- آسمونی
- مجله اینترنتی
- مالی و سرمایه
- وام
- پیامدها و خطرات وام گرفتن
پیامدها و خطرات وام گرفتن
وقتی نیاز مبرمی به پول دارید، شاید قرض گرفتن یا اخذ وام گزینه مناسبی باشد، اما هرگز نباید از خطرات ناشی از آن نیز غافل شد. قرض گرفتن شاید یک مسکن موقتی باشد، اما در بسیاری از موارد منجر به خراب کردن روابط و حتی فشارهای مالی مضاعف روی دوش فرد مقروض میشود. آسمونی در این بخش به برخی از پیامدهای گرفتن وام را اشاره می کند که از شما عزیزان دعوت می کنیم مثل همیشه ما را همراهی کنید.
آنطور که بهنظر میرسد، پول قرض کردن یا وام گرفتن تمامی ندارد. مردم به بهانههای مختلفی نظیر خرید خانه، خودرو، زمین، دانشگاه، بازسازی خانه یا حتی راهاندازی یک حرفه جدید، وام یا قرض میگیرند. شاید قرض گرفتن یا دریافت وام، بهخصوص هنگامی که نیاز مبرمی به پول دارید، گزینه خوبی باشد، اما بااینحال این کار بدون خطر نیست. در این گزارش به نقل از پایگاه اینترنتی کردیت، به برخی از ریسکهای ناشی از وام گرفتن و پول قرض کردن میپردازیم که قبل از هرگونه اقدامی در این زمینه باید تمام این خطرات را درنظر بگیرید.
نرخ بهره بالا
وقتی وام دریافت میکنید، علاوه بر بازپرداخت اصل پول، باید مبلغی را نیز بهعنوان سود بپردازید و تقریبا در تمام موارد، میزان پولی که باید به وامدهنده بازگردانید، از اصل پولی که گرفتهاید، بسیار بیشتر است. حتی اگر وامی با سود پایین هم دریافت کنید، بازهم این سود، وام گرفتن را به امری پرهزینه تبدیل میکند. بنابراین، معمولا بهتر است بهجای اینکه خود را مقروض کنید، از پسانداز خودتان استفاده کنید.
تیرگی روابط
درحالیکه میتوان استفاده بهتری از روابط خانوادگی یا دوستانه کرد، قرض کردن از آنها میتواند منجر به بروز برخی اتفاقات ناخوشایند در روابط اجتماعی و خانوادگی شود. اگر از آشنا پول قرض کنید، برای کسی که این پول را به شما داده خیلی سخت است تا پولش را از شما مطالبه کند، ضمن اینکه اگر جزو افراد باوجدان باشید، هربار که او را در جمعی ببینید از او خجالت میکشید یا احساس دین یا گناه میکنید. گرچه قرض گرفتن از آشنا شما را از شر پرداخت سود وامهای بانکی خلاص میکند، اما بهتر است اگر هم میخواهید از آشنا یا بستگان پولی قرض کنید، شرایط بازپرداخت شفافی داشته باشید و هرگونه رد و بدل کردن پول را مکتوب کنید. این کار باعث میشود تا حد امکان بهخاطر یک مساله کوچک مالی، به روابط خانوادگی و دوستانه شما لطمهای وارد نشود.
احساس گرفتاری
گرفتن هم پولی از موسسه مالی یا هر فرد دیگری، مستلزم امضای یک قرارداد و الزام تعهد برای بازپرداخت مبلغ معینی وجه در اقساط ماهانه است. علاوهبراین، آنچه که اهمیت دارد این است که اقساط خود را در سر موعد پرداخت کنید. این یعنی اگر در گذشتههای دور و برای هدف خاصی پولی را قرض کردهاید که الان آن نیاز برطرف شده، تا زمان صاف شدن این بدهی و اتمام این دین، همچنان باید قسط آن را بپردازید. به دوش کشیدن این تعهد، تمایل شما را به وامهای جدید کم میکند. پس قبل از گرفتن هر وام یا قرضی، مطمئن شوید که از عهده بازپرداخت آن برمیآیید.
انعطافپذیری کمتر و محدودیت بودجه
در آخر، قرض گرفتن، جریان مالی شما در آینده را محدود میکند. براساس شرایط مندرج در دوره بازپرداخت این وامها، بخش معنی از پول خود را به اقساط خود اختصاص میدهید. بنابراین در پرداخت سایر هزینههای خود دچار محدودیت میشوید.
بنابراین، فرقی نمیکند که از خانواده، دوست یا آشنا پول قرض میکنید یا از بانک وام میگیرید؛ بلکه مساله مهم این است که از تبعات این استقراض، پیش از بدهکار شدن آگاه شوید.
خطرات وام های بلندمدت
دکتر سید عباس موسویان عضو گروه بانکداری بدون ربا و استاد اقتصاد در دانشگاههای تهران و شریف در یکسال اخیر به خاطر شفافیت و انضباط مالی بیشتر دولت و سیاست پولی مناسب، نرخ تورم موجود به شدت فروکش کرده است این موضوع نوید بخش کاهش تلاطمات قیمتی در اقتصاد کشور و به تبع آن، افزایش سرعت رشد و توسعه در کشور است؛
اما یک هشدار هم برای مردم، شرکتها و سیستم بانکی است که خود را با شرایط جدید تطبیق دهند وگرنه محکوم به شکست در تحقق برنامههایشان هستند. یکی از این موارد وامهای بلندمدتی است که میگیریم و در ادامه به توضیح بیشتر این هشدار میپردازیم. وقتی قراردادی برای سپرده گذاری یا دریافت تسهیلات بین بانک و مردم بسته میشود، اگر در سالهای بعد تورم به شدت کاهش یابد، بانکها میتوانند نرخ سود را با تورم تعدیل کنند، اما نرخ سود تسهیلات تغییر نمیکند.
پس باید در زمان وام گرفتن خودمان هوشیار باشیم. سپردهها بر اساس قرارداد وکالت از مردم گرفته میشود که در طبقهبندی فقهی قراردادی جایز محسوب میشود و سپردهپذیر به عنوان وکیل میتواند بعد از گذشت زمان نرخ جدید را تعیین کند و مردم نیز با نرخ جدید مختارند دوباره تصمیم بگیرند که سپرده خود را در بانک نگه دارند یا خیر، اما درباره تسهیلات اعطایی به مردم وضعیت متفاوت است؛
چراکه قرارداد تسهیلات از نظر فقهی «لازم» است و قرارداد لازم را نمیتوان یکطرفه تغییر داد. حال فرض کنید، مردم و شرکتهایی که به تورم بالاتر از 20درصد عادت کردهاند با این فرض که اجناس در دوره بعدی 20 درصد گران میشود از بانکها وامهای بلند مدت بگیرند با نرخ سود مثلا 23 درصد، حال اگر در فصل بعد تورم فقط 5 درصد باشد و کالاها 5 درصد نسبت به دوره قبل گرانتر شود، این افراد حقیقی یا حقوقی متضرر و شاید ورشکسته خواهند شد. در حال حاضر، تلقی عموم و شرکتها بر این است که تا جای ممکن وام بگیرند؛
چراکه هرگونه وامی را سود میدانند و این تلقی در دورهای که نرخ تورم بیش از نرخ سود بانکی است کاملا عاقلانه است، حتی اگر در چنین شرایطی وام بگیریم و با آن کار تولیدی نکنیم و زمین، مسکن، کالا و... بخریم، نرخ تورم بالا میزان سودی که بانک درخواست کرده را پوشش میدهد. در کشورهای پیشرفته در چنین مواردی قراردادهای بلندمدت را بر حسب نرخ تورم انتظاری میبندند؛ اما در ایران چنین چیزی وجود ندارد و در صورتی که توجه کافی به این موضوع نشود، ممکن است ضررهای جبران ناپذیری به کشور وارد شود.
در نهایت نیز توجه به یک نکته ضروری است، در اقتصاد کشور گروههایی وجود دارند که از تورم سود میبرند و من منکر این قضیه نیستم. ایشان تمام تلاش خود را میکنند تا اوضاع کشور گل آلود بماند، اما من فکر میکنم که این گروه قدرت چندانی در کشور ندارند و همانطور که از ابتدای دولت تدبیر و امید شاهد کاهش تورم بودهایم، در ادامه نیز انشاالله همین طور خواهد بود و اگر مسوولان ما تدابیر جدی داشته باشند، این گروه نمیتوانند خللی در این امر ایجاد کنند.