چگونه بر حسادت خود غلبه کنیم؟
فرد حسود، معمولاً ارزش وجود خود را نمی‌شناسد و عزت نفس بسیار پایینی دارد، او باور ندارد که می‌تواند با تلاش و پشتکار، به موفقیتی دست یابد که دیگران از داشتنش لذت می‌برند.
حسادت
گاهی اوقات ما در زندگی نسبت به داشته‌های دیگران غبطه می‌خوریم و آرزو می‌کنیم ای کاش ما جای او بودیم. بیشتر مردم به این احساس، حسادت می‌گویند؛ اما باید گفت این احساس، صرفاً غبطه است و اگرچه مفهوم غبطه و حسادت در لغت بسیار به هم نزدیک است، اما با هم بسیار فرق دارد.
فردی که به داشته‌های دیگران غبطه می‌خورد، فقط دوست دارد مانند آن افراد باشد و هرگز اندیشه صدمه زدن به آنها را در سر نمی‌پروراند؛ اما حسادت، چیزی فراتر از این مفهوم است.
حسادت و ریشه‌های آن
حسادت! احساسی کاملاً پیچیده است که در کمترین حالت آن، احساسی اضطراب‌آور بوده و فرد را دچار ترس از طرد شدن، زیان دیدن، افسوس، خشم و حقارت می‌کند. معمولاً حسادت، بر اثر ترس از دست دادن چیزی با ارزش در زندگی فرد رخ می‌دهد و بسیار دردناک و عذاب‌آور است و محرومیت اجتماعی به دنبال دارد.
حسادت، چه واقعی باشد و چه خیالی بیهوده، همیشه صدمه می‌زند. ذهن را پریشان و آشفته می‌کند و بیرون راندنش بسیار سخت است. افرادی که به حسادت مبتلا هستند، به طور دائم دیگران را (به ویژه کسانی که در کارهایشان موفق هستند) سرزنش می‌کنند. محققان پس از بررسی‌های متعدد به این نتیجه رسیدند که ویژگی‌های شخصیتی روی حسود بودن یا نبودن افراد، موثر است. در واقع، کسانی که نسبت به خود و زندگی خود احساس ناامنی می‌کنند، نمی‌توانند نسبت به محیط اطراف خود، درک واقع‌بینانه‌ای داشته باشند و هر موضوعی را نوعی تهدید تلقی کرده و به دنبال این قضاوت غیرواقعی، دیگران را بی‌جهت متهم می‌کنند و در عین حال، قصد تخریب شخصیت افراد موفق را دارند.
وقتی گرفتار حسادت هستیم، در واقع زمانی است که دچار بحران هویت شده‌ایم، اما همواره خودمان را گول می‌زنیم و توجه‌مان را به چیزی دیگر معطوف می‌کنیم. تمایل فرد به سمت حسادت، به شدت تحت تأثیر بی‌ثباتی عاطفی و احساسی فرد، خشم، نگرانی و افسردگی است و هر قدر فرد در زندگی عاطفی‌اش ثبات نداشته باشد، بیشتر مستعد حسادت است.
فرد حسود معمولاً ارزش وجود خود را نمی‌شناسد و عزت نفس بسیار پایینی دارد، او باور ندارد که می‌تواند با تلاش و پشتکار، به موفقیتی دست یابد که دیگران از داشتنش لذت می‌برند. در حقیقت، تمام انسان‌ها نسبت به ارزش خودشان تصوری دارند و هرکس برای خود، استانداردهایی تعیین می‌کند و با آن استانداردها، به تعریف از خود می‌پردازد و وقتی هنگام قضاوت در مورد خودشان از استانداردهای غیرمنطقی استفاده می‌کنند، اعتماد به نفسشان را از دست داده و به زندگی و موفقیت‌های دیگران حسادت می‌ورزند.
البته این گونه قضاوت‌های نادرست، از کودکی در وجود فرد نهادینه می‌شود. فرض کنید والدینی به فرزندشان وقتی در مدرسه نمره‌ای خوب می‌گیرد، ابراز محبت می‌کنند. این رفتار باعث می‌شود کودک تمام ارزش خود را بر اساس نمره‌های خوبی که می‌گیرد، بسنجد و هرگز ارزشی برای عملکرد و تلاش خود قائل نشود. این نحوه تربیت، هرگز در فرد، عزت نفس ایجاد نکرده و فرد تا زمانی که به خواسته‌اش نرسد، احساس آرامش و با ارزش بودن نمی‌کند و حتی وقتی به خواسته‌هایشان می‌رسند، باز هم احساس خوبی ندارند؛ زیرا ارزشی برای تلاششان قائل نیستند. از آنجا که حسادت با نوعی احساس بی کفایتی همراه است، تحمل آن سخت می‌شود و اکثر مردم برای خلاصی از این ناراحتی و عذاب، آن را به خشم تبدیل می‌کنند و رفتارهای تهاجمی از خود بروز می‌دهند.
حسادت در زندگی زناشویی
در بیشتر روابط بین زن و مرد، نوعی حسادت حکم‌فرماست. در حقیقت، طبق نظر روان‌شناسان، حسادت، احساسی ضروری است، یک بازدارنده در برابر خیانتی است که از طرف مرد یا زن ممکن است تا حدی صورت بگیرد و معمولاً تهدید از ناحیه فرد سوم را خنثی می‌کند. مثلاً ممکن است مردی متأهل در یک مهمانی با زنی غریبه شروع به صحبت گرم و صمیمی کند، مسلماً همسر او از این رفتار ناراحت شده و عکس‌العمل نشان می‌دهد و نگران می‌شود مبادا زندگی‌اش به خطر بیفتد، اما اگر حسادت به بالاترین حد خود برسد، به خشم و رفتارهای خشونت‌آمیز تبدیل می‌شود و عمدتاً مردها در این گونه مواقع، دست به خشونت می‌زنند. البته این مکانیسم دفاعی دو لبه، تا زمانی که عشق و محبتی عمیق بین دو نفر شکل نگیرد، به وجود نمی‌آید.
فواید و مضرات حسادت
ما انسان‌ها ممکن است در موقعیت‌های اضطراب‌آور و زمانی که به اهدافمان دست نمی‌یابیم، افسرده و غمگین شویم و به داشته‌های دیگران حسادت ورزیم، اما اضطراب‌های کوتاه مدت و حسادت‌های بسیار مقطعی می‌تواند در ما انرژی تمرکز روی کاری را بدهد و جهت یافتن راهی برای رسیدن به اهدافمان، تلاش کنیم. فکر کردن در مورد این که دیگران چگونه به خواسته‌هایشان رسیده‌اند، می‌تواند به ما انگیزه کار و فعالیت بدهد و به موفقیت برساند، اما اگر صرفاً به داشته‌های دیگران حسادت ورزیم و تلاش در تخریب آنها داشته باشیم، حسادتمان نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه ما را به نابودی می‌کشاند.
راه‌های غلبه بر حسادت
1- حسادت خود را بپذیرید
تا زمانی که قبول نداشته باشید حسود هستید، نمی‌توانید مشکلتان را حل کنید. فراموش نکنید که حسد ورزیدن، نه تنها مشکلات روحی و فیزیکی با خود به همراه دارد، بلکه جلوی رسیدن به اهدافتان را می‌گیرد. اگر هر یک از علائم زیر را از خود بروز دادید، یادتان باشد گرفتار حسادت شده‌اید:
ـ به جای این که به داشته‌های خود افتخار کنید، دائم با خود آرزو می‌کنید چیزهایی داشته باشید که دیگران دارند.
ـ شما دائم خودتان را با دیگران؛ از دوست و غریبه گرفته تا خانواده‌تان مقایسه می‌کنید.
ـ اگر به داشته‌های کسی حسودی کنید، ممکن است آرزو داشته باشید آن فرد به خاک سیاه بنشیند.
ـ دائم در جستجو هستید که بدانید دیگران چه دارند.
ـ وقتی یکی از دوستانتان با کسی دیگر دوست می‌شود، به شدت حسودی می‌کنید.
2 ـ حسادتتان را ریشه یابی کنید
آیا به یکی از جنبه‌های زندگی دوستتان حسودیتان شده است؟ مثلاً او در روابطش با دیگران بسیار موفق عمل می‌کند و دوستان بسیار زیادی دارد. پس باید روی بهبود روابط عمومیتان کار کنید.
ـ آیا به طور کلی به هر چیزی که دیگران دارند، حسودیتان می‌شود؟ اگر تصور می‌کنید شما چیزی ندارید که دیگران به آن حسودی کنند، پس باید گفت اعتماد به نفس ندارید و نسبت به زندگی‌تان احساس ناامنی می‌کنید.
ـ به ظاهر دوستتان حسودی می‌کنید؟ اگر از ظاهر خود راضی نبوده یا فکر می‌کنید زیادی لاغر یا چاق هستید، می‌توانید با به کار بردن رژیم‌های مناسب غذایی و ورزش، به وزن دلخواه خود برسید. البته مهم‌تر از همه این است که هر وقت خودتان را در آینه می‌بینید، به خودتان یادآوری کنید که چهره‌ای دوست داشتنی دارید.
3ـ خودتان را اصلاح کنید
برای خود برنامه‌ریزی می‌کنید و اهدافی برمی‌گزینید، مطمئن باشید چنان سرتان به اهدافتان گرم می‌شود که حسودی کردن به زندگی دیگران را فراموش می‌کنید. برای این کار، بهتر است بیشتر کارهایی را که دوست دارید، انجام دهید و مهارت‌هایتان را بالا ببرید.
ـ اعتماد به نفستان را تقویت کنید. فهرستی از معایب و ارزش‌های وجود خود را تهیه کنید و با اتکا به ارزش‌هایتان، به بهبود معایبتان بپردازید.
ـ به خودتان یادآوری کنید که با ارزش هستید و استعدادهایی منحصر به فرد دارید و برای کشف آنها تلاش کنید.
4 ـ به خود یادآوری کنید چقدر خوش‌شانس هستید
ـ در واقع با مقایسه کردن داشته‌های خود با کسانی که آنها را ندارند، می‌توانید خودتان را فرد خوش‌شانسی بدانید. این که بسیاری از مردم در دنیا هستند که حتی نیازهای اولیه زندگی‌شان هم برآورده نمی‌شود.
ـ فهرستی از مواردی را تهیه کنید که دارید.
ـ هرگز کمال‌گرا نباشید و بدانید نمی‌توان زندگی را در حد کمال داشت.
5 ـ بخشنده باشید
تا آنجا که می‌توانید ،به دیگران کمک نمایید و در امور خیریه، داوطلبانه شرکت کنید.
اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ * . دخالت در اصول علمی کاری قبیح(زشت) و از گناهان کبیره محسوب می شود . حی علی خیرالعمل (بشتابید به سمت کارهای نیک).. حی علی الفلاح ( بشتابید به سمت عاقبت بخیری ).در کار علمی شرکت کنید تا به حق الهی برسید و عدالت محقق شود. حسادت کاری غیرالهی است.
حسود، هرگز نیاسود.
بد بود