آشنایی با معدن طلا

منابع معدنی نقش زیر بنایی در فرایند توسعه اقتصاد کشور دارند و در این میان طلا به عنوان یک منبع ثروت با کاربرد ویژه در صنعت و پشتوانه سیستم پولی پاره‌ای از کشورهای جهان، از اهمیت خاصی برخوردار است. تفاوت طلا با سایر عناصر در رابطه تاریخی آن با پول نهفته است. بر این اساس در چند سال اخیر منابع هنگفتی در زمینه اکتشاف طلا سرمایه گذاری شده است. اطلاعات درمورد ذخایر طلا در کشورمان بسیار پراکنده بوده و به لحاظ نداشتن یک سیستم بانک اطلاعاتی قوی، گردآوری، نگهداری و پردازش این اطلاعات به خوبی صورت نگرفته است. بر این اساس پروژه بانک اطلاعاتی طلا در بخش بانک اطلاعاتی موضوعی تعریف گردید. هدف از انجام این پروژه جمع آوری اطلاعات مربوط به طلا (اکتشاف، استخراج، ... )، ساماندهی این اطلاعات در قالب یک بانک اطلاعاتی و در نهایت ارایه اطلاعات به شکل اینترنت، اینترانت، نقشه، گزارش و CD خواهد بود. در این راستا پس از مطالعه و بررسی، فرم اطلاعاتی استاندارد برای داده‌های کانسار و نشانه‌های معدنی، بر اساس استاندارد NSDI کشور آمریکا و استاندارد اطلاعات ژئوشیمیایی BHP طراحی گردید. در مرحله بعد اطلاعات مورد نیاز و مراکز اطلاعاتی شناسایی شد و با توجه به الویت‌بندی صورت گرفته و حجم عظیم اطلاعات در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، اطلاعات موجود در این ارگان گردآوری گردید، در ادامه جمع‌آوری اطلاعات موجود در وزارت صنایع و معادن و دانشگاههای سطح تهران صورت پذیرفت. ارایه مطلوب اطلاعات نیازمند دسته‌بندی و حفظ و نگهداری اصولی می‌باشد. بدین منظور طبقه‌بندی اطلاعات جمع‌آوری شده به چهار دسته معدن، کانسار، نشانه های معدنی و آنومالی انجام شد و پردازش و کدگذاری آنها صورت گرفت و بیش از 600 گزارش مورد مطالعه قرار گرفت که حاصل آن معرفی 2 معدن( طلای موته و مس و طلای سرچشمه )، 36 کانسار، 79 نشانه معدنی، و 288 آنومالی معدنی تا کنون می‌باشد. بی شک این فعالیت سنگ بنایی است که به دست توانمند دانش‌پژوهان کشورمان بتدریج تکمیل خواهد شد. معدن : تمرکز اقتصادی مواد معدنی که یا در گذشته استخراج شده‌است و یا اکنون در حال استخراج برای عرضه و فروش می‌باشد. کانسار: تمرکز اقتصادی مواد معدنی که لزوما یک تمرکز اقتصادی است اما هنوز استخراج نگردیده است. نشانه معدنی : ویژگی زمین‌شناسی یا ... که به حضور یک نهشته معدنی در یک ناحیه اشاره دارد. آنومالی معدنی : نواحی بی‌هنجار که مطالعات زمین‌شناسی، اکتشافی و... انجام‌گرفته در آنها از " نشانه معدنی" کمتر بوده اما در آینده با تکمیل مطالعات می‌تواند به‌عنوان یک نشانه معدنی معرفی گردد. وضعیت معادن طلا در ایران و جهان از آنجا که آرمان اصلی همه ایرانیان استقلال کشور از هر نوع وابستگی است و زمینه این امر باید از راه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و بعد مهم اقتصادی فراهم شود و از طرفی اقتصاد فعلی کشور به‌طور اهم برپایه صادرات تک‌محصولی نفت قرار دارد و ادامه این روند علاوه بر اینکه زمینه خودکفایی اقتصادی را سبب نخواهد شد بلکه در درازمدت با اتمام این ذخیره خدادادی که باید مورد استفاده نسل‌های آینده نیز باشد، کشور را با وضع نابسامانی روبه‌رو خواهد کرد، لذا همگان باید در تغییر این الگوی اقتصادی تک‌محصولی کشور نهایت سعی و تلاش خود را کنند. در این راستا همواره مهندسان زمین‌شناسی و معدنی کشور به موضوع توسعه و تحقق آرمان‌های مهندسی در ارتباط با بهره‌گیری از ذخایر و منابع معدنی کشور توجه داشته و یکی از بزرگ‌ترین آرزوهای این قشر از کشور توسعه در امر دستیابی به منابع معدنی و استفاده از درآمد این منابع برای تامین بخشی از نیازهای اقتصاد کشور است. با توجه به اینکه کشورمان روی کمربند معدنی جهان قرار دارد و از ذخایر معدنی متنوع و غنی از انواع فلزات برخوردار است، تغییر روند فعلی اقتصاد کشور از صادرات تک‌محصولی نفت به کار اکتشاف و استخراج فلزات و ایجاد تغییرات لازم برای ارزش افزوده در آنها ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. فلزات گرانبها از جمله طلا از مواد معدنی است که وجود آن در نقاط مختلف کشور به ثبوت رسیده و از دو دهه قبل تعدادی از معادن طلا، کشف و ذخایر بالایی نیز دارد که تعدادی از آنها مورد بهره‌برداری قرار گرفته و شمش طلا تولید کرده‌اند. کل ذخایر طلای دنیا تقریبا 3/1 میلیارد اونس بوده که از این مقدار تقریبا دوسوم آن در آفریقای‌جنوبی قرار دارد. تولیدکنندگان عمده طلا در جهان عبارتند از آفریقای‌جنوبی، ایالات متحده آمریکا، استرالیا، روسیه، کانادا، چین، برزیل و گینه‌نو. برای مثال در سال 1375 مجموع تولید طلا در دنیا 2.246.000 کیلوگرم بود که آفریقای‌جنوبی با حدود 500 هزار کیلو، بالاترین رقم را داشته که در همین سال ایران با 640 کیلوگرم در مقام 56 قرار گرفته است. لازم به توضیح است که بالغ بر 99 درصد طلای دنیا در 16 کشور تولید می‌شود که سهم کشور ما در سال مذکور 03/0 درصد بوده است. همان‌طور که ملاحظه می‌شود ایران بین کشورها در زمینه طلا رتبه و مقام مهمی ندارد، در حالی‌که در طول تاریخ کشور ایران از نظر عملیات اکتشاف، استخراج و استحصال طلا از جایگاه مهمی برخوردار بوده و اطلاعات حاصل از منابع مختلف نشان می‌دهد که گسترش ذخایر معدنی طلای ایران لااقل چندین برابر کانسارها و آثار شناخته شده است، همچنین معادن غنی مس ایران که بصورت نواری از استان آذربایجان‌شرقی شروع شده و بعد از گذشتن از استان زنجان در استان تهران به دو شاخه تبدیل که یکی از طریق استان سمنان به استان خراسان رسیده و دیگری بعد از گذشتن از استان‌های اصفهان، یزد، کرمان به استان سیستان و بلوچستان منتهی می‌شود حاوی مقدار قابل‌توجهی طلا است. وضعیت موجود معادن طلای ایران به چهار گروه قابل تقسیم است: اول : معادن طلای فعال، دوم : معادن طلا که در مورد آنها اکتشاف تفصیلی انجام گرفته، سوم : معادنی که در مورد آنها اکتشاف مقدماتی صورت گرفته و چهارم : مناطقی که پی‌جویی شده و دارای آثار طلا هستند که به ترتیب گروه اول معادن طلای موته اصفهان، معدن طلای زرشوران تکاب و معدن طلای آق‌دره تکاب آذربایجان‌غربی، گروه دوم: معدن طلای خاروانا اهر (آذربایجان‌شرقی)، کوه‌زر دامغان، گروه سوم: معادن طلای خونی و معدن طلای کالکافی انارک اصفهان و گروه چهارم: گل‌چشمه گلپایگان و کوه ‌دم‌انارک اصفهان هستند.