شهر اینترنتی و شهر الکترونیک ، گامی بزرگ جهت سهولت شهروندان

شهر الکترونیکی عبارت از شهری است که اداره امور شهروندان شامل خدمات و سرویس های دولتی و سازمان های بخش خصوصی به صورت برخط (online) و به صورت شبانه روزی و در هفت روز هفته باکیفیت و ضریب ایمنی بالا و با بهره گیری از ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و کاربردهای آن انجام می شود. آسمونی در این بخش به معرفی شهر اینترنتی و شهر الکترونیک می پردازد.

شهر اینترنتی و شهر الکترونیک ، گامی بزرگ جهت سهولت شهروندان

شهر الکترونیکی ما را از دنیای تک بعدی شهرهای سنتی و امروزی خارج کرده و به دنیای جدیدی راهنمایی خواهد کرد، دنیایی دوبعدی که دستاورد فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات می باشد. در گذر این زمان و در این حرکت روبه جلوی فناوری ما در آینده ای نه چندان دور دنیای سه بعدی را شاهد خواهیم بود که حتی تصور آن در حال حاضر برایمان ناممکن است.فعالیت های شهر الکترونیکی بسیاری از فعالیت هایی که در شهرهای عادی انجام می شود قابلیت پیاده سازی و اجرا در شهر الکترونیکی را دارد و به جرأت می توان گفت که این فعالیت ها در شهرهای الکترونیکی بسیار راحت تر از نمونه های فیزیکی آن خواهد بود...

فعالیت های شهر اینترنتی و شهر الکترونیک

این مجموعه از فعالیت ها را می توان به گروه های زیر تقسیم کرد:

فعالیت های بانکی:مثل پرداخت قبوض،برداشت پول از حساب،انتقال پول و غیره.

فعالیت های اداری:مثل ثبت اسناد و املاک،درخواست پاسپورت و امثال آن.

فعالیت های تجاری:مثل خرید وفروش کالا،موسیقی ،فیلم و مواد غذایی.

فعالیت های تفریحی:مثل بازیهای رایانه ای،بازدید از موزه هاوپارکها.

کسب اطلاعات:اخبار،روزنامه ها،نشریات،وضعیت آب وهوا ترافیک شهری،ساعات پرواز هواپیماها.

فعالیت های علمی:تحقیق در مورد پروژه ها،یافتن مقاله ها،دسترسی به منابع معتبر،کتابخانه ها وکتابها و تالیفات جدید.

فعالیت های آموزشی:مدرسه ،دانشگاه و سایر آموزشگاهها.

فعالیت های سیاسی:شرکت در انتخابات،اعلام نظر به مجلس و بخشهای سیاسی باز.

فعالیت های مسافرتی:رزرو بلیط سفر،رزروهتل و کرایه اتومبیل.

کاریابی و درخواست کار:آگاهی یافتن از فرصت های کاری،پر کردن فرم درخواست کار،ارسال و گرفتن نتیجه.

فعالیت های درمانی:مراجعه به پزشک،دریافت دستور العمل های ایمنی و اطلاع از تازه های پزشکی.

فعالیت های تصمیم گیری:بهترین و خلوت ترین مسیر در شهر برای رسیدن به مقصد،بهترین رستوران برای صرف غذا،بهترین اماکن تفریحی و سایر بهترین ها.

مراحل پیدایش شهر اینترنتی و شهر الکترونیک

در ایجاد هر شهر الکترونیکی مراحلی وجود دارد که این مراحل یکی پس از دیگری تکمیل شده و سبب توسعه، پیشرفت و تکامل شهر الکترونیکی خواهد شد، این مراحل را می توان به شکل زیر بیان کرد:

1)پیدایش در این گام از طراحی شهر الکترونیکی ایده اولیه، طراحی موضوعی و تهیه سند راهبردی ، مشورت با کارشناسان و صاحبنظران حوزه ict و تهیه زیرساخت های فنی مورد نیاز از قبیل نرم افزاری و سخت افزاری مورد نیاز است.

2)ارتقا در این گام پس از پیاده سازی شهر الکترونیکی به صورتی کاملاً ساده ، امکانات و توانمندی های شهر برای استفاده بازدیدکنندگان، خصوصاً شهروندان توسعه خواهد یافت و سعی در برآورد حداقل امکانات مورد نیاز شهروندان در طراحی شهر است.

3) تعامل در این بخش سعی در برقراری ارتباط با سایتهای مرجع در زمینه های تخصصی و نیزدر اختیار گذاردن اطلاعات سایت در این گونه از پایگاه های اطلاعاتی است، به علاوه با شهرهای الکترونیکی موجود بر روی وب جهان (world wide web) نیز تعامل برقرار خواهد شد و به داد و ستد دانش و اطلاعات پرداخته می شود. به علاوه می توان امکانی را برای استفاده شهروندان دیگر شهرها از امکانات و توانمندی های شهر در نظر گرفت.

4)توسعه و گسترش این گام آخرین و نهایی ترین بخش در توسعه شهر الکترونیکی است و با فراهم آوردن امکانات و توانمندی های مبادلات مالی اقدام به خرید و فروش اینترنتی و نیزدریافت و پرداخت پول الکترونیکی نمود. به علاوه در این گام باید وب سایت شهر الکترونیکی را توسعه و گسترش داد و سرویس های مورد نیاز شهروندان را برای سرویس دهی فعال تر به آنها فراهم و یا تولید نمود.

مزایای شهر اینترنتی و شهر الکترونیک

فراهم آوردن خدمات با کیفیت و سرعت بالا برای شهروندان

فراهم آوردن کانال های آموزشی مختلف و محیط آموزشی مادام العمر

بهبود کیفیت زندگی مردم

ارائه خدمات یک مرحله ای به شهروندان

تقویت رقابت تجاری شهر و ایجاد فرصت های تجاری بیشتر توسط تجارت الکترونیک

ارتباط بهتر سازمانها و ارگان های مختلف شهری

دسترسی 24 ساعته به خدمات شهری

افزایش مشارکت مردم در اداره ی شهر

کاهش ترافیک شهر با توجه به کاربرد اینترنت در فعالیت های شهری

کاهش آلودگی هوا با کاهش ترافیک شهری

همسو کردن سرمایه گذاری ها با نیازهای شهروندان و شهر

تسریع در برطرف شدن و مشکلات ایجاد شده و ارتباط مستقیم مسئولین شهری با شهروندان

صرفه جویی در وقت و انرژی

جلوگیری از سرمایه گذاری بیشتر روی روشهای قدیمی اداره شهر

ایجاد زیر ساختار لازم برای توسعه های آتی شهر

کاهش فساد اداری

افزایش نظم در فعالیت های شهر با استفاده از سیستم اطلاعاتی جامع

افزایش سطح آگاهی عموم

درآمد ثابت شهری با بوجود آمدن یک سیستم با ثبات و جامع در گردش پول

نشر فرهنگ و عقاید

مدیریت و نظارت واحد شهری

چالش های شهر اینترنتی و شهر الکترونیک

سرمایه گذاری: تحقق و توسعه شهر الکترونیک با توجه به منافعی که به دنبال دارد ،نیازمندحجم عظیمی از سرمایه گذاری در بخشدولتی میباشد .فراهم نمودن زیر ساختار فناوری ارتباطات و اطلاعات ،به روز رسانی سیستم های رایانه ای و شبکه های الکترونیکی و آموزش وسیع و گسترده از جمله مهمترین  موارد سرمایه بر در توسعه شهر الکترونیک است.لازم به توضیح است که دوره بازگشت سرمایه های صورت گرفته ،سریع و کوتاه مدت است.

محدودیت های نرم افزاری: اینترنت به عنوان اساسی ترین بستر برای تحقق شهر الکترونیک در جهان محسوب میشود .میلیاردها وب سایت در حال حاضر بر روی اینترنت وجود دارند که مطالب اکثر آنها بهزبان انگلیسی نگارش یافته است .هنوز در برخی از کشورها ،مشکلاتی برای توسعه خدمات فناوری اطلاعات در رابطه با خط الرسم و زبان ملی و محلی وجود دارد .برخی از نرم افزارهایی که در سطح عمومی در دنیا استفاده میشوند ،به طور کامل با این زبان ها مطابقت ندارند.

دسترسی به اینترنت و شکاف دیجیتالی: با توجه به آمار موجود استنباط میشود که بسیاری از مردم دنیا هنوز به اینترنت دسترسی ندارند و به این ترتیب ایجاد شهر الکترونیک و تحقق اهداف آن به منظور رفاه عمومی مردم و ارائه خدمات دولتی و شهری به صورت برخط در جهان سوم (به ویژه کشورهای آسیایی )مفید فایده نخواهد بود بنابراین رفع شکاف دیجیتال و اطمینان از دسترسی عمومی ،یکی از مهم ترین و ابتدای ترین اقدامات در جهت تحقق دولت الکترونیک میباشد.

امنیت و حریم شخصی: یکی از نگرانی های اساسی که درمورد اینترنت و فضای سایبر وجود دارد ،امنیت و حفظ حریم شخصی افراد است.اطلاعات گوناگونی اعم از اطلاعات شخصی و شغلی در پایگاه های داده شهری نگهداری میشوند .نفوذ بهاین سیستم ها امکان سوء استفاده و ایجاد خطر برای شهروندان را فراهم میسازد.بنابراین حفظ امنیت و حریم شخصی افراد یکی از دغدغه های اساسی محسوب میشود .

آموزش: در توسعه شهر الکترونیک ، آموزش از دو بعد اساسی مورد برسی قرار میگیرد :اول اطلاع رسانی عمومی و آماده سازی مردم و شهروندان برای استفاده از خدمات شهر الکترونیک و دوم تربیت و فراهم نمودن نیروی انسانی مورد نیاز برای ایجاد ، توسعه و اداره شهر . هر کدام از این ابعاد در شهر الکترونیک قابلیت زیادی را به همراه دارد.

مدیریت تغییر: به منظور اثر بخشی بیشتر شهر الکترونیک ،تغییرات باید با مدیریت مؤثر صورت گیرد .آموزش و اطلاع رسانی به افراد درمورد مزایای شهر الکترونیک ،برنامه ریزی و کنترل برنامه های اجرایی و دریافت بازخورد در مورد فعالیت های انجام شده و تحلیل آنها ،از جمله مهم ترین تکنیک ها و ابزارهای مدیریت تغییر میباشد.

چالش های فرهنگی و اجتماعی: هجوم گسترده فرهنگ های گوناگون و امکان دسترسی عامه مردم به اطلاعات گسترده از طریق اینترنت ،برخی ناهنجاری ها را در روابط فرهنگی و اجتماعی مردم به وجود می آورند.در کشورهای در حال توسعه ازجمله کشور ما بنابر شرایط اجتماعی و فرهنگی ،احتمال آسیب پذیری در اثر تعامل گسترده با دیگر فرهنگ ها وجود دارد .هر چند پیشرفتهای قابل توجهی در عرصه مکانیزم های امنیتی و کنترلی اینترنت حاصل شده است ،اما قابلیت های کنترلی در این گونه موارد کمتر مؤثر واقع میشوند.

شهر اینترنتی و شهر الکترونیک مشهور دنیا کدامند ؟

برترین شهر الکترونیکی جهان سئول ( کره جنوبی ) می باشد که 500 نوع خدمات آنلاین در این شهر ارائه می شود که این موضوع ، آلودگی هوا ، ترافیک ، مصرف سوخت و تصادفات رانندگی را در این شهر ده میلیون نفری به شدت کاهش داده است.همه تاکسی ها و بیشتر خودروها در شهر سئول به نقشه الکترونیکی مجهزند و با شناسایی وضع خیابانها و شرایط ترافیکی مسیر مناسب را انتخاب می کنند.از هر پنج خانوار کره ای در شهر سئول چهار خانواده به اینترنت با سرعت صد مگابایت در ثانیه دسترسی دارند و از هر ده شهروند سئول 9 نفر صاحب تلفن همراه هستند.امکان تماشای برنامه های تلویزیونی از طریق تلفن همراه و داخل خودروها در سئول از سه سال قبل فراهم شده است.

شهرهای توکیو ، سیدنی ، میلان ، لندن ، هلسینکی ، کپنهاک ، دوبی و دوبلین نیز از جمله شهرهای الکترونیکی جهان می باشند.

در ایران نیز شهرهای اصفهان ، بم ، تبریز ، شیراز ، کرمان ، یزد ، بهشهر و سیرجان و اراک نیز اقدام به الکترونیکی شدن نموده اند.