- آسمونی
- مجله اینترنتی
- فناوری
- دانستنی فناوری
- تفاوت Dark web، Deep web و Surface web
تفاوت Dark web، Deep web و Surface web
تفاوت Dark web، Deep web و Surface web یکی از سؤالاتی است که برای اکثر افرادی که با اینترنت سروکار دارند، پیش میآید. تصور کنید اینترنت یک اقیانوس وسیع است. سطح این اقیانوس که همه ما با آن آشنا هستیم، همان وب سطحی یا Surface web است؛ اما در اعماق این اقیانوس، دنیای دیگری وجود دارد که کمتر کسی از آن خبر دارد؛ دنیایی مرموز و ناشناخته که شامل وب عمیق یا Deep web و وب تاریک یا Dark web میشود. در این دنیای زیرین، اطلاعاتی نهفته است که از دید موتورهای جستجو پنهان مانده و تنها با ابزارهای خاص قابلدسترسی است. در این مقاله از آسمونی، به اعماق اینترنت سفر خواهیم کرد و تفاوت Dark web، Deep web و Surface web را با هم مقایسه خواهیم کرد.
سرفیس وب، جهان آشکار وب
سرفیس وب، همان بخشی از اینترنت است که ما هر روز با آن سروکار داریم. وبسایتهایی که با یک جستجوی ساده در گوگل یا سایر موتورهای جستجو پیدا میکنیم، همه در این لایه از وب قرار دارند. تصور کنید سرفیس وب، طبقه همکف یک ساختمان بزرگ است که همه میتوانند به راحتی به آن دسترسی داشته باشند.
این قسمت از وب، حاوی اطلاعاتی است که به صورت عمومی در دسترس قرار گرفته است. از وبسایتهای خبری و اجتماعی گرفته تا فروشگاههای آنلاین و وبلاگهای شخصی، همه در این طبقه از ساختمان اینترنت جای دارند. اما نکته جالب اینجاست که سرفیس وب تنها بخش کوچکی از کل اینترنت را تشکیل میدهد. تخمین زده میشود که تنها حدود ۵ درصد از کل اطلاعات موجود در وب، در سرفیس وب قابلدسترسی باشد.
به عبارت سادهتر، سرفیس وب همان چیزی است که ما به عنوان اینترنت میشناسیم. این بخشی از وب است که از طریق مرورگرهای معمولی قابل دسترسی است و برای یافتن اطلاعات در آن، نیازی به ابزارهای خاصی نداریم. با این حال، این تنها بخش کوچکی از دنیای گسترده و پیچیده اینترنت است.
دیپ وب، عمق ناشناخته وب
آیا تا به حال فکر کردهاید که چه مقدار از اطلاعات موجود در اینترنت، از دسترس موتورهای جستجوی معمولی پنهان مانده است؟ این بخش ناشناخته از وب، همان چیزی است که ما آن را "وب عمیق" یا "دیپ وب" مینامیم.
وب عمیق شامل تمامی صفحات و دادههایی است که توسط موتورهای جستجوی رایجی مانند گوگل، بینگ و یاهو فهرستبندی نمیشوند. این به آن معناست که برای دسترسی به اطلاعات موجود در وب عمیق، نمیتوانید از نوار جستجوی این موتورها استفاده کنید و باید راههای دیگری را برای پیدا کردن آنها بیابید؛ اما چرا بخشی از وب پنهان میماند؟ دلایل مختلفی برای پنهان ماندن بخش قابل توجهی از وب وجود دارد که عبارتند از:
- محتوای پویا و شخصیسازی شده: بسیاری از صفحات وب مانند: نتایج جستجوی شخصی، ایمیلها، و حسابهای بانکی، به صورت پویا تولید میشوند و برای هر کاربر متفاوت هستند. این نوع محتوا به دلیل ماهیت پویا و شخصیسازی شده، به راحتی توسط موتورهای جستجو قابل فهرستبندی نیست.
- محتوای پشت دیوارهای فایروال: اطلاعات موجود در شبکههای خصوصی، پایگاههای دادههای سازمانی و وبسایتهایی که به صورت داخلی استفاده میشوند، معمولاً پشت دیوارهای فایروال قرار دارند و برای عموم قابل دسترسی نیستند.
- فرمتهای فایل غیرمتنی: بسیاری از اطلاعات در قالب فایلهایی نظیر: PDF، Word، Excel و سایر فرمتهای غیرمتنی ذخیره میشوند. موتورهای جستجو در درک و فهرستبندی این نوع فایلها محدودیتهایی دارند.
- وبسایتهای دینامیک: وبسایتهایی که از تکنولوژیهای پیچیده مانند جاوا اسکریپت و AJAX استفاده میکنند، ممکن است برای موتورهای جستجو چالشبرانگیز باشند.
در دنیای امروز که اطلاعات نقش بسیار مهمی ایفا میکند، درک مفهوم وب عمیق اهمیت ویژهای دارد. بسیاری از سازمانها و شرکتها به دنبال جمعآوری دادهها از منابع مختلف هستند و وب عمیق به عنوان یک منبع غنی از اطلاعات، میتواند فرصتهای جدیدی را برای آنها فراهم کند. با این حال، دسترسی به اطلاعات موجود در وب عمیق نیازمند ابزارها و تکنیکهای خاصی است.
دارک وب، پناهگاه مجرمان سایبری
دارک وب یا به عبارت دقیقتر دارک نت، بخشی از اینترنت است که برای دسترسی به آن نیاز به نرمافزارها و تنظیمات خاصی دارید. این بخش از وب، به دلیل استفاده از فناوریهای رمزنگاری و شبکههای خصوصی، از دید موتورهای جستجوی معمولی پنهان مانده و برای عموم قابل دسترس نیست. دارک وب را میتوان به عنوان یک لایه زیرین در اینترنت تصور کرد که تنها با ابزارهای خاص قابل مشاهده است؛ اما چرا دارک وب خطرناک است؟
- فعالیتهای غیرقانونی: بسیاری از فعالیتهای غیرقانونی مانند: خرید و فروش مواد مخدر، سلاح، اطلاعات شخصی و حتی استخدام قاتل در دارک وب انجام میشود.
- ناشناس بودن: به دلیل ماهیت ناشناس دارک وب، مجرمان میتوانند بدون ترس از شناسایی به فعالیتهای خود ادامه دهند.
- محتوای خطرناک: در دارک وب، محتواهایی با مضامین خشونتآمیز، پورنوگرافی کودک و سایر موارد مجرمانه به وفور یافت میشود.
دسترسی به دارک وب
برای دسترسی به دارک وب، معمولاً از مرورگرهایی مانند تور (Tor) استفاده میشود. تور، یک نرمافزار رایگان و متنباز است که با ایجاد لایههای متعدد از رمزنگاری، هویت کاربر را پنهان میکند.
چرا نباید به دارک وب برویم؟
- خطر دستگیری: فعالیت در دارک وب میتواند منجر به دستگیری و پیگرد قانونی شود.
- ویروسها و بدافزارها: بسیاری از سایتهای دارک وب حاوی ویروسها و بدافزارهایی هستند که میتوانند به دستگاه شما آسیب برسانند.
- محتوای مخرب: مواجهه با محتوای خشونتآمیز و مخرب در دارک وب میتواند عواقب روانی جدی به دنبال داشته باشد.
در نتیجه، دارک وب مکانی بسیار خطرناک و پرخطر است که ورود به آن به هیچ وجه توصیه نمیشود.
تفاوت سرفیس وب، دیپ وب و دارک وب
اینترنت را میتوان به سه لایه اصلی سرفیس وب (Surface Web)، دیپ وب (Deep Web) و دارک وب (Dark Web) تقسیم کرد. هر یک از این لایهها ویژگیهای خاص خود را دارند و برای دسترسی به آنها روشهای متفاوتی مورد نیاز است. در ادامه متن، به تفاوت Dark web، Deep web و Surface web اشاره خواهیم کرد:
سرفیس وب (Surface Web)
- بخش قابل مشاهده اینترنت: این لایه، همان بخشی از وب است که ما روزانه با آن همچون: موتورهای جستجو، شبکههای اجتماعی، سایتهای خبری و فروشگاههای آنلاین سروکار داریم.
- دسترسی آسان: برای دسترسی به سرفیس وب، تنها به یک مرورگر و یک اتصال به اینترنت نیاز داریم.
- ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو: تمامی محتوای موجود در سرفیس وب توسط موتورهای جستجو مانند گوگل ایندکس میشود و به راحتی قابل جستجو است.
دیپ وب (Deep Web)
- بخش پنهان اینترنت: دیپ وب، به آن بخش از اینترنت گفته میشود که توسط موتورهای جستجو ایندکس نمیشود.
- محتوای متنوع: دیپ وب شامل طیف گستردهای از محتوا نظیر: پایگاههای داده خصوصی، ایمیلها، صفحات داخلی وبسایتها و محتواهای پشت فایروالهای سازمانها است.
- دلایل پنهان ماندن: دلایل مختلفی برای پنهان ماندن محتوای دیپ وب مانند: خصوصی بودن اطلاعات، نیاز به احراز هویت و عدم بهینهسازی برای موتورهای جستجو وجود دارد.
دارک وب (Dark Web)
- بخش تاریک اینترنت: دارک وب، زیرمجموعهای از دیپ وب است که برای دسترسی به آن به نرمافزارها و تنظیمات خاصی نیاز است.
- ناشناس بودن: دارک وب به دلیل استفاده از فناوریهای رمزنگاری و شبکههای خصوصی، به کاربران امکان میدهد تا به صورت ناشناس در اینترنت فعالیت کنند.
- محتوای غیرقانونی: بسیاری از فعالیتهای غیرقانونی مانند: خرید و فروش مواد مخدر، سلاح و اطلاعات شخصی در دارک وب انجام میشود.
- دسترسی با نرمافزارهای خاص: برای دسترسی به دارک وب، معمولاً از مرورگرهایی مانند تور (Tor) استفاده میشود.
اصلیترین تفاوت Dark web، Deep web و Surface web در میزان دسترسی، نوع محتوا و هدف آنها است. سرفیس وب برای عموم قابل دسترسی است، دیپ وب برای گروههای خاص و دارک وب برای فعالیتهای مخفیانه طراحی شده است.
نکته مهم: اگرچه دارک وب به دلیل جنبههای منفی آن شناخته شده؛ اما کاربردهای قانونی نیز دارد. به عنوان مثال، روزنامهنگاران و فعالان حقوق بشر از دارک وب برای محافظت از هویت خود و ارتباط با منابعشان استفاده میکنند.
سخن پایانی
سرفیس وب، دیپ وب و دارک وب، هر کدام گوشهای از این دنیای پهناور اینترنت را تشکیل میدهند. درک تفاوت Dark web، Deep web و Surface web، به ما کمک میکند تا با آگاهی بیشتری در اینترنت فعالیت کنیم و از خطرات احتمالی آن آگاه شویم. سرفیس وب، فضایی است که ما روزانه از آن استفاده میکنیم و باید برای حفظ امنیت خود در آن، اقدامات لازم را انجام دهیم.
دیپ وب، حاوی اطلاعات ارزشمندی است؛ اما دسترسی به آن نیازمند مجوزهای خاص است و در نهایت، دارک وب، فضایی پرخطر و نامناسب برای عموم است که بهتر است از آن دوری کنیم. به یاد داشته باشیم که اینترنت، ابزاری قدرتمند است که میتواند هم مفید و هم مضر باشد. استفاده صحیح و آگاهانه از آن، کلید بهرهمندی از مزایای این فناوری و کاهش خطرات آن است.