- آسمونی
- مجله اینترنتی
- چهره ها
- چهره های سیاسی
- زندگینامه جمال خاشقجی + ماجرای ناپدید شدن او
زندگینامه جمال خاشقجی + ماجرای ناپدید شدن او
جمال خاشقجی 13 اکتبر 1958 در مدینه ، عربستان سعودی زاده شد .
خاشقجی معرب قاشقچی، کلمه ترکی، بمعنی قاشقساز است. این به دلیل آن است که جد او اصالتاً از شهر قیصریه (ترکیه) بوده و در اواخر دوران عثمانیان حاکم شهر مدینه شد.
عموی وی بنام عدنان خاشقجی متعاقب ماجرای مکفارلین در ایران مشهور شد.
خاشقجی در اوایل زندگی حرفهایش، به عنوان خبرنگار چندین روزنامه مشغول به کار بود. علاوه بر کار رسانهای، از سال 2004، مشاور رسانهای شاهزاده ترکی الفیصل، سفیر سابق عربستان در لندن و واشینگتن بود.
او زمانی سردبیر یکی از روزنامههای اصلاحطلب عربستان به نام الوطن بود و از او به عنوان روزنامهنگار نزدیک به محافل قدرت در ریاض و مشاور دولت عربستان یاد میشد اما با قدرتگیری محمد بن سلمان، ستاره اقبال او افول کرد و سرانجام حتی ماندن در کشور را دشوار یافت. خاشقجی با شاهزاده ولید بن طلال، میلیاردر سعودی، هم روابطی داشت. این شاهزاده قرار بود شبکهای ماهوارهای به نام العرب، راهاندازی کند. خاشقجی به سمت مدیر کل این شبکه منصوب شد اما کار این شبکه مدت زیادی طول نکشید. در واقع، شبکه العرب، فقط یک روز پخش شد. خاشقجی را میتوان یکی از نیروهای دوران ملک عبدالله بن عبدالعزیز دانست. او در آن دوره، در رسانههای عربستان حضور فعالی داشت؛ یادداشتهای او بهطور مکرر در روزنامه سعودی الحیات منتشر میشد. اما در دوره ملک سلمان و پسرش محمد ماجرا متفاوت شد. شاهزاده محمد بن سلمان، با استفاده از موقعیت پدرش، به سرعت مدارج ترقی را طی کرد. او ابتدا دو ولیعهد را کنار گذاشت و بسیاری از شاهزادگان و روزنامهنگاران منتقد را از سر راه خود برداشت. خاشقجی از دسامبر 2016، به تدریج از حکومت عربستان فاصله گرفت. او ابتدا در اندیشکدهای در واشینگتن از صعود دونالد ترامپ و سیاست او در خاورمیانه انتقاد کرد. در آن زمان، به دلیل اینکه او یک فرد نزدیک به حکومت شناخته میشد، یک مقام رسمی سعودی مجبور شد اظهارات انتقادآمیز خاشقجی را یک نظر شخصی بداند. این مقام به خبرگزاری رسمی عربستان گفته بود که انتقادات خاشقجی از ترامپ، منعکسکننده دیدگاه دولت عربستان نیست. در آن زمان، سعودیها بسیار مراقب بودند که کسی از چهرههای نزدیک به حکومت، از ترامپ انتقاد نکند. چرا که ترامپ به تازگی انتخاب شده بود و سیاست او در قبال خاورمیانه در حال شکلگیری بود. به همین دلیل، انتقادات خاشقجی با واکنش سریع دولت عربستان مواجه شد و دولت او را از نوشتن و حضور در رسانهها ممنوع کرد.
پس از شروع بازداشت شاهزادگان سعودی توسط بن سلمان، این روزنامهنگار برای مدتی سکوت اختیار کرد و فعالیتهای رسانهایش را محدود کرد اما سرانجام سال گذشته، بهطور داوطلبانه به تبعید خودخواسته در واشینگتن تن داد. پس از استقرار در واشینگتن، یادداشتهای انتقادی متعددی علیه ولیعهد عربستان و سیاستهای داخلی و خارجی او، بخصوص جنگ یمن نوشت. یادداشتهای او در رسانههای مشهوری همچون اشپیگل و فایننشال تایمز منتشر میشد. در این اواخر، او در روزنامه واشینگتن پست مطلب مینوشت. خاشقجی طی یادداشتی در مجله آلمانی اشپیگل، از تمرکز قدرت و سرکوب منتقدان توسط بن سلمان انتقاد کرده بود. او همچنین از مخالفان روابط اسرائیل و عربستان سعودی بود. ماجرای ناپدید شدن جمال خاشقجی در استانبول :
خاشقجی پس از آنکه در روز 2 اکتبر 2018 برای ثبت ازدواج خود به سفارت عربستان در استانبول رفت، ناپدید شد. عربستان مدعی شد که وی از سفارت خارج شده اما نامزد وی این موضوع را رد کرد. نام وی در لیست افراد تحت تعقیب بن سلمان قرار داشت. سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه در ابتدا تأکید کرد که وی از کنسولگری عربستان خارج نشدهاست.
منابع ترکیهای اعلام کردند که ارزیابی اولیه پلیس ترکیه نشان میدهد که جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسیده و تکهتکه شدهاست. به گفته شبکه الجزیره قتل جمال خاشقجی از پیش برنامهریزی شده بود و کنسولگری جسد او را از ساختمان خارج کردهاست. نیویورک تایمز به نقل از رئیس انجمن رسانههای عربی گفتهاست که «مقامهای ترکیه تکهتکه شدن جسد خاشقجی را تأیید کردهاند». تایید قتل توسط تلویزیون رسمی عربستان :
بالاخره در تاریخ 19 اکتبر 2018 تلویزیون رسمی عربستان قتل آقای جمال خاشقجی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول را تأیید کرد، و ادعا کرد که وی طی یک مشاجره تصادفی کشته شدهاست. همچنین، دستور برکناری ژنرال احمد عسیری معاون وزارت اطلاعات عربستان و سعود القحطانی، از دستیاران محمد بن سلمان، صادر و 18 نفر ناشناس دیگر هم بازداشت شدند و هیئتی از سه وزراتخانه عربستان مأمور به ارائه گزارش کامل در مهلتی یک ماهه شد.
این در حالی بود که در طول 17 روز پس از ناپدید شدن خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول، دولت عربستان ادعا میکردند که آقای خاشقجی کنسولگری عربستان را به سلامت ترک کرده و ولیعهد از سرنوشت او بی اطلاع بوده است.
عکس العمل کشورهای مختلف جهان از ناپدید شدن خاشقجی :
چهار کشور اروپایی بازدیدهای خود از عربستان را تا مشخص شدن سرنوشت جمال خاشقجی لغو کردند. رئیس جمهور فرانسه اعلام کرده این اقدام با هماهنگی فرانسه، انگلیس، آلمان و هلند صورت گرفته و تا زمان دستیابی به توضیحاتی در پرونده ترور خاشقجی ادامه دارد.
رئیس جمهور روسیه هم گفت آمریکا مسئول مستقیم و مشخص سرنوشت نامعلوم یا قتل احتمالی جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد عربستانی است.
منابع خبری از محرز شدن قتل جمال خاشقجی برای مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا خبر دادند.
بنا بر اعلام این منابع، مقامات ترکیه در سفر وزیر خارجه آمریکا به این کشور او را از محتوای نوار صوتی آگاه کردند که به عملیات ترور خاشقجی ارتباط دارد. رئیس جمهور آمریکا هم گفت برای او اثبات شده جمال خاشقجی به قتل رسیده است.