کارخانجات تولیدات ایرانی

تولید ملی اصطلاحی در علم اقتصاد است و به ارزش پولی همه کالاها و خدماتی که در دورهٔ معینی ، معمولاً یک سال ، در کشوری تولید شده ، گفته می‌شود. آسمونی در این مقاله مطالب مفیدی در مورد تولید ملی و مفهوم حمایت از تولید ملی و تولید ایرانی را برای شما عزیزان منتشر می کند.

تولید ملی یک جریان در واحد زمان است و معمولا بر حسب دلار در سال ، پوند در سال ، و مانند این ها بیان می‌شود. درآمد ملی به ارزش پولی تمامی درآمد هایی که در دوره معینی در کشوری ، در جریان تولید ، کسب شده گفته می‌شود. «هزینه ملی» ارزش پولی تمام هزینه‌هایی است که در دوره معینی در کشوری پرداخت شده است.

انواع تولید ملی :

تولید ملی را بسته به اینکه هزینه‌ های تولید از آن کم شده یا نه می‌توان به دو زیرشاخه تقسیم نمود :

• تولید خالص ملی
• تولید ناخالص ملی

نکات تولید ملی :

• در محاسبه این کل باید از دوباره شماری اجتناب کرد. مثلا اگر در آمد ها را جمع می‌زنیم نباید هم دستمزد هایی را که از سوی یک بنگاه تولیدی پرداخت شده و هم ارزش فراورده‌ هایی را که از سوی آن بنگاه به فروش رسیده به حساب آورد ؛ زیرا در این صورت دستمزد ها دوبار به حساب درآمد گذاشته می‌شود ، یک بار هنگامی که از مشتریان دریافت و بار دیگر هنگایم که به کارکنان پرداخت می‌گردد. بلکه باید دستمزدها و سودها «پس از» پرداخت دستمزدها (و البته پس از پرداخت دیگر هزینه‌ها) به حساب آورده شوند.
• در جمع زدن هزینه‌ ها نیز باید تنها هزینه‌ های مصرف کنندگان نهایی برای خرید فراورده‌ ها به حساب اورده شود ، نه هزینه‌ های بانگاه‌ ها برای خرید مواد اولیه‌ای که بعدا آنها را تبدیل کرده و به فروش می رسانند.
• در تعریف تولید (محصول) یا درآمد یا هزینه ملی ، مختاریم هزینه استهلاک کالا های سرمایه‌ای دوره مربوطه را کسر کنیم یا نکنیم. اگر این هزینه‌ها کسر شود ، نتیجه تولید ، درآمد و هزینه «خالص» است ، اگر کسر نشود ، نتیجه تولید ، درآمد و هزینه «ناخالص» است. بدین ترتیب تولید ناخالص ملی ارزش کالا ها و خدماتی است که در یک دوره تولید شده و شامل کالا هایی است که در همان دوره برای جایگزینی کالاهای سرمایه‌ای مستهلک شده اختصاص یافته است و محصول خالص ملی ارزش کالاها و خدمات تولید شده «پس از کنار گذاشتن» کالاهایی است که برای نگهداری دارایی کالاهای سرمایه در حد آغاز دوره، لازم است.
• «درآمد قابل تصرف» که گاهی «درآمد شخص قابل تصرف» خوانده می‌شود معمولا به معنای درآمد شخصی پس از وضع مالیات بر درآمد اشخاص است.

تولید خانگی :

در برآورد تولید ملی تنها فراورده‌ هایی به حساب آورده می‌شوند که از طریق بازار توزیع شده باشند. زیرا سنجش ارزش افزوده فراورده‌ های خانگی ، چون غذا و لباس و اثاثه و تعمیرات خانگی که از سوی افراد برای مصرف شخصی تولید می‌شود ، دشوار است. نتیجه گاهی ناهنجاری‌ های شگفت انگیز است. مثلا اگر مردی با سرایدار خود ازدواج کرده دیگر دستمزد نپردازد ، هرچند سرایدار همچون گذشته به انجام وظیفه خود ادامه دهد ، تولید درآمد و هزینه ملی کاهش خواهد داشت ، زیرا خدمات سرایدار از این پس از طریق بازار عرضه نشده به تولید خانگی مبدل گردیده است. در نروژ زمانی ارزش خدمات زنان خانه دار نیز برآورده شده در حساب‌ های ملی آن کشور گنجانیده می‌شد.

مفهوم حمایت از تولید ملی چیست ؟

در یک اقتصاد در شرایط بحران داستان تعریف دیگری پیدا می کند. مثلا وقتی کالایی را نمی توانید از طریق واردات تامین کنید مجبور خواهید بود آن را در داخل تولید کنید ولو اینکه اصلا صرفه اقتصادی نداشته باشد. مثال دیگر زمانی است که بیکاری به فزاینده بالا برود و در چنین شرایطی حمایت از صنایعی که شاید توجیه اقتصادی قوی هم ندارند منطقی می شود.

در اقتصاد فعلی جهان جز در موارد خاص اصولا استقلال اقتصادی مفهومی ندارد و اینکه هر کشوری هر چیزی را تولید کند اتلاف منایع بوده و فاقد صرفه اقتصادی است. امروزه در رقابت بازار جهانی باید با حداقل ضایعات ، کمترین مصرف انرژی و در دسترس ترین منابع مواد و نیروی کار کالا هایی تولید کرد که توان رقابت داشته باشند. خوب حالا با این تعریف حمایت از تولید ملی در کشور ما که بدون شک در یک بحران چند سویه داخلی و خارجی گرفتار است باید به طور دقیق موشکافی شود.

هدف حمایت از تولید ملی چیست ؟ جلوگیری از خروج ارز حاصل از فروش نفت ؟ کاهش نرخ سرسام آور بیکاری ؟ تامین کالا هایی که به دلیل تحریم قابل واردات نیستند؟ و از همه مهم تر با چه سیاستی این هدف تامین شود ؟

اگر صنایع را بررسی کنیم به وضوح مشخص است که تقریبا هیچ یک از صنایع چه به لحاظ مواد مصرفی و چه فناوری و تجهیزات استقلال داخلی ندارند و وابستگی خارجی دارند. از طرفی صنایع داخلی ما توان تولید همه کالا های مورد نیاز کشور را ندارند و بسیاری از کالا ها عمدتا منبع تامین خارجی دارند و رقیب داخلی به مفهوم واقعی ندارند.

اگر هدف جلوگیری از نابودی صنایع داخلی و ایجاد ظرفیت بالا بردن تولید و همچنین ایجاد صنایع جدید باشد در قدم اول نیاز به ایجاد فناوری های کارخانه سازی است. صنایع سنگینی که لوازم و تجهیزات صنعتی می سازند. این دقیقا نقطه ای است که در آن مشکل داریم. در واقع تنوع بسیار بالای فناوری های لازم در ایجاد صنایع آنقدر بالا است که تولید داخلی آنها مفهوم ندارد. مثلا شما اگر یک دستگاه تولیدی را ببینید خواهید یافت که مجموعه ای از چند شرکت بین المللی اقدام به تولید موتور و ابزار دقیق و قطعات مکانیکی و … کرده اند.

به هر میزان آن دستگاه پیچیده تر باشد تنوع شرکت های درگیر در آن هم بیشتر می شود. علت این ماجرا آن است که فناوری ها پیچیده و پر هزینه شده اند و روند تحقیقات و توسعه لازم برای ایجاد آنها موجب شده است که اغلب شرکتهای چند ملیتی تخصصی در هر موردی ایجاد شود و بقیه به سراغ آنها بروند. شاید تولید یک کالای خاص (مثلاً اورانیوم 20 درصد غنی شده یا موشکهای دفاعی و هجومی) ولو به قیمت چند ده برابر بین المللی آن با توجه به تحریم و یا مساله امنیت ملی آن توجیه داشته باشد اما صنایع عمومی چنین نیستند و این روند در مورد آنها قابل پیاده سازی نیست.

در واقع اولین قدم حمایت از تولید ملی نوسازی صنایع برای امکان تولید مرغوب و رقابتی است. در شرایطی که با حجم وسیع واردات صورت می گیرد و از آن به عنوان ابزار کنترل تورم استفاده می شود دقیقا عکس این جهت حرکت میشود زیرا همان حداقل تولید نیز در سایه واردات سنگین محو می شود.

در مجموع با اینکه ایده حمایت از تولید ملی حرکت بسیار خوبی است اما به دلایل مختلفی به مفهوم استقلال فنی و اقتصادی قابل اجرا ( اقلا برای کشوری مثل ما ) در کوتاه و میان مدت نیست. زیرا در کشوری مانند ایران منابع فنی و اقتصادی محدودی وجود دارد و از طرفی به دلیل سوء مدیریت همان منابع محدود هم به طرز صحیح مصرف و نتیجه بخش نمی شود.

با این تعاریف باید از نگاه تخصیص منابع به مفهوم ایجاد استقلال اقتصادی به طرز جدی اجتناب کرد و بیشتر منابع به سمت آنچه صرفه اقتصادی دارد جهت دهی گردد و اگر مسیری جز این انتخاب شود در عمل برآیند آن موجب بهبود اوضاع اقتصادی نخواهد شد. در مجموع سال 91 سال سختی خواهد بود. بحث تحریم نفتی و شدت یافتن تحریم های بانکی و مالی و همچنین سود جویی کشورهایی مانند چین و هند میتواند به طور کلی حمایت از تولید ملی را در جهتی عکس به پیش ببرد.