آشنایی با استان اصفهان

استان اصفهان یکی از استان های پرجمعیت ایران است که در گذشته پایتخت ایران بوده است. استان اصفهان دارای جاذبه های گردشگری بسیار زیادی است. برای آشنایی با استان اصفهان این بخش آسمونی را مطالعه نمایید.

آشنایی با استان اصفهان

استان اصفهان با مساحتی حدود 105937 کیلومتر مربع بین 30 درجه و 43 دقیقه تا 34 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی خط استوا و 49 درجه و 36 دقیقه تا 55 درجه و31 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. این استان که در مرکز ایران واقع شده است از شمال به استان‌های مرکزی، قم و سمنان، از جنوب به استان‌های فارس و کهگیلویه و بویراحمد، از شرق به استانهای لرستان و‌ چهارمحال بختیاری محدود است.

پیشینه نام شهر اصفهان

اصفهان از روزگاران کهن تا ظهور اسلام در ایران به ابن نام ها خواهنده شده است:

الیهودیه، صفاهان، صفویان، رشورجی، سپاهان، سپانه، شهرستان، صفاهان، آپادانا، آصف‌هان، اسباهان، اسبهان، اسپاتنا، اسپادنا، اسپاهان، آسپدان، اسپدانه، اسپهان، اسپینر، اسفاهان، اسفهان، اصباهان، اصبهان، اصپدانه، اصفاهان، اصفهانک، انزان، بسفاهان، دارالیهودی، رشورجی، سپاهان، سپانه، شهرستان، صفاهون، گابا، گابیان، گابیه، گبی، گی یا جی و گیصفاهون

پس از فتح شهر توسط اعراب مسلمان به دلیل عدم وجود پ در ادبیات عرب، نام اصفهان جایگزین نام اسپهان گردید.

جمعیت

بر اساس اطلاعات حاصل از سرشماری عمومی نفوس و مسکن در دوره‌های گذشته، جمعیت استان اصفهان در سال ۱۳۵۵، حدود ۲ میلیون نفر بوده‌است که با رشدی فزآینده به ۵ میلیون نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده‌است. بررسی آمار جمعیتی استان طی بازهٔ زمانی ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۵، نشان می‌دهد نرخ شهرنشینی در استان اصفهان به تبعیت از کشور از رشد چشمگیری برخوردار بوده‌است و به پیروی از الگوی رشد جمعیتی در کشور در استان اصفهان نیز شهرنشینی با افزایش رشد مواجه بوده‌است که این افزایش همراه با کاهش روند رشد روستانشینی در استان همراه بوده‌است به‌طوری‌که از ۳۷ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۱۲ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده‌است.

نهادهای استان اصفهان

• سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
• نیروی زمینی
• نیروی هوایی
• نیروی دریایی
• شورای عالی امنیت ملی
• وزارتخانه‌های ایران
• شورای عالی انقلاب فرهنگی
• مجلس خبرگان رهبری
• مجمع تشخیص مصلحت نظام
• شورای نگهبان
• مجلس شورای اسلامی
• قوه ‏قضائیه ایران
• شورای عالی انقلاب فرهنگی
• کابینه دهم /دانشگاه‌های ایران
• پارک‌های علم و فناوری ایران
• باغ‌های گیاه‌شناسی

طبیعت استان اصفهان

• دریاها و دریاچه‌های ایران
• خلیج فارس
• جزایر ایرانی خلیج فارس
• تنگه هرمز
• رودخانه‌های ایران
• کوه‌های ایران
• کویرهای ایران 
• پارک‌های ملی ایران 
• آبشارهای ایران
• جنگل‌های ایران
• غار‌های ایران
• تالاب‌های ایران
• قنات‌های ایران
• آبگرم‌های ایران

آب و هوای اصفهان

اصفهان به‌دلیل قرارگیری در منطقه نیمه بیابانی ایران، آب‌وهوای معتدل و خشکی دارد و حداکثر دمای هوا در تابستان به ۳۹ درجه و در زمستان به منفی ۱۸ درجه سانتی‌گراد می‌رسد؛ هرچند این آب‌وهوای کویری بیشتر در مناطق شمالی و شرقی به چشم می‌خورد و بخش‌های جنوبی، خنک‌تر هستند.

1. بهار شهر اصفهان: در فصل بهار ماه های فروردین و اردیبهشت هوا مطبوع است اما با ورود به خرداد کم کم گرم می شود.
2. تابستان شهر اصفهان : همانگونه که از اقلیم معتدل و خشک بر می آید تابستان های گرمی در اصفهان وجود دارد . این گرما تا اوایل پاییز ادامه پیدا می کند.
3. پاییز شهر اصفهان: در فصل پاییز و ماه آبان و و نیمه ی اول آذر هوا مطبوع است اما هر چه به پایان آذر نزدیک شویم، سرمای زمستان بیشتر حس می شود.
4. زمستان شهر اصفهان: در زمستان ها میزان بارش برف کم است و برودت هوا خیلی زیاد نیست.

دیدنی های استان اصفهان

سوغات اصفهان

شهر اصفهان، مهد صنایع‌دستی ایران است و در سال ۱۳۹۵ توانست به‌عنوان اولین شهر ایرانی در فهرست «شهرهای جهانی صنایع‌دستی» ثبت شود؛ همین موضوع خود گواه گستردگی آثار هنری ارزشمند در اصفهان است.

خاتم کاری، میناکاری، ادوات مسی، قلم‌زنی، پارچه‌های قلم‌کاری، فیروزه‌کوبی، ملیله‌کاری، قالی، سفال و سرامیک و... جزو صنایع‌ دستی اصفهان هستند که می‌توانید به‌عنوان سوغات تهیه کنید.

در این شهر، سوغاتی‌های خوراکی نیز به‌وفور یافت می‌شود؛ از گز و پولکی گرفته تا شیرینی برشتوک، سوهان عسلی، شیرینی برنجی، نبات و گلاب قمصر کاشان و همین طور عسل فریدون‌شهر و خوانسار را می‌توانید به‌عنوان سوغات اصفهان تهیه کنید.

غذای محلی اصفهان

گردشگران در سفر به اصفهان می‌توانند به‌واسطه انواع و اقسام غذاهای خوشمزه از دسرها تا آش‌های محلی، لذتی دوچندان را تجربه کنند. بی‌شک بریان یا بریون حرف اول را در غذاهای این خطه از ایران می‌زند. خورش ماست هم شهرت زیادی بین مردم بومی و گردشگران دارد.

از دیگر غذاهای محلی اصفهان می‌توان به کباب مشتی (کباب زردک)، کله جوش، حلیم بادمجان، قیمه ریزه، یخنی لوبیا (گوشت لوبیا)، نخودآب، حلیم ماش و قمری و کوفته شویدباقالی اشاره کرد. نمی‌توان از غذاهای اصفهان حرف زد و صحبتی راجع به آش‌های خوشمزه آن نکرد. آش شوربای سبزی، آش سماق، اوماج چغندر، حلیم شیر، آش اوماج و... تنها گوشه‌ای از آش‌های اصفهان هستند. گوشفیل با دوغ نیز یکی دیگر از خوراکی‌های مخصوص اصفهان است که برای تعادل گرمی و سردی، با هم میل می‌شوند.

آداب و رسوم مردم اصفهان

یکی از معروف‌ترین مراسمی که در استان اصفهان برگزار می‌شود، آیین قالی‌شویان مشهد اردهال است که همه ساله در روستای خاوه اردهال برگزار می‌شود؛ یکی از آیین‌های سنتی و مذهبی ثبت‌شده در میراث فرهنگی ناملموس یونسکو که به‌عنوان تنها آیین مذهبی اسلامی، به تقویم شمسی (دومین جمعه مهرماه) است. شرکت‌کنندگان این مراسم، یکی از قالی‌های امامزاده سلطان علی بن محمد باقر (ع) را به یاد قالی که پیکر امامزاده در زمان شهادت در آن پیچیده شده بود، در چشمه‌ای می‌شویند؛ گروهی نیز به‌نشانه نبرد نمادین با قاتلان امامزاده، چوب‌‌دست‌های خود را در هوا تکان می‌دهند. قدمت این آیین سنتی به ۱۰۰۰ سال می‌رسد.

در گوشه‌ای دیگر از این استان، یکی از بزرگ‌ترین تعزیه‌های ایران در نوش‌آباد شهرستان آران و بیدگل برگزار می‌شود. خیمه کوبی و تعزیه در نوش‌آباد قدمتی بالغ بر ۱۰۰ سال دارد و در فهرست میراث معنوی کشور ثبت شده است.

رسم جالب آتش‌‌افروزی و جل‌جلانی نیز در شب‌های هفدهم، هجدهم و نوزدهم دی‌ در نطنز و آبادی‌های آن اجرا می‌شود؛ به‌ این ترتیب که مردم آتش بزرگی روی تپه بلند شهر روشن می‌کنند و متعقدند که رسیدن روشنایی این آتش به درختان باعث پربارترشدن آن‌ها می‌شود.

حمل و نقل عمومی در اصفهان

اصفهان در همه‌ ماه‌های سال میزبان گردشگران است؛ بنابراین سیستم تاکسیرانی قدرتمندی دارد. اگر بودجه‌ سفر شما محدود است، اتوبوس گزینه‌ به‌صرفه‌تری برای شما خواهد بود. اگر از آن دسته افراد هستید که مترو را به اتوبوس و تاکسی ترجیح می‌دهید، در سفر به اصفهان مترو سوار شوید. گزینه‌ بعدی برای سفر درون‌شهری اصفهان، استفاده از تاکسی‌های آنلاین یعنی تپسی و اسنپ است.

اگر اصفهان‌کارت را از باجه‌های بلیط فروشی تهیه کنید، کرایه‌ تاکسی، اتوبوس یا دوچرخه را راحت‌تر پرداخت خواهید کرد. اگر با ماشین شخصی به اصفهان سفر کنید، با شارژ اصفهان‌کارت هزینه‌ پارکینگ را هم می‌پردازید. 

• مترو اصفهان

متروی اصفهان دارای 5 خط است که عبارتند از:

خط شماره یک به صورت شمالی - جنوبی و شامل بیست و یک ایستگاه می باشد که از شمال غربی آغاز و به کوه صفه در جنوب منتهی می‌شود.
خط شماره دو به صورت شرقی - غربی دار و شامل یست و یک ایستگاه می باشد که  از شمال شرقی آغاز و به خمینی شهر ختم می گردد.
خط شماره سه از فولادشهر در جنوب غربی شهر آغاز می شود و در ایستگاه میدان آزادی پایان می یابد.
خط شماره چهار دنباله ی خط اول تا بهارستان و شهر مجلسی است.
خط شماره پنج در ادامه ی خط اول از سمت شمال به سمت شاهین شهر می باشد.

• فرودگاه بین‌المللی شهر اصفهان

فرودگاه بین المللی اصفهان به عنوان یکی از پر رفت آمدترین فرودگاه‌های کشور که با نام فرودگاه شهید بهشتی شناخته می شود در 18 کیلومتری شمال شرقی آن واقع است. این فرودگاه 60 پرواز در مسیرهای ورودی و خروجی روزانه و 300 پرواز هفتگی به 30 مقصد در داخل و خارج از ایران را پشتیبانی می کند به طور میانگین در هر هفته هزار مسافر از طریق این فرودگاه مسافرت خود را انجام می دهند.

• راه آهن شهر اصفهان

شهر اصفهان دارای یک ایستگاه در خط ریلی کشور است. طراحی خاص این ایستگاه و ایجاد ستون هایی با استفاده از اصول معماری اسلامی – ایرانی و سرستون های هشتی به عنوان یکی از زیباترین ایستگاه های راه آهن ایران شناخته می شود. این ایستگاه در میدان آزادی، خیابان هزار جریب، 5 کیلومتری جاده شیراز، روبه روی سپاهان شهر قرار دارد.

• اتوبوس و تاکسی

شهر اصفهان از نظر وجود خطوط تاکسی و اتوبوس در سطح قابل قبولی قرار دارد. این شهر دارای خطوط اتوبوسرانی بی آر تی نیز می باشد.

شهرهای استان اصفهان

• آران و بیدگل
• اردستان
• اصفهان
• برخوار
• بوئین و میاندشت
• تیران و کرون
• چادگان
• خمینی شهر
• خوانسار
• خور و بیابانک
• دهاقان
• سمیرم شاهین شهر و میمه
• فریدون
• فریدونشهر
• فلاورجان
• کاشان
• گلپایگان
• لنجلن
• مبارکه
• نائین
• نجف آباد
• نطنز

تصاویر اصفهان