29 آوریل ، روز جهانی سگ راهنما

آسمونی : در کشورهای مختلف اقدامات مخالفی برای راحت‌تر شدن زندگی نابینایان پیش‌بینی و اجرا شده است؛ از استفاده از تکنولوژی‌های جدید تا استفاده از سگ‌های راهنما.

نابینایان هر روز، از وقتی بیدار می‌شوند با چالش‌های زیادی در زندگی روزمره خود روبرو هستند؛ از پیاده روی در مناطق شلوغ تا پیدا کردن ایستگاه اتوبوس و مترو و تاکسی و ... به همین دلیل سالیان سال است که در شهرهای مختلف اقدامات مختلفی برای کمک به زندگی روزانه نابینا‌ها انجام می‌شود.

100 سال پیش یکی از اولین اقدامات برای کمک به نابینایان در آلمان انجام شد؛ آلمانی‌ها برای کمک به کسانی که در جنگ جهانی اول نابینا و یا مصدوم شده بودند، شروع به تربیت سگ‌ها کرد، بعد از آن کشورهای دیگری هم مثل ایالت متحده از این سگ‌ها استفاده کردند و آرام آرام این فرهنگ وارد کشورهای مختلف شد، اکنون به این سگ‌ها، سگ‌های راهنما می‌گویند.

این سگ‌‌ها برخی مواقع دستورات صاحب خود را رد می‌کنند.

امروزه در بسیاری از کشورها سگ‌های راهنما با تمرین‌های مختلفی که می‌بینند، نقش فراوانی در زندگی نابینایان دارند. برای مثال این سگ‌ها به صاحب خود دکمه‌های آسانسور را نشان می‌دهند، یاا هنگامی که با صاحب خود هستند مشغول هیچ کار دیگری نمی‌شوند حتی اگر غذا و یا سگ دیگری را ببینند.

اما ویژگی اصلی سگ‌های راهنما اطاعت نکردن از برخی از دستورات صاحبشان است، مثلا اگر فرد نابینایی پشت چراغ قرمز باشد و صاحبش دستور بدهد که حرکت کند، در صورت تردد خودرو، این سگ‌ها حرکت نمی‌کنند، در واقع این سگ‌ها در صورت ایجاد خطر دستور صاحب خود را اجرا نمی‌کنند.

ماجراهای مختلفی از نقش سگ‌های راهنما در زندگی‌ نابیناها در کشورهای مختلف وجود دارد، چین از کشورهایی است که درک زیادی از نابینایی در آن وجود ندارد در این کشور سگی به نام جنی به زندگی یک ذوج نابینا کمک می‌کند، مثلا هنگامی که یکی از افراد این خانواده به همراه این سگ به خرید می‌رود، اگر جنسی را با مارک اشتباه انتخاب کند این سگ می‌ایستد تا به صاحب نابینا خود این موضوع را اطلاع دهد.

حتی چندی پیش یک سگ‌ راهنما به نام اورلاندو زندگی صاحب خود را نجات داد، صاحب او روی ایستگاه قطار افتاد و این سگ دقیقا کاری که به او آموزش داده شده بود را انجام داد؛ کنار صاحب خود رفت و آنقدر پارس کرد تا مردم به کمک او آمدند.

اهمیت سگ‌های راهنما در زندگی روزانه نابینا‌ها

به این دلایل این سگ‌ها برای صاحبان خود اهمیت زیادی دارند، چند ماه پیش یک سازمان خیریه‌ای در انگلیس، فردی نابینا را به علت مشکلات جسمانی صاحبش تهدید کرد که سگش را از او می‌گیرند و این باعث شد تا او به کشور ایرلند مهاجرت کند.

این مرد 59 ساله که برای حدود 40 سال نابینا است پیش از این هم 4 سگ راهنما داشت، او در رابطه با نقش این سگ‌ها در زندگی‌اش گفت: «قبل از اینکه سگ راهنما داشتم حتی شک داشتم که به بیرون بروم، ولی الان آنقدر به زندگی با سگ راهنما عادت کرده‌ام که بدون او، هیچ کاری نمی‌توانم انجام دهم.»

تحقیقی در سال 2015 به نام «ویژگی‌های داشتن یک سگ راهنما» نشان داده که سگ‌های راهنما به شکل اجتماعی و روانی به افراد نابینا کمک می‌کنند و به آنها احساس امنیت و اعتماد به نفس بیشتری می‌دهند. همچنین افرادی که سگ راهنما دارند احساس استقلال بیشتر و علاقه بیشتری به تردد دارند.

گفتنی است الیوت آرونسون روانشناس مشهور آمریکایی هم بعد از اینکه نابینا شد از سگ راهنمایی به نام دزی استفاده کرد.