ﺳﺎﻟﺮوز واﻗﻌﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﮐﺸﯿﺪن ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺷﻬﺮ ﮐﺮﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ دژﺧﯿﻤﺎن حکومت ﭘﻬﻠﻮی (1357 ه ش)

24 مهر؛ ﺳﺎﻟﺮوز واﻗﻌﻪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﮐﺸﯿﺪن ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺷﻬﺮ ﮐﺮﻣﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ دژﺧﯿﻤﺎن حکومت ﭘﻬﻠﻮی (1357 ه ش)
۲۴ مهر ۵۷ تاریخی مهم و ماندگار در تقویم کرمان به شمار میرود چرا که در این روز مردم انقلابی و متدین کرمان توسط مزدوران رژیم شاهنشاهی در مسجد جامع شهر کرمان که در آن زمان کانون مبارزات انقلابی مردم به شمار میرفت، به خاک و خون کشیده شدند.
در ۲۴ مهر ۵۷ مردم برای بزرگداشت چهلم شهدای ۱۷ شهریور تهران و سالگرد شهادت آیت الله سید مصطفی خمینی فرزند امام خمینی (ره) در مسجد جامع گرد هم آمدند. اما در همین هنگام مأموران امنیتی رژیم شاه با استفاده از اراذل و اوباش نقشههای شومی در سر داشتند و حدود ۳۰۰ نفر از اراذل و اوباش به دستور وابستگان رژیم با شعار «جاوید شاه» به سمت مردم حاضر در مسجد حمله کردند.
با حمله این افراد به مسجد جامع کرمان، مردم درهای مسجد را بستند اما آنها با شکاندن درها و آتش زدن دوچرخهها و موتور سیکلت ها راه خود را به درون مسجد باز کرده و شروع به ضرب و شتم مردم کردند.
در این حمله صدها نفر از جمله آیتالله صالحی كرمانی روحانی بزرگ شهر و آقایان سید محمد خوشرو، سیدجواد نیشابوری، لبینی صمدانی، سیدیحیی جعفری، شیخعباس شیخالرئیسی، شیخعباس پورمحمدی و شیخمحمدحسین موحدی كرمانی مجروح شدند و 5 نفر از مردم به شهادت رسیدند. در این حملهی جنایتآمیز بعد از بیرون رفتن مردم، مهاجمین با جمع كردن اثاث و فرشها و قرآنهای مسجد آنها را به آتش كشیدند. مهاجمین سپس به خیابانها ریختند و دهها مغازهی متدینین و بازاریان مؤمن را به آتش كشیدند.
آیتالله صالحی كرمانی با انتشار نامهای سرگشاده به آیتالله شیرازی واقعهی مسجد كرمان را چنین تشریح كرد: «متجاوز از بیست هزار نفر به منظور سوگواری برای شهیدان میدان ژالهی تهران در مسجد جامع اجتماع كرده، ساعت 11 به مجرد اینكه خطیب سخن خود را آغاز كرد، در حالی كه مردم در كمال آرامش و سكوت و بدون هیچ گونه شعار در مسجد نشسته بودند، تعدادی كولی اجیر شده با حمایت مأموران مسلح پس از آتش زدن اتومبیلها، موتورها و دوچرخههای مردم در خارج مسجد از در و بام با سنگ و چوب و اسلحهی گرم وارد مسجد گردیده با پخش گاز اشكآور به داخل شبستان و ایجاد خفقان به مردم بیدفاع و بدون سلاح حمله نموده با استفاده از كلیهی وسایل، همگان را مورد ضرب و جرح شدید قرار داده و حتی به كودكان خردسال و شیرخوار ترحم نكرده، ركیكترین دشنامها را نثار علمای اسلام و روحانیون و زنان و مردان نموده، دربها و شیشهها را شكسته و مجدداً به آتش كشیده و حتی در حال فرار مردم از مسجد شدیداً آنها را مضروب و مجروح ساخته و چادر از سر زنان برمیداشتند... در این واقعه تعدادی مقتول و مجروح شدند». مهاجمین آنگاه «وارد خیابان و بازار شده با پشتیبانی و نظارت مأموران بسیاری از مغازهها پس از غارت به آتش كشیدند».
فاجعه به حدّی جنایتآمیز بود كه موجی از قیام و تظاهرات را در سرتاسر كشور به دنبال آورد و رژیم چنان به وحشت افتاد كه اعلام كرد موضوع را تحقیق خواهد كرد.
علما در سرتاسر كشور موضع گرفتند. آیتالله صدوقی از یزد، آیتالله یثربی از كاشان، آیتالله قاضی از تبریز، روحانیت مبارز تهران، آیتالله گلپایگانی، آیتالله مرعشی نجفی و آیتالله شیرازی از مشهد و بسیاری از علمای شهرستانها با صدور اعلامیه، تلگراف و نامه این جنایت رژیم را محكوم و مراسمی را در بزرگداشت شهدای آن برگزار كردند.
جمعیت دفاع از حقوق بشر ایرانی پس از تحقیقات در مورد علّت حادثه با صدور اطلاعیهای اعلام كرد كه طرح توطئهی كرمان در استانداری با حضور مقامات دولتی ریخته شده است.