بیماری کلیه و درمان

1 - بیماری مزمن کلیه

به آسیب یا کاهش کارکرد کلیه به مدت 3ماه یا بیشتر بیماری مزمن کلیه اطلاق می­شود که با تست­های آزمایشگاهی تشخیص داده می­شود و عدم درمان آن منجر به بیماری کلیوی مرحله آخر می­شود.دیابت علت اصلی بیماری مزمن کلیه شناخته شده است (بین 25% تا 40%بیماران مبتلا به دیابت دچار آسیب کلیه می شوند). فشار خون بالا ، بیماریهای قلبی عروقی و چاقی نیز از دیگر عواملی هستند که باعث سخت شدن دیواره عروق کلیه شده و در نتیجه باعث بیماریهای مزمن کلیه می شود .بیماری مزمن کلیه شامل 5مرحله است، مرحله یک خفیف­ترین و مرحله پنج شدیدترین مرحله به حساب می­آید که کارکرد کلیه کاملاً مختل شده و نیاز به درمان­های مانند دیالیز و پیوند کلیه و... است.

درمان بیماری مزمن کلیه:

درمان بستگی به علت اصلی بیماری (مثلاً دیابت) و شدت بیماری مزمن دارد که می تواند شامل دارو درمانی و حتی در موارد شدید دیالیز و پیوند کلیه باشد.

2 - بیماری­های گلومرولی

شامل بیماری­هایی می شود که ساختمان گلومرول­های کلیه در آنها آسیب دیده ( بیشترین آسیب­ها به صورت التهاب در شبکه مویرگی رخ می­دهد) علائم بالینی کلی این بیماری شامل :

1-دفع پروتئین از ادرار

2- ادرار خونی(قابل یاغیرقابل مشاهده)،

3-ادم(تجمع آب در زیر پوست)

4- افزایش فشار خون 

5- کاهش مقدار ادرار می­باشد

گلومرولونفریت حاد

گلومرولونفریت حاد عبارت است از التهاب اولیه عروق کلیه (گلومرول ها )که به علت بیماریهای خود ایمنی یا پس از ابتلا به بیماریهایی مانند گلودرد (با باکتری استرپتوکوکی بتا همولتیک گروه A ) ، زرد زخم و بیماری­هایی مثل اوریون و ... خود را نشان می­دهد . علائم بیماری عبارت است از:درد مفاصل .زخم پوستی ، ادرار تیره ، فشار خون بالا ، پوست رنگ پریده ، قرمزی در ناحیه حلق.50% موارد ابتلا به این بیماری در کودکان زیر 13 سال می باشد.

درمان گلومرولونفریت حاد: 

دارو درمانی- رژیم غذایی - استراحت 

گلومرولونفریت مزمن

گلومرولونفریت مزمن نیز جز بیماریهای التهابی کلیه است که ناشی از دوره­های تکراری گلومرولونفریت حاد و بیماری­هایی مثل لوپوس است. بعضی از مبتلایان بدون علامت هستند و به طور اتفاقی با انجام آزمایشات خون و ادرار (BUN و کراتین بالا) شناسایی می­شوند اغلب این بیماران دچار کاهش وزن ، شب ادراری ، سرگیجه و اختلالات گوارشی می باشند.

درمان گلومرولونفریت مزمن: 

دیالیز- رژیم غذایی ، استراحت 

3 - سندرم نفروتیک

یک نوع نارسایی کلیه است که به علت افزایش نفوذپذیری گلومرولی به علت التهاب ، پروتئین از ادرار دفع شده و مقدار پروتئین خون کاهش پیدا کرده علایم این بیماری ادم است که عمدتاً در اطراف چشم­ها و زانوها و دست­ها دیده می شود.

درمان سندرم نفروتیک:

دارو درمانی

4 - نارسایی کلیه

نارسایی کلیوی حاد

درنارسائی حاد کلیه عملکرد کلیه بطورسریع وشدید مختل میشود. شروع این عارضه سریع بوده ومدت آن ممکن است چندین ساعت تاچندین روز باشد کلیه‌ها در حالت‌ طبیعی‌ وظیفه‌ پاک‌ کردن‌ بدن‌ از مواد زاید را به‌عهده‌ دارد، و در صورت‌ نارسایی‌ آنها، مواد زاید تجمع‌یافته‌ و باعث‌ بروز علایمی‌ می‌شوند که‌ شدت‌ آنها متغیر است

سه علت عمده برای وقوع نارسایی کلیوی حاد وجود دارد:

1- عوامل پیش از کلیه:

عواملی که موجب کاهش جریان خون کلیه ها شده و عملکرد کلیه ها را مختل می کنند مانند:خونریزی ، سوختگی، شوک

2- عوامل داخل کلیه :

بعلت صدمه مستقیم به بافت کلیه بوجود می آیند.مانند: اثر سموم و داروها برسلولهای یا ضربه به کلیه

3- عوامل بعد از کلیه:

سنگ کلیه و مجاری ادرار، تومورها.

کاهش ادرار، ضعف وبیحالی، کم خونی، گیجی، ‌تهوع ، افزایش ویاکاهش فشارخون و مهمترین علامت آن افزایش غلظت اوره وکراتینین خون است .

درمان نارسایی کلیوی حاد :

برطرف کردن علت زمینه­ای مثل درمان سنگ­های کلیوی- جراحی تومورها ،دارو درمانی،قطع مصرف یاکاهس داروهای مسبب ، دیالیز ، رژیم غذایی ، استراحت.

نارسایی مزمن کلیوی

نارسایی‌ مزمن‌ کلیه‌ ناتوانی‌ کلیه‌ها در دفع‌ مواد زاید بدن‌ است. در حالت‌ طبیعی‌ کلیه‌ها به‌ دفع‌ مواد زاید بدن‌ کمک‌ کرده‌ و در صورت‌ نارسایی‌ آنها، مواد زاید در بدن‌ تجمع‌یافته‌ و باعث‌ ایجاد علایمی‌ با شدت‌ متغیر می‌گردند. علت شامل :بیماری‌های‌ نظیر لوپوس‌ ،گلومرولونفریت‌ ،عفونت‌های‌ مزمن‌ مجاری‌ ادرار و...... است. ‌ نارسایی‌ مزمن‌ کلیه‌ معمولاً به‌طور تدریجی‌ بروز می‌کند. تا هنگامی‌ که‌ 75%-60% قدرت‌ تصفیه‌ کلیه‌ها از دست‌ نرفته‌ باشد، نارسایی‌ مزمن‌ کلیه‌ علامتی‌ نداشته‌ یا علایم‌ اندکی‌ دارد. پس‌ از آن‌ یک‌ یا چند مورد از علایم‌ زیر ممکن‌ است‌ وجود داشته‌ باشد: بیحالی‌، گیجی‌ و خواب‌آلودگی‌ ،فشار خون‌ بالا ،بوی‌ بد تنفس‌ ،کرختی‌، گزگز و سوزش‌ ساق‌ و پا ،انقباضات‌ عضلانی‌ ،کم‌خونی‌، با علایم‌ رنگ‌پریدگی‌ .

درمان نارسایی مزمن کلیوی:

درمان دارویی- دیالیز 

5 - کلیه پلی کیستیک

کلیه پلی کیستیک یک بیماری کلیوی ارثی که در آن کیست هایی در کلیه ها تشکیل می شود. علت این بیماری ناشناخته است. بیشتر بیماران دچار این اختلال تا بزرگسالی بی علامتند و پس از آن علایم به آهستگی در طی حداکثر 20 سال پیشرفت می کند که شامل: عفونت های مکرر کلیه، احساس وجود یا لمس توده ای در شکم ، پرفشاری خون ، خستگی و..... است.

درمان کلیه پلی کیستیک :

اگر بیمار بدون علامت و عوارض باشد ، معمولاً به دارو نیاز نیست و درمان آنها بصورت حمایتی بوده و شامل کنترل فشارخون ، رژیم غذایی ، استراحت و.....است. در صورت بروز علائم درمان آنها بصورت کنترل درد و دارو درمانی می باشد.

6 - عفونت دستگاه ادراری

عفونت دستگاه ادراری توسط گروهی از میکروبهای بیماری­زا در دستگاه­ ادراری ایجاد می شود و به دو گروه عفونت دستگاه ادراری فوقانی (عفونت کلیه ها و حالب­ها) التهاب نفرونها( پیلونفریت )و دستگاه ادراری تحتانی (عفونت مثانه- پرستات- پیشابراه) تقسیم می­شوند.

7 - پیلونفریت حاد و مزمن

پیلونفریت دراثر حرکت باکتری از وا‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍ژن یا مناطق رکتال به پیش آبراه و در نتیجه عفونت باکتریایی قسمتهای فوقانی دستگاه ادراری (عفونت لگنچه ها و بافت کلیه ها) رخ می دهد به علت موقعیت و طول کوتاه پیش آبراه، زنان بیشتر دچار عفونت دستگاه ادراری می شوند. فرد دچار تب و لرز و کمردرد و درد پهلو، تهوع و استفراغ، ضعف و احساس درد در پهلو می­شود.

درمان پیلونفویت حاد و مزمن:

دارو درمانی شامل تجویز آنتی بیوتیک 

8 - سنگ­های کلیوی

سنگ کلیه ذرات کوچک و سختی هستند که در یک یا هر دو کلیه تشکیل شده.سنگ­ها هنگامی که غلظت ادراری موادی مثل آگزالات کلسیم ، فسفات کلسیم و اسید اوریک افزایش یابند تشکیل می­شود. تشکیل سنگ بیشتر از سن 30 تا 50 سالگی شیوع پیدا می­کند و در مردان بیشتر از زنان است. سنگ­ها ممکن است در هر نقطه از کلیه تا مثانه یافت شوند و اندازه آنها از شن ، ریگ تا تشکیل سنگ­های بزرگ متفاوت است، سنگ­ها بیشتر در افرادی که آب کم می­نوشند تشکیل می­شوند. عفونت ، بی تحرکی ، نگه داشتن ادرار ، مصرف بی­رویه کلسیم و بیماریهایی مانند نقرس باعث تشکیل سنگ می­شود. 75% سنگ­ها کلیوی از جنس کلسیم(Ca)هستند.

علائم:

دوره های درد شدید و پیچشی (متناوب ) به فاصله هر چند دقیقه . درد معمولاً ابتدا در ناحیه پشت ، درست پایین دنده ها، ظاهر می گردد. در طی چند ساعت یا چند روز، ناحیه درد از مسیر حرکتی سنگ از حالب به طرف کشاله ران پیروی می کند. با دفع سنگ درد بیمار متوقف می گردد.

درمان سنگ­های کلیوی:

با توجه به نوع سنگ رژیم غذایی مناسب ،مصرف زیاد آب ، جراحی ، سنگ­شکن ، داروی مسکن در صورت درد، و در نهایت داروهای مناسب بر اساس نوع سنگ و دفع سنگ

9 - سرطان کلیه

به رشد غیر طبیعی سلولها ، سرطان گفته می شود. این تومورها اغلب در معاینات شکم کشف شده و در ابتدای کار علائم بارزی ندارند ولی شایع ترین علامت بالینی وجود خون در ادرار است .علت این سرطان ناشناخته مانده است ولی برخی از عوامل محیطی را در ایجاد آن دخیل می دانند. یکی از مهمترین این عوامل چاقی و استعمال دخانیات است
شیوع سرطان کلیه نسبت به دیگر سرطان­ها کم اما در حال افزایش است.

درمان سرطان کلیه:

جراحی- دارویی (شیمی درمانی)- رادیوتراپی

10 - ضربه به کل

ضربه به کلیه­ها بیشتر در تصادفات اتومبیل- سقوط- نزاع و زخم چاقو یا گلوله دیده می­شود، آسیب به کلیه­ها می­توان از یک کوفتگی و کبودی ساده در پهلو تا متلاشی شدن بافت کلیه و یا آسیب به عروق و اعصاب باشد.

درمان ضربه به کلیه:

با توجه به شدت آسیب درمان جراحی- دارویی- استراحت