16 سپتامبر ، روز جهانی حفاظت از لایه اوزون

روز جهانی حفاظت از لایه ازن شاید در مقایسه با بسیاری از رویدادهای بین‌المللی تاریخچه چندان طولانی نداشته باشد.

ماجرا به سال 1994 برمی‌گردد، در آن سال کشورهای عضو مجمع عمومی سازمان ملل، پذیرفتند تا روزی را برای حفاظت از لایه ازن نام‌گذاری کنند. از آن به بعد همه کشورها متعهد شدند که به تدریج برای تولید ابزار و وسایل خود از موادی استفاده کنند که به لایه ازن آسیب نرساند.

هدف از این برنامه حفظ این لایه حیات‌بخش برای ما و نسل‌های آینده است. معمولا برای روزهای بین‌المللی شعاری هم در نظر گرفته می‌شود؛ شعار امسال شاید بیش از هر زمان دیگر همه را به مشارکت دعوت می‌کند: «مشارکت جهانی برای منافع جهانی.»

همان‌طور که از شعار امسال مشخص است، دیگر فقط وظیفه دو‌لت‌ها نیست که برای حفاظت از لایه ازن تلاش کنند، بلکه همه ما به یک اندازه مسئول هستیم. اتفاقا شاید این شعار کمی هم کار ما را راحت‌ کند؛ زیرا ما نه تولیدکننده هستیم و نه قدرت زیادی داریم تا تصمیم‌های بزرگی برای ممنوعیت استفاده از مواد آسیب‌رسان به لایه ازن بگیریم. اما چون همه ما مخاطب این شعار هستیم، پس این امکان وجود دارد تا به کارهایی که از دستمان بر‌می‌آید فکر کنیم.

آیا هرگز فکر کرده‌اید که برگزاری مراسم یا جشن‌های خانوادگی یا دوستانه، می‌تواند به شکل سبزتری انجام شود تا بتوان سهم بیشتری در کاهش گازهای گلخانه‌ای و استفاده بیشتر از مواد طبیعی به جای مواد مخرب طبیعت و لایه ازن داشت؟

برای ‌آنکه به وظیفه خود در حفاظت از لایه ازن به‌صورت مطلوب عمل کنیم، می‌توان چند راه را به همراه خانواده‌های خود آزمایش کرد:

• هنگامی که می‌خواهیم محلی را برای مراسم‌مان در نظر بگیریم، آلودگی هوا، گازهای گلخانه‌ای و از بین رفتن لایه ازن را در نظر داشته باشیم. می‌توان با کمی هماهنگی با اقوام و آشنایان، خانه و یا محلی را انتخاب کرد که دسترسی بقیه به آنجا با وسایل حمل و نقل عمومی آسان‌تر باشد. به این ترتیب می‌توان از بقیه خواست تا خودروهای شخصی را در خانه بگذارند و با وسایل عمومی به محل مراسم بیایند. به این ترتیب گازهای سمی و خطرناک کمتری وارد هوا می‌شود.
• خیلی وقت‌ها برای دعوت‌های رسمی از کارت استفاده می‌شود. قبل از خرید کارت‌ها، اهمیت درختان را برای حفظ سلامت هوا به یاد بیاوریم. می‌توان عده ای را از طریق ایمیل و برخی را با کارت‌های بازیافتی دعوت کرد.
• برای تزیین محل از اسپری‌ها و رنگ‌هایی که به لایه ازن آسیب می زنند استفاده نکنید. با ترکیبی از گل‌ها و گیاهان می‌توانید رنگ‌های شادی درست کنید که دیگر به مواد مصنوعی نیازی نباشد.
• استفاده از نور خورشید تا جای ممکن و استفاده از لامپ‌های کم مصرف در زمان تاریکی می‌تواند نور لازم برای مراسم ما را تامین کند بدون اینکه هزینه اضافی پرداخت کرده باشیم. در ضمن استفاده نکردن از لامپ‌های رشته‌ای (یا همان لامپ‌های معمولی)‌ باعث می‌شود انرژی کمتری مصرف شود. چون برای تولید انرژی از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌شود که آنها هم باعث آلودگی هوا و گرم‌شدن دمای کره زمین می‌شوند، به این ترتیب با استفاده از نور طبیعی و لامپ کم‌مصرف یک قدم دیگر در جلوگیری از افزایش گازهای آلوده کننده هوا برداشته می‌شود.
• هنگام خرید تا جایی که ممکن است موادی را تهیه کنیم که مخرب لایه ازن نباشند و روی آنها برچسب بازیافت و دوستدار محیط زیست نصب شده باشد.

به خاطر داشته باشیم که اگر لایه ازن از بین برود، اشعه‌های زیا‌ن‌آور خورشید به زمین می‌رسد و انسان‌ها را به بیماری‌های کشنده مبتلا می‌کند و از طرف دیگر با از بین رفتن لایه محافظ زمین، دمای لازم برای ادامه زندگی نیز از بین می‌رود.