دشت لار

آسمونی : دشت لار یا لار در کوهپایهٔ قله دماوند واقع شده که در تقسیمات کشوری بخش شمالی و شمال شرقی آن در مازندران از شرق و شمال شرق به کوه دماوند، از جنوب شرق به ایرا ، شهرستان دماوند و پلور مازندران از جنوب به افجه و امامه و لواسان بزرگ و از غرب به خاتون بارگاه و گرمابدر کشیده شده‌است. عنوان دشت لار در سال 54 به عنوان پارک ملی لار تبدیل شد. وسعت لار در حدود 73500 هکتار است. از سال 61 طبق مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده اداره می‌شود و از سال 70 بعضی از مناطق آن برای شکار و تیراندازی ممنوع اعلام گردید. مختصات منطقه حفاظت شده لار 54/35 عرض شمالی و 33/51 طول شرقی است.

کوه لار در همسایگی خاوری این دشت، بخشی از ارتفاعات البرز مرکزی است. رشته شمالی پس از تشکیل گردنه کهو (سفید آب) در شمال قریه گرمابدر از توابع رودبار قصران به دو رشته شمال غربی و جنوب شرقی منشعب می‌شود که بخش شمال غربی آن با تشکیل قلل تخت خرس و سه سنگ، در جهت غرب امتداد می‌یابد و قله عظیم دماوند را پدید می‌آورد. بخش جنوب شرقی آن نیز پس از امتداد در دشت لار، قلل معروف هفت سران را به وجود می‌آورد. بخش جنوبی این کوه‌ها که همان خط الرأس اصلی است، در جنوب دشت لار امتداد دارد و پس از تشکیل قلل مهرچال، آتشکده، ریزان، سیاه چال و ماز در جهت شمال شرقی به کوه‌های خنسک و شادکوه متصل می‌شود.

رود لار پس از سدلار در پلور به هراز می پیوندد. بخشی از آب سد لار از راه تونل آب بر کلان به تهران فرستاده می شود. 

کوه های لار

کوه دماوند، کوه دیو آسیاب، کوه یخ کمر، کوه گل زرد، کوه پهنک، کوه زرشکی، کوه کمردشت، کوه نمک کوسر کوه سیاه چال، کوه آرو، کوه اسب کلک، کوه کافر راه، کوه کبود،

رودهای لار

رود لار، رود دیو آسیاب، رود سفیدآب، رود ورارود، رود الرم، چهل بره، آب امام پهنک، آب سیاه چال، 

گیاهان لار

گیاهان دشت لار و بلندی‌های دربرگیرنده آن گوناگونی چشمگیری دارد. شماری از این گیاهان خوراکی و دارویی است که در اردیبهشت ماه دوستداران سبزی چین را فرا می‌خواند. گون و خرگوشک و آویشن (اوشم) و شنگ، لواش، سیرک (تلم)، پیازک، قارچ وحشی، کاسنی، گلپر (الرگ)، شیرین بیان، باریجه، چای کوهی، بارهنگ و والک نمونه‌هایی از گیاهان دشت لار و بلندی‌های آن است. زنبق وحشی بنفش و ارغوانی و مرغک و گل زرد، و شقایق دشت لار را در بهار رنگارنگ کرده زیبایی آن دو چندان می‌شود.

جانوران لار

قهوه ای، پلنگ، گراز، کل و بزکوهی، قوچ و میش، آهو، موش صحرایی، قورباقه، لاک پشت، واشه، شهباز، عقاب، کبک، کبک دری، خفاش،

حشرات لار 

کژدم زرد، سرگین قلتان، سنجاقک، پشه آبرو 

موقیت جغرافیایی و راه‌های لار

دسترسی و ورود به پارک ملی لار از سه مسیر ماشین رو صورت می‌گیرد : 

مسیر اول ، از طریق منطقه لواسان بزرگ (گردنه ایرا) می‌باشد. این مسیر از روستای ایرا تا پاسگاه محیط بانی قوشخانه (ورودی جنوبی پارک ملی لار) امتداد می‌یابد.روستای ایرا، به وسیله راه آسفالته، از یک سو با شهر رودهن و از یک سو با جاجرود (از مسیر سد لتیان) و از دو مسیر دیگر به شهر لواسان مرتبط است. رسیدن به روستای ایرا پس از خروج از لواسان با عبور از برگ جهان و نیکنام ده و یا از مسیر جاجرود با عبور از کنار سد لتیان و گذر از نیکنامده و انشعاب از روستای کلان به سادگی میسر می‌شود.

مسیر دوم، از جاده آبعلی (تهران به سمت آمل) در داخل شهر پلور منشعب می‌شود. این مسیر از سه راهی پلور تا پست ورودی پاسگاه محیط بانی دلیچای (ورودی شرقی پارک ملی لار) امتداد یافته و دسترسی به پارک ملی لار را از طریق جاده آسفالته، ممکن می‌سازد.

مسیر سوم ، از طریق روستای گرمابدر شهرستان شمیرانات در نزدیکی فشم است که به غرب پارک ملی لار دسترسی دارد و بیشتر مورد استفاده دامداران بومی و عشایر قرار می‌گرفته‌است.عبور از این مسیر نیاز به اخذ مجوز از پاسگاه شکاربانی گرمابدر دارد.
مسیرهای کوهستانی مالرو که راه های باستانی لار قصران در مسیر ری به سمت طبرستان هستند :

علاوه بر سه مسیر یادشده یک مسیر مالرو از طریق روستای افجهء لواسان کوچک به سوی پارک ملی لار موجود است که در طول مسیر از تفرجگاه دشت هویج افجه لواسان گذشته و در ادامه از راه مالرو به گردنه افجه بشم رسیده و از آنجا به دشت لار کوچک که به اصطلاح محلی به آن لار خشک یا قُلقُلک میگویند میرسد که یکی از شاخه های فرعی رودخانه لار نیز از این دشت میگذرد و سپس از آنجا بعد از عبور از رودخانه و دشت لار خشک و رشته کوه میانی به کوه کافر راه و دشت لار بزرگ که اصطلاحا به آن مرغسر یا مرغزار گویند؛ میرسد. این مسیر قدیمی ترین راه دسترسی به لار است که دامداران افجه از دیرباز تا کنون از آن استفاده میکردند. فاصله افجه تا لار خشکه(لار کوچک) هشت کیلومتر و تا مرغسر (لار بزرگ) هجده کیلومتر است.
مسیری صعب العبور از روستای امامه لواسانات وجود دارد که بومیان مرتع دار و دامدار این روستا جهت دسترسی به لار از آن استفاده میکنند.

سد لار

این سد در مرز استان مازندران و تهران واقع است و جزو پارک ملی لار نیست و در استان مازندران قرار دارد. سد لار در سال 1330 مطالعات سد آغاز گردید و در سال 1353 عملیات احداث آن شروع و در سال 1361 به بهره برداری رسید.

موقعیت سد :

این سد بر روی رودخانه «لار» با سطح حوزه آبریزی به مساحت 675 کیلومتر مربع و با متوسط جریان آب سالانه به میزان481 میلیون مترمکعب در استان مازندران و در فاصله 75 کیلومتری تهران و 100 کیلومتری آمل قرار دارد .

اهداف احداث :

تامین آب کشاورزی با سطح زیر کشت 90 هزارهکتار، تامین آب شرب تهران و انتقال آب به میزان 140 میلیون مترمکعب به نیروگاه کلان جهت تولید متوسط سالانه150000 مگاوات ساعت انرژی برق – آبی برای کمک به شبکه سراسری