نقد فیلم رخ

فیلم رخ در دومین روز از جشنواره حقیقت به نمایش در امد.

چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۳

انسیه نجفی

نقد فیلم مستند رخ
انسیه نجفی نشلی:
روز،دوم هجدمین جشنواره بین المللی مستند ایران( سینما حقیقت)

درباره فیلم رخ
فیلم "رُخ" به کارگردانی سام کلانتری و تهیه کنندگی آرش صادقی و سام کلانتری می باشد.
خلاصه داستان : فیلم برداشتی است آزاد از زندگی، خواب‌ها، خیال‌ها و رویاهای استاد «علی‌اکبر صادقی»، نقاش و هنرمند صاحب سبک معاصر
متن اصلی :
"فیلم با رویا وخواب استاد شروع می شود : مردی روی تخت خواب ؛ میخ های درشت ماکت ؛درختچه، لوستر سنگین پراز اجسام نوک تیز، موسیقی رزمی وحماسی " .
البته این رویاها در فیلم هربار با محتوایی متفاوت اما با عناصر مشترک تکرار می شود. تخت خواب در فیلم دارای شخصیت است و صحنه های خوابیدن و استراحت وبه نوعی هم برای نمایش روزمرگی و هم برای نمایش شروع روزی دیگر و گذشت متافیزیکی زمان تکرار می شود . صحنه های صبحانه خوردن با همسر ( اشرف خانم ) که استاد عاشقانه اورا می پرستد و گفت وگوی معمولی یا عاطفی وابراز،علاقه و عاشقانه های،معصومانه این زوج زیبا به یکدیگر هم تکرار می شود . صحنه های ضبط صدا و خوانش متن توسط استاد در حضور پسرش ، صحنه نقاشی وطراحی کردن استاد در اتاق کار و صحنه های سیگار کشیدن کنار پنجره ، هود آشپزخانه یا ورودی بالکن یا حیاط از صحنه های تکراری با تصاویر آشناست .بقول علی اکبر صادقی : هنر مثل سرابی است که اصلا بهش نمی رسی !
روی سنگ قبرم بنویس تولد منهای بی نهایت و وفات باضافه بی نهایت.
در فیلمبرداری حرکات دوربین و نرمش حرکات با کات های سریع روی تابلوها و حرکات دوربین روی دست بسیار مشهود است .
مخاطب در مواجهه با چند جریان روایی در این مستند همراه است.

روایت و نمادسازی و واگویی وچینش صحنه ها در کابوس ها، بخش خوانش آقای صادقی با پسر کوچکترش ،ارتباطات روزمره خانوادگی و عاشقانه با اشرف خانم همسر استاد ،استراحت کردن همسرش، استراحت جداگانه ،استراحت هردو در یک تخت خواب و گفت وگوهای ایشان ،صحنه های مربوط به تصمیم جلسات تراپی و وروانکاوی با حضور فرزندان و جلسات تراپی ، کابوس غیبت وسکوت همسر وفرزندان در خانه و ورود استاد به سالن نگهداری،تابلوهاو آثار تجسمی ایشان ؛"
علی اکبر صادقی لواسانی با حضور ی حقیقی در فیلم و گوش سپردن به روایات فرزندان وتراپیست ها وروانکاوان و پسرانش آرش و اشکان و همسرش اشرف بانو در سکوت وآرامش ومعصومیت به برداشت آزادایشان درباره مدل ذهنی این هنرمند و اینکه در ذهن او مفاهیم وموضوعات مختلف چگونه وبا چه نوع پیوندی،به یکدیگر وصل شده اند، می نگرد و می‌گوید من آدم صادق ورو راستی هستم و قصد ندارم پیچیدگی در رفتار وآثار م را پنهان کنم . او با نمایش خشونت و شکنجه وسختی کشیدن مردم به ویژه مردان در آثارش قصد دارد به ایشان نشان دهد که رنج شکنجه زندگی چیست وشاید با نمایش این تصاویر در هنرتجسمی خلق شده توسط او بآ آن روبرو شوند وکمتر بترسند.
رخ تصویر نیمه دیگر چهره علی اکبر صادقی است که با بررسی ذهنیات ودرونیلت وفضای سوررئال وانتزاعی مدل ذهنی او، در فضایی که آن هم سوررئال است این تراوشات را باز می نمایاند . بقول استاد او دیوانه گی ودیوانه بودن را دوست دارد که همان معنای
تفکر فلسفی عمیق و رهاشده در عمق ناخودآگاه جمعی و کهن الگوهای نسل های فراموش شده است که با قلم بدون لرزش دست استاد بر بوم و سطوح مورد نظر خلق می شود. این بازنمایی واگویه های ناگفته نسل هاست که با ذهن خلاق و پر از شوریدگی او به شکل آثار تجسمی شکل می گیرد ودرسکوت به آنانکه جویای حقیقت هستند عمق دردناک اما پر معمای ماجراهای پس پرده جهان هستی را باز می‌شناساند. رویاهایی پر از نمادها وشخصیت های دنیای ماشینی ومدرن! وزیبایی این آثار در نمایش مدرن و جدیدی در بازنمایی نقاشی قهوه خانه ای است . خانواده وعشق و فرزند وهمسر وزندگی در خانه ای کنارهم ایشان ،روزمرگی،امور عادی مثل خوابیدن و صبحانه خوردن و...از مردی عمیق و با دیدگاهی فیلسوف مآبانه ظاهری آرام می‌سازد که با زیرپوش رکابی روبروی دوربین می ایستدو با نگاهی آرام مخاطب را در نگاه آسمانی ودریایی اش غرق می کند .