رابطه لوپوس و ریزش مو

لوپوس یکی از بیماری هایی است که به سیستم ایمنی بدن مربوط می شود و یکی از عوارض آن ریزش مو است. درمان ریزش مو در افرادی که به لوپوس مبتلا هستند نسبت به دیگر افرادی که ریزش مو دارند متفاوت است. آسمونی در این بخش مطالب مفیدی در مورد ارتباط لوپوس و ریزش مو و همچنین راهکارهایی برای درمان آن برای شما عزیزان عنوان میکند.

8  تکنیک ضداسترس

دکتر حسین ابراهیمی‌مقدم/ روان‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

در ارتباط با دنیای پیرامون ما، زنگ‌خطرهایی وجود دارد که اگر به‌درستی متوجه آنها شویم می‌توانیم از بسیاری مسایل پیشگیری کنیم. همان‌طور که اگر چراغ روغن اتومبیلی روشن شد راننده باید به فکر تعویض روغن باشد و ممکن است خاموش‌کردن چراغ باعث خرابی موتور در درازمدت شود. استرس و بسیاری بیماری‌ها علایم هشداردهنده‌ای دارند که باید در برطرف‌کردن منشاء آنها کوشا باشیم. ریزش مو یکی از علایم عمومی ‌استرس و از جمله علایم اختصاصی برخی بیماری‌های خودایمنی نظیر لوپوس است. به تمام افراد مبتلا به ریزش مو توصیه می‌شود با مشاهده این علامت آرام باشند و برای رفع آن تلاش کنند.

1. تغذیه خوبی داشته باشید: از زیادخوردن، کم‌خوردن یا تندخوردن بیش از حد بپرهیزید. هرگز وعده‌های غذایی‌تان را حذف نکنید. تا جای ممکن از مصرف کافئین، شکر، نمک و چربی زیاد دوری کنید. ین مواد استرس‌زا هستند. مصرف ویتامین‌ها به‌‌ویژه گروه‌های B و C بسیار موثرند. بدن در شرایط استرس به استفاده از ذخیر ویتامین A و C روی می‌آورد، پس مصرف مواد غذیی حاوی انواع ویتامین‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
2. آب بنوشید: آب و نوشیدنی‌های سالم به حذف مواد ناخوشایند از بدن کمک می‌کنند.
3. مرتب ورزش کنید: ورزش مجرای فیزیکی خوبی برای خروج هورمون‌های استرس از بدن است. از سوی دیگر جریان خون را افزایش می‌دهد و از برخی مسایل به‌ویژه ریزش مو پیشگیری می‌کند. پیاده‌روی از جمله ورزش‌هایی است که نه‌تنها عضلات را قوی می‌کند بلکه با افزیش انرژی، خستگی را دور می‌کند. افرادی که منظم ورزش می‌کنند نه‌تنها قلب و عروق سالم‌تری دارند، بلکه آرامش بیشتری هم حس می‌کنند. در واقع هورمون آندروفین حین پیاده‌روی شروع به ترشح و فرد بدون وابستگی به موادمخدر، احساس آرامش می‌کند.
4. به اندازه بخوابید: دیده شده کسانی که بی‌خوابی‌های ممتد را تجربه می‌کنند، دچار تشدید استرس و علایم مربوطه از جمله ریزش مو می‌شوند.
5. سبک زندگی‌تان را تغییر دهید: به جای استفاده از آسانسور یا پله‌برقی از پله استفاده کنید تا عضلاتتان قوی‌تر شود، حمام آب‌گرم بگیرید، بدنتان را ماساژ دهید، تمرین تنفس کنید، حرکات موزون انجام دهید، به موسیقی‌های آرامش‌بخش گوش دهید، تصویر ذهنی مثبت داشته باشید، با کودکان بازی کنید، به تعطیلات بروید و از طبیعت لذت ببرید و دعا و مراقبه را از یاد نبرید.
6. فعالیت اجتماعی داشته باشید: فعالیت اجتماعی داشتن به یافتن حمایت روانی اجتماعی کافی کمک می‌کند.
7. افکار منفی را دور کنید: اگر احساس می‌کنید خشمگین، افسرده یا از پا افتاده ا‌ید همگی به دلیل افکار منفی خودتان است؛ افکاری که باعث استرس می‌شوند. مسایلی نظیر کمال‌طلبی -عبارت‌های بایددار- ذهن خوانی و... را کنار بگذارید و از مبالغه بپرهیزید. خود را درگیر فکر کردن در مورد مسایل بیهوده نکنید. به جای این کار به دنبال حل مسایل باشید. خلاقیت داشته باشید و خود را از شر افکار منفی خلاص کنید. برداشت‌های شتابزده نداشته باشید و بعد از مطالعه کافی، نتیجه‌گیری کنید.
8. انتظارات خود را تعدیل کنید: در حال زندگی کنید و انتظارات بیش‌از‌حد از خود نداشته باشید. خود را اسیر گذشته نکنید و در ارتباط با زندگی آینده اغراق‌آمیز فکر نکنید.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده، متخصص پوست و سلولهای بنیادی

اگر بیمار در فاز فعال بیماری لوپوس است درمان دارویی باید ادامه پیدا کند و تحت‌نظر باشد. جراحی پیوند مو فقط در صورتی که ریزش مو به صورت تکه‌ ای باشد و بیماری کنترل شده و غیرفعال باشد، امکان‌پذیر است. بیشتر مردم حتی به از دست دادن 100-50 تار موی خود در روز توجه نمی‌کنند زیرا طبیعی است ولی در مورد بیماری لوپوس مشکل بسیار متفاوت است و در مبتلایان به این بیماری، تعداد بسیار بیشتری مو می‌ریزد و برای فرد قابل‌توجه می‌شود. بروز ریزش‌مو در لوپوس می‌تواند به دلیل ابتلا به خود بیماری به‌عنوان یک بیماری درگیرکننده سیستم ایمنی که با تخریب فولیکول مو همراه است باشد یا به دلیل مصرف داروهای خوراکی آن؛ از جمله پردنیزولون یا سرکوب‌کننده‌های ایمنی دیگر. اگر علت ریزش‌مو موردمصرف دوم باشد، با قطع مصرف دارو، ریزش متوقف می‌شود. در این بیماری‌ موها با کمی کشش، از ریشه جدا می‌شوند و می‌ریزند و نازک‌شدن و شکنندگی آنها نیز قابل‌توجه است. در نیمی از مبتلایان به لوپوس درگیری مو رخ می‌دهد. ریزش‌مو می‌تواند با بروز اسکار همراه باشد که اغلب قابل‌درمان نیست و باید این عیب پوشانده شود.

برخی راهکارهی درمانی در این مورد عبارتند از:

• تغییر مدل آرایش‌مو به شیوه‌ ای که منطقه طاس پوشش داده ‌شود.
• اکستنشن مو البته اگر موهایتان سالم است و فقط بخشی از موها را در کناره‌های سر از دست داده‌ اید (البته نه در بالای سر) و بیماری شما فعال نیست.
• از کلاه گیس استفاده کنید.
• پیوند مو برای ریزش‌ شدید و دایمی موها در صورت فعال‌نبودن بیماری، می‌توان از پیوند مو از نواحی سالم پوست‌سر استفاده کرد. حتما از استفاده از محصولات شیمیایی خشن و رنگ‌مو پرهیز کنید و در صورتی که دچار کاهش ویتامین هستید، آن را جبران و از شستشوی بیش از اندازه موها اجتناب کنید.

دکتر محمد شیزرپور، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

معمولا وقتی موها دریک ناحیه به اندازه یک سکه یا گاهی بیشتر می‌ریزند، آن ناحیه از پوست مثل کف دست صاف و بدون مو می‌شود. این ناحیه ممکن است در سر یا ریش یا سبیل یا ابروها باشد. البته بقیه جاهای مودار بدن نیز ممکن است دچار این مشکل شوند. معمولا هیچ علامت دیگر مثل خارش، سوزش، قرمزی یا پوسته‌ریزی وجود ندارد.

لوپوس یک بیماری خودایمنی است. یعنی سیستم ایمنی بدن به دلیل ناشناخته به موهای یک ناحیه بدن حمله می‌کند و باعث ریزش آنها می‌شود. استرس و ژنتیک در به‌وجودآمدن بیماری نقش دارند. معمولا در 20 درصد بیماران سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری وجود دارد. شاید در خیلی از آنها این سابقه فامیلی در نسل‌های گذشته وجود داشته باشد و به یاد نیاورند، ولی به‌طور خلاصه می‌توان گفت در فردی که زمینه ارثی دارد، به دنبال استرس، بیماری خود را نشان می‌دهد و بروز می‌کند. در بیشتر موارد بیماری تا یکسال بعد خوب می‌شود. در مواردی که فقط یک ناحیه ریزش داشته و سابقه قبلی هم وجود نداشته باشد، در 80 درصد موارد موها طی یکسال درمی آ‌یند و با درمان می‌توان رویش آنها را جلو انداخت، بنابراین کسانی که دچار ریزش‌موی سکه‌ ای می‌شوند، نباید نگران شوند، اما در مواردی که بیماری پیشرفت کرده، به تدریج همه موهای سر یا قسمت اعظم آن می‌ریزد.

در ریزش سکه ا‌ی، هیچ‌وقت ریشه موها از بین نمی‌رود و پتانسیل دوباره درآمدن موها همیشه وجوددارد. البته نکته‌ ای که در مورد ریزش‌موی سکه‌ ای و پیشرفته وجود دارد این است که مشکل ریزش‌مویشان علامت لوپوس پوستی است و همان‌طور که دیگر همکاران پوست اشاره کردند، هیچ درمان قطعی‌ای وجود ندارد و فقط می‌توان با دارودرمانی مانع ریزش بقیه موها شد و امکان رویش مجدد موها نیز وجود ندارد. ضمنا نوع تغذیه افراد نمی‌تواند در بهتر یا بدتر شدن این مشکل نقشی داشته‌باشد. نگرانی برخی بیماران در مورد اینکه آیا امکان دارد لوپوس غیرسیستمیک و پوستی به لوپوس سیستمیک تبدیل شود، بی‌مورد است و باید بگویم جز موارد نادر هرگز این امکان وجود ندارد.