تیم ملی و 90 سال بازیهای دوستانه ؛ مشکلات تیم ملی در یافتن رقیب

تیم ملی و 90 سال بازیهای دوستانه / اختصاصی آسمونی - مهدی زارعی

آیا همیشه در پیدا کردن رقیب برای بازی تدارکاتی مشکل داشتیم ؟

حکایت  بازیهای دوستانه تاریخ فوتبال ایران داستانی 90 ساله است با این حال ، گذشت 90 سال از عمر این بازیها نیز دلیل نشده است که فوتبال ایران برای پیدا کردن رقبای تدارکاتی مناسب ، دچار مشکل نشود . طی سالهای اخیرکه فیفا به شکل دقیق روزهای برگزاری مسابقات رسمی را مشخص کرده است ، ناتوانی فوتبال کشورمان در یافتن رقیبی قدرتمند برای بازی های تدارکاتی بیشتر به چشم آمده است . در شرایطی که لغو یک جانبه مسابقات دوستانه می تواند موجب شکایت طرف مقابل به فیفا شود اما تا به حال رقبای مختلفی به بهانه های گوناگون از مسابقه دادن با ایران خودداری کرده اند . عربستان در سال 1384 به بهانه مرگ پادشاه خود ؛ مالی در سال 1387 به دلیل سرد بودن هوا ، فلسطین در سال 1393 به دلایل غیر مشخص ، تایلند در سال 95 به دلیل مرگ پادشاه خود و سرانجام تعداد زیادی از حریفان در سالهای اخیر به بهانه این که بازیکنان شاغل در فوتبال امریکا نمی توانند به ایران سفر کنند ، بازی با ایران را به زمانی دیگر موکول کردند ؛ زمانی که هرگز فرا نرسید . یکی دو سال پیش  هم که بازی ایران و ساحل عاج لغو شد و زمزمه لغو بازی با مراکش هم جدی تر از همیشه به گوش رسید . اتفاقی که البته رخ داد و ایران باز هم از برگزاری یک مسابقه خوب بازماند ...

مراودات دوستانه با همسایگان

اولین بار که تیمی از ایران برای برگزاری دیدار دوستانه راهی خارج از کشور شد مربوط به سال 1305 شمسی است . در آن زمان هنوز فدراسیون فوتبال ایران تاسیس نشده و عضو فیفا نشده بود .

تیم منتخب ایران از بازیکنان تیمهای کلوپ ایران ، طوفان و اسپرت ارامنه تشکیل شده بود . در شرایطی که از شکل‌گیری اولین تیم فوتبال باشگاهی در ایران حتی یک دهه هم نمی‌گذشت ، این تیم با عنوان منتخب تهران به سوی بندر پهلوی حرکت کرد . اسناد مربوط به این سفر نشان می‌دهد که کلیه مخارج این تیم اعم از کرایه درشکه ، کرایه اتوبوس ، انعام به مستخدمین مهمانخانه قزوین ، نهار و چای در کرج و رودبار ، مخارج قند و چای ، انعام دو شوفر کامیون و حتی خرید یک دفترچه برای میرمهدی ورزنده به دقت یادداشت شده تا پس از بازگشت به ایران ، این هزینه‌ها به دستور رئیس‌الوزرا به تیم بازگردانده شود . اکثر بازیکنان ایرانی خودشان لباس و کفش خود را تهیه کرده بودند . اما چهار نفر نتوانستند که از هزینه مربوط به خرید کفش برآیند . چنین شد که برای آنها نیز کفش خریده شد و سرانجام تیم با کشتی به بادکوبه شوروی رفت .

به گزارش آسمونی ، میرمهدی ورزنده ( پدر ورزش نوین ایران ) که علاوه بر سرپرستی تیم ، به عنوان خبرنگار نیز عازم بادکوبه شده بود ، بعدها گفت که قرار بود در روز 26 آبان ماه به سمت بادکوبه حرکت کنیم . اما طوفان شدید سبب شد تا در روز 27 آبان ماه حرکت ما آغاز شود . یک روز بعد در بادکوبه بودیم و پس از دو روز استراحت مسابقه آغاز شد . سه مسابقه ایران در استادیومی خارج از بادکوبه برگزار شد که تیم ایران پس از شکست ( 3 ـ 4 ) از تیم اول بین‌المللی بادکوبه ، در برابر دانشگاه بادکوبه ( 0 ـ 0 ) مساوی کرد و آن‌گاه در هشتم آذرماه در حضور شش هزار تماشاگر با نتیجه ( 1 ـ 3 ) از نفت بادکوبه شکست خورد . این تیم در دهم آذرماه در میان استقبال مردم وارد تهران گردید .

شکست های سنگین در بازیهای دوستانه

اولین بازیهای تدارکاتی فوتبال ایران با کشورهای همسایه ایران صورت گرفت . طی چند دهه ابتدایی شکل گیری فوتبال در ایران ، رابطه سیاسی ایران به جز عراق با سایر همسایه ها ایده آل بود و اساس بازیهای تدارکاتی ایران بر مبنای همین روابط صورت می گرفت . در 1305 منتخب ایران برای برگزاری سه مسابقه دوستانه راهی بادکوبه شوروی شد و با دو باخت و یک تساوی به کار خود خاتمه داد . سه سال بعد نوبت به سفر منتخب آذربایجان به ایران بود که به نوعی دیدار برگشت مسابقه 1305 محسوب می شد . اما وقتی روسها با نتایج ( 11 - 0 ) ، ( 3 - 1 ) و ( 4 - 0 ) منتخب تهران را شکست دادند ، مشخص شد که این بازیها بیش از آن که دوستانه باشد حیثیتی است . تا جایی که بسیاری از فوتبالیست های متخب تهران از اندوه شکست برای همیشه از فوتبال کناره گیری کردند .

منتخب مشهد به جای تیم ملی راهی افغانستان شد

بیشتر از یک دهه گذشت تا دومین تیم منتخب ایران در سال 1320 و درست در دورانی که جنگ جهانی دوم در عالم بیداد می‌کرد ، تشکیل شد و برای شرکت در جشنهای استقلال افغانستان به این کشور سفر کرد . در اسناد از تساوی ( 0 - 0 ) ایران مقابل تیم ملی افغانستان یاد شده در حالی که این تیم با عنوان منتخب مشهد به سفر اعزام شده بود و بازی این تیم با افغانستان به هیچ عنوان بازی رسمی محسوب نمی شد .

سفر این تیم با حمله نیروهای متفقین به ایران مصادف گردید و بازیکنان ایران که پس از برد ( 1 - 0 ) مقابل نماینده هند از تیم ملی افغانستان ( 0 ـ 1 ) شکست  خورده بودند ، در بازگشت مخاطره‌آمیز خود با مملکتی رو به رو شد که حتی پادشاه آن تغییر کرده بود . شهریورماه 1320 بود و در هنگام بازگشت این تیم جنگ جهانی وارد ایران شده و منجر به استعفای رضاشاه شده بود .

چنین بود که دو دهه ابتدایی بازیهای ملی ایران ، بدون حتی یک دیدار رسمی به پایان رسید ...

اختصاصی آسمونی